Profesyonel Anlamda Kişisel Farkındalık

Yazan ve doğrulayan psikolog María Alejandra Castro Arbeláez

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Gelişiminizi hızlandırmanı farklı yolları var. Bunlardan biri de profesyonel anlamda sahip olacağınız kişisel farkındalık. Farkındalığa dayalı uygulamalar hayatınızda sahip olacağınız rahatlık ve refahı nasıl destekleyebilir? Bunun yanında, bu uygulamaları nasıl yapmalısınız?

Konuyu derinlemesine incelemeden önce, bu tür bir gelişimi desteklemenize olanak sağlayacak anahtarlar noktalardan birinin istek olduğunu unutmayın. Ek olarak, bu özellik, günlük hayatınızın çeşitli alanlarına kademeli olarak entegre edebileceğiniz bir öğrenme yolu da olacaktır.

“Kendini sevmek, kendi varlığına yönelik sorumluluk alma cesaretini gösteren bir kişinin gelişiminin başlangıç noktasıdır.”

– Viktor Frankl

Profesyonel anlamda kişisel farkındalık

Sözlükler, öz farkındalığı “kişinin kendi karakteri, duyguları, güdüleri ve arzuları hakkında bilinçli olma durumu” olarak tanımlıyor.

Bu konuyla ilgilenen bir profesyonel bu beceriyi, geliştirdiği, hazırladığı ve kazanım yarattığı olağan faaliyetle ilişkilendirerek vurgulayacaktır.

Dolayısıyla, profesyonel anlamdaki kişisel farkındalık, çalışma ortamınızı nasıl tanıdığınız, algıladığınız ve bu ortamdaki faktörlerle nasıl ilişki kurduğunuzla ilgili bir konsept olarak ortaya çıkıyor. Aşağıda, bu konsept ile ilişkili bazı özellikleri listeledik:

• Sorumluluk. Mesleki öz farkındalığa sahip kişiler kendilerinden sorumlu olurlar ve bu sorumlulukların ve sahip oldukları görevlerin yarattığı etkileri ve her türlü sonucu hesaba katarlar.
• Etik. Bu özellik, yürütülen faaliyetlerdeki ahengi sağlayan etik kuralları bilmek ve uygulamaktan ibaret.
• Ahlaki (deontolojik) ilkelerin yansıması; kişinin eylemleri ve başkalarıyla etkileşimi. Konunun uzmanı Córdoba Azcárate tarafından ortaya konulan tanıma göre, deontoloji, “bir meslek grubu için gerekli olan normlar bütünü” olarak biliniyor.

Bunlara ilave olarak, kendine çeki-düzen verme ve kendini gerçekleştirme gibi faktörlerin yanında sosyal ve bireysel anlamda sorumluluk kazanmak için belli hakların elde edilmesi ve belli görevlerin üstlenilmesi gerekli. Dolayısıyla, bu konseptin bu tarafları da, icra edilen mesleği sürekli bir biçimde daha iyi öğrenmek, iş içerisinde etkileşimlerin gerçekleşmesi ve kendinize ve başkalarına karşı sorumluluk almakla ilgili.

Gelişimi desteklemek

Profesyonel olarak kendinizin farkında olduğunuzda, herhangi bir şeyi kişisel olarak almazsınız ve herhangi bir konuda kendinizi savunma ihtiyacı da duymazsınız. Bunun yerine, varsayımın hatalara yol açabileceğini bilirsiniz ve bu nedenle, herhangi bir yanılgıya düşmeden önce durumu sorgularsınız.

Ayrıca herkesi memnun etmenize de gerek olmayacaktır. Yapmaya çalıştığınız işin özünde böyle bir çabanın olmadığını da bilirsiniz. Böylece, yaptığınız işte etkili olmak için bazılarıyla derinlemesine bağlantı kurarsınız ve bu iletişimi kuramadıklarınıza yönelik de daha girişken olursunuz. Bu bağlamda, çatışmalarla karşılaştığınızda da kendinizi başkalarının yerine koyarsınız ve karşınızdakine zarar vermemek için elinizden geldiğince etkili bir şekilde iletişim kurarsınız. Bunu yaparken de gereken sınırları korursunuz.

Profesyonel öz farkındalık, gelişiminizi hızlandırmanın ve desteklemenin önemli bir yolu. Sonuçta, kişilik olarak, bir bütünü temsil ediyorsunuz. Bu anlamda, bir alanda ortaya koyduğunuz şey diğerini de etkileyebilir. Örneğin, bir takıma liderlik etmek için duygularınızı nasıl yöneteceğiniz üzerinde çalışırken, duygusal yönünüz üzerinde çalışırsınız ve bunun sosyal anlamda ve iş dışındaki fiziksel hayatınız üzerinde de bir etkisi olabilir.

Nasıl davrandığınıza odaklanmanız, durumdan ne anladığınızı ve yaptığınız şeyleri ne için yaptığınızı değerlendirmeniz, düşünceleriniz ve duygularınızın hangi aşamada olduğunu anlamanız ve bütün bunların diğer alanları nasıl etkiledikleri gibi bilişsel yönünüzle alakalı bütün bu faktörler, kişisel gelişiminizi de ileriye taşıyan konular. Bu boyutların hepsi kendini tanıma ve özdenetimden başlayarak fiziksel, duygusal ve sosyal anlamdaki etkinliğinizi artırmaya yardımcı oluyor.

Aslında kaygı, uykusuzluk ve stres gibi durumları yaşama sıklığınız da azalacak ve günlük hayata yönelik işlevlerinizde de gelişmeleri göreceksiniz. Bu farkındalık seviyesi, sizi içinde bulunduğunuz ana bağlayacak, kendinizi olduğunuz gibi kabul etmenize yardımcı olacak ve diğer faktörlerle de birlikte, duyularınızı da harekete geçirecektir. Bu tür bir farkındalık hali içerisinde olmak, iş hayatında ve hayatın diğer yönlerinde de karşımıza çıkacak şekilde, her insanda değişik bir biçimde görülecek ve herkesin kendi bilinç temelli uygulamalarına bağlı olarak farklılık gösterecektir.

Profesyonel anlamda öz farkındalık nasıl artırılır

Profesyonel anlamdaki öz farkındalığınızı farklı şekillerde güçlendirebilirsiniz. Bir yandan, teoriler, parametreler ve teknikler ilerlediğinden veya halihazırda mevcut olduğunu düşündüklerimiz kısa süre içerisinde geçerliliğini yitirdiğinden, mesleğiniz ile ilgili bilgilerinizi sürekli bir biçimde güncellemeniz son derece önemli. Böylece, konunuzla ilgili bilgi dağarcığınızı güncel tutarsanız, etik anlamda da, bu konuyla ilgili pratik yapmış sayılırsınız.

Bunun yanında, özel uzmanlık alanınıza ait kavramlara olan hakimiyetinizi ve mesleğinizin deontolojik ilkeleri ile ilgili bilgilerinizi de derinleştirebilirsiniz. Bunu yapmak için, sizin işyeri aktivitelerinizi yöneten kılavuzlara ve kurallara başvurmanız yeterli.

Eylemlerinizin sorumluluğunu üstlenmek de önemli. Sürekli öğrenme, hayatınızın her iki alanında da büyümenizi ve gelişmenizi sağlayacaktır. Bunu yapıyor olmak, başkalarına karşı haklarınızı korumanıza yardımcı olacak ve görevlerinizi sürekli bir biçimde tazeleyecektir.

Kişisel farkındalığınızı geliştirmenin bir başka yolu da geribildirimlerden faydalanmak. Sadece kendi bakış açınızdan yola çıkarak çok da bir şeyler öğrenemezsiniz, aynı zamanda başkalarının bakış açısına göre de yeni şeyler görmeniz gerekiyor. Bu nedenle, günlük faaliyetleriniz ile ilgili, yapabileceğiniz pek çok aktivite arasında, örneğin, meslektaşlarınıza fikir danışın, daha çok okuyun, danışabileceğiniz birisine sahip olun, ve süpervizyon süreçleri içerisinde bulunun.

Ayrıca, bütüncül anlamdaki gelişiminizi destekleyen ve öz farkındalık konusunda tekniklere sahip olan psikoterapötik süreçlere de girebilirsiniz. Bunu yaptığınızda, açık bir biçimde, size rehberlik edecek desteğe sahip olacaksınız ve buna sahip olmak da, elinizden gelenin en iyisini yapmanıza ve hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olacaktır.

Profesyonel anlamda öz farkındalık üzerine son notlar

Sonuç olarak, profesyonel anlamdaki öz farkındalığın diğer alanlar üzerinde de olumlu bir etkisinin olabileceğine tekrar dikkat çekmek istiyoruz. Buna ek olarak, etik farkındalık, kişisel bilgiler, yansıtıcı roller ve kişisel farkındalık, mesleğiniz ile ilişkili hakların ve görevlerin içselleştirilmesi ve tabii olarak da bunların uygulanması gibi, profesyonel anlamdaki öz farkındalığınızı daha da ileriye taşıyacak beceriler geliştirmelisiniz. Bu sayede, belirlenen hedeflere sorumlu bir şekilde ulaşmak için keşfederek, yeniden inşa ederek, öğrenerek ve kendi yönünüzü belirleyerek büyüdüğünüzü göreceksiniz.