Sosyal Beceriler Üzerine Yazılmış En İyi 8 Kitap

Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González

Tarafından yazılmıştır Sara Clemente

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

İnsanlarla etkileşime girerken kendinizi huzursuz ya da güvensiz hissettiğiniz oluyor mu? Bir sosyal ortama girdiğinizde kendinizi oraya ait değilmiş hissine kapılıyor musunuz? Bu tür ortamlara ve durumlara başarılı bir biçimde nasıl adapte olabileceğinizi bilmiyor musunuz? Şimdi size sosyal beceriler konusunda yazılmış en iyi 8 kitabı tanıtıyoruz. Bu kitaplar sayesinde sosyal yetenekleri nasıl elde edebileceğinizi ve bu tür yetenekleri  nasıl geliştireceğinizi öğrenebilirsiniz.

Ancak öncelikle şunu aklınızdan çıkarmayın. Sosyal beceriler, insanlarla etkileşim kurduğumuzda ortaya çıkar. Bu özellikler, farklı durumlara adapte olmak için birer anahtar niteliği taşırlar. Çünkü sosyal beceriler, diğer insanlarla yeterli ve tatminkar düzeyde ilişki kurabilmemize yardımcı olurlar. Ayrıca bu özelliklerin en iyi tarafı da sonradan elde edilebilir ve pratik yaparak geliştirilebilir olmalarıdır.

Sosyal Beceriler Konusunda Okunması Gereken Kitaplar

Şimdi sizlere sosyal beceriler üzerine yazılmış olan en iyi 8 kitap ve bu kitaplarla ilgili kısa bilgiler sunuyoruz.

1. “Avucunun İçindeki Dünya”, Elsa Punset

Sosyal beceriler konusunda referans olarak alabileceğimiz yazarlardan birinden bahsetmek durumunda olsak, elbette aklımıza ilk gelen isimlerden biri Elsa Punset olacaktır. Yazarın en çok satanlar arasına giren “Sırt Çantandaki Evren” adlı kitabı  yayımlandıktan sonra, bir felsefeci ve gazeteci olarak 2014 yılında hâlâ pozitif tarafını ve heyecanını aktarmayı başardığını görüyoruz.

Punset ikinci kitabı olan “Avucunun İçindeki Dünya”da, zihninize bakmak, onu anlamak ve eğitmek için bir dizi strateji ve basit egzersizler öneriyor. Bunu yapabilmek için de sporu referans olarak kullanıyor. Yazara göre, spor yapmanın fiziksel sağlığımıza ciddi anlamda iyi geldiğini anlamamız için nasıl uzun zaman geçtiyse, sosyal zekanın da insanlarla olan ilişkilerimizi zenginleştirdiğini kavrama konusunda halen zorluklar yaşıyoruz.

Sosyal ve Duygusal Öğrenme Laboratuvarı (Laboratory of Social and Emotional Learning – LASE) içerik yöneticisi olan Punset’e göre sosyal, duygusal ve dijital yetenekler “21. yüzyıl toplumlarında karşımıza çıkan sorunlara cevap verebilmek için” temel ihtiyaçlar olarak ön plana çıkıyorlar.

2. “Karizma Miti”, Olivia Fox Cabane

Eğer sosyal bir ortamda hem kendi içinizde büyüttüğünüz hem de diğer insanlara karşı beslediğiniz duyguları değiştirmek istiyorsanız, sosyal beceriler konusunda en fazla önerilen kitaplardan biri olan “Karizma Miti”ne göz atmanız faydalı olacaktır.

Bu kitap özellikle kendisini içe kapanık, güvensiz ve utangaç bulan ya da sosyal beceriler konusunda genel bir eksikliği bulunduğunu düşünen insanlar için tasarlanmış bir kitap olma özelliği taşıyor. “Karizma Miti” insanları etkileme yeteneğinizi artırmanız ve duygusal dünyanızın düzenlenmesine yardımcı olacak bir kitap.

Kitapta, hem kendimizin hem de etrafımızdaki insanların daha sağlıklı ve mutlu olmaları için Olivia Fox üç adet temel anahtar bulunduğunu ifade ediyor: Varlık göstermek, güç ve yakınlık. Hem eğlenceli, hem bilimsel hem de pratik içeriğe sahip bu kitap sizi hem daha sosyal hem de daha fazla kendine güvenli bir insan haline dönüştürecek. Çok kolay görünüyor değil mi? O halde denemeye ne dersiniz?

3. “İşte Bu Fikir Tutar”, Chip Heath & Dan Heath

Orijinal adı “Made to Stick” olan bu kitap, sosyal psikoloji alanında dünyada en çok satanlar arasına girmeyi başarmıştır. Kitap, etkin bir iletişim kurmak için neler yapmak gerektiği konusuna odaklanmıştır.

Kitabın yazarları, iletişim başarısının sırlarını çözmüş gibi görünüyorlar. Bu bağlamda kitapta, bazı mesajların neden daha fazla hatırlanan ve akılda kalan cinsten olduklarını açıklamaya çalışıyorlar. Buna karşın başarıya ulaşmak için daha fazla şansı bulunan diğer bazı mesajların ise hayatta kalmayı başaramadıklarının ve kısa süre içinde unutulduklarının altını  çiziyorlar.

Bir fikrin etkili olabilmesi ve akılda kalması için neler yapıp neler yapmamamız gerektiğini, gerçek durumlardan alıntıladıkları örnekler eşliğinde açıklıyorlar. Benzer şekilde bu kitapta, iletişim kurmaya çalışırken sıklıkla yaptığımız hataların neler olduklarını da bulabilirsiniz. Bu bilgiler size etkili ve söz sahibi biri olma konusunda yol gösterici olacaktır.

4. “İçedönüklerin Sessiz Gücü”, Susan Cain

Utangaç ya da içe dönük bir kişiliğiniz mi var? Susan Cain sadece bu soruya cevap vermekle kalmıyor aynı zamanda bu alanda son yıllarda yapılmış en zengin içerikli ve dopdolu bir yardımcıyı sizlere sunuyor.

Kitapta içe dönük olmanın neden her zaman olumsuz bir özellik olarak görülmemesi gerektiği açıklanıyor. Bunun da ötesinde bazı konularda bu özelliğin bize avantaj sağlayabileceği ve faydalı olabileceği belirtiliyor. Susan, kitap boyunca dışa dönük insanların içe dönüklerden daha değerli olduklarına yönelik yanlış inanışla savaşıyor.

Aslında yazarın açıklığa kavuşturmaya çalıştığı en önemli detay, bu iki tip insanı birbirinden ayıran temel özelliğin daha az ya da daha fazla teşvik edilmeye ihtiyaç duyup duymamalarından kaynaklandığı gerçeği olarak önümüze çıkıyor. Bunlara ek olarak içe dönük insanlara sunulan pratik yöntemler sayesinde bu özelliğin onların sosyalleşmelerinin önündeki bir engel olmaktan çıkması amaçlanıyor.

5. Sosyal Beceriler Üzerine Önemli Bir Kitap: “Dost Kazanma ve İnsanları Etkileme Sanatı”, Dale Carnegie

Gittikleri her yerde kendilerine arkadaş edinebilen insanların ne gibi özellikleri olabileceğini hiç düşündünüz mü? Bu kitap, insan ilişkilerinin stratejik değerini ortaya koyuyor. Aynı zamanda okuyucuya, hayatın insancıl tarafını güçlendirmenin ipuçlarını da sunuyor. Diğer insanlarla ikna ediciliğinizden ve kendinize olan güveninizden bir şey kaybetmeden duygusal anlamda iletişim kurmanın yollarının neler olduğunu gösteriyor.

Kitapta ayrıca size fikirlerinizi etkin bir biçimde ifade etmenin ve bakış açınızı uygun bir biçimde savunmanın çeşitli yolları da inceleniyor. Çatışmalardan kaçınmak ve sorunları çözmek için konuşarak uzlaşma yeteneklerinin ne denli önemli olduğunun da altı çiziliyor.

Bunlara ek olarak kitabın sonunda anlatılanları daha iyi bir biçimde içselleştirmek için kısa bir özet sunuluyor. İçeriği ve bu özellikleri ile şüphesiz bu kitap, sosyal beceriler konusunda vazgeçilmez bir klasik haline gelmiş en iyi kitaplar arasında yer alıyor.

6. “Beden Dili”, Allan & Barbara Pease

Kurduğunuz iletişimin sadece % 7’sinin sözlü iletişim olduğunu biliyor muydunuz? Yani aslında verdiğiniz mesajların neredeyse tamamı, tam olarak %93’ü  vücut diliyle yapılıyor. Sosyal beceriler üzerine yazılmış olan bu kitapta vücut dilinin ne anlama geldiği açıklanıyor.

Kitap son derece dinamik, eğlenceli, somut, net ve açıklayıcı bir özelliğe sahip. Çünkü içeriğinde çok sayıda pratik öneriler bulunuyor. Kitapta aktif dinleme adı verilen kavramın detayları açıklanıyor. Aktif dinleme, bir kişinin sadece sözlerine değil aynı zamanda söylemeden ifade etmeye çalıştığı şeylere de dikkat etmek anlamına geliyor. Eğer diğer insanları nasıl yorumlamanız gerektiğini, sessiz kalsalar bile ne düşündüklerini ya da jestlerinin ne anlama geldiğini öğrenmek istiyorsanız, şüphesiz bu kitap keyifle okuyabileceğiniz en iyi seçenekler arasında yer alıyor.

7.” Sosyal Becerilerinizi Nasıl Geliştirirsiniz?”, Elia Roca

Empati, bilindiği gibi insanın kendisini başkasının yerine koymasıdır. Merhamet, kabullenmek ve bağışlamak olarak algılanabilir. Bunların yanında saygı ya da nezaket gibi kavramları da sayabiliriz. Tüm bu özellikler aslında öğrenmesi son derece güç olan sosyal becerilerdir. Çünkü kimse durup dururken bize bu özellikleri nasıl edinebileceğimizi öğretmez. İşte Elia Roca tam da bunu yapıyor ve aynı zamanda inançların, değerlerin ve diğer bilişsel faktörlerin bu tip özelliklerin gelişiminde ne denli önemli olduğunun altını çiziyor.

Bunların da ötesinde klinik psikoloji alanında uzman olan Elia Roca, on bölümden oluşan bu kitabı etkili bir kendi kendini eğitici program olarak dizayn etmiş. Diğer bir deyişle herkesin kendine göre uyarlayabileceği ve uygulayabileceği bir program. Bu kitabın oluşumunda aslında Elia’nın yaklaşık yirmi yıllık tecrübesinin bulunduğunu da belirtmek gerekiyor. Yani kitapta yer alan teknikler ve öneriler gerçek anlamda tecrübe ve iyi bir bilgi birikiminin ışığında ortaya konulmuş olan sağlam verilere dayanıyor.

8. “Sabrın Büyülü Tohumları”, Efrat Haddi

Çocukluk çağlarından itibaren sosyal beceriler geliştirme sorunu, günümüzde halen psikoloji alanında yaşanan en büyük zorluklardan biri olmaya devam ediyor. Çocuklarımıza gece yatmadan önce okuduğumuz hikayelerde onlara nasıl daha sabırlı olabileceklerini de öğretebilseydik ne güzel olurdu değil mi? İşte Efrat Haddi tarafından kaleme alınmış olan bu kitap bunu başarmamıza yardımcı olacak sosyal beceri alanında yazılmış kitaplardan biri olma özelliği taşıyor.

Kitapta büyükbabasından gizemli bir hediye alan Daniel ismindeki bir çocukla tanışıyoruz. Masalın kahramanı olan Daniel’le birlikte kitapta bulunan çok sayıda resim sayesinde çocuklar güzel bir maceraya davet ediliyor. Bu sayede çeşitli sosyal becerilerin ne derece önemli ve aynı zamanda faydalı olduklarını keşfetme şansını yakalıyorlar.

Sosyal Beceriler, Değerler ve Gelişim Bu Konuda Yazılmış Kitapların Genellikle Bir Araya Getirmediği Konulardır

“Sabrın Büyülü Tohumları”, üç yaş ve üzerindeki çocuklar için tavsiye edilen bir kitap olarak sunuluyor. Üç çocuk sahibi olan Haddi aslında kitabın önemli bir bölümünde kendi hayat tecrübelerinden faydalanmış. Bu nedenle yazdığı bu kitap yetişkinler için de çok güzel bir seçenek olma özelliği taşıyor. Çünkü kitap, değerleri öğretme açısından oldukça eğlenceli ve son derece didaktik bir niteliğe sahip.

Bu bağlamda, çocuğun hem beyin gelişiminin hem de sosyal becerileri ediniminin birbiri ile paralel ve kesintisiz devam etmesi gereken süreçler olduğunu vurgulamak gerekiyor. Buna ek olarak, sosyal beceriler kazanmak, bir çocuğun hayatının ilk yıllarında kendisi için açılan bir fırsat penceresi olarak da görülebilir. Özellikle okul öncesi ve ilkokul döneminde bu tür becerilerin kazanılması son derece önemli bir ayrıntı olarak ön plana çıkıyor.

Özet olarak, Lacunza’nın da belirttiği gibi çocuklara daha küçük yaşlardan itibaren empati, kendine güven, sabır ya da aktif dinleme gibi kişisel özellikleri içeren sosyal performans gelişim yeteneklerinin ne denli önemli olduklarını öğretmek gerekiyor. Ayrıca bu yazımızda sizlere kısaca tanıttığımız sosyal beceriler konusunda yazılmış olan kitapların da bu amaca yönelik olarak faydalı olacaklarını umut ediyoruz.