Gerlach, Farb, Revelle ve Amaral'a Göre 4 Kişilik Tipi
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas
Tarih boyunca pek çok teorisyen kendi kişilik teorilerini inşa ettiler. Son günlerde Amerika Birleşik Devletlerinden bir grup araştırmacı verileri ayrıntılı bir şekilde analiz etti. Elde ettikleri sonuçlar şimdiye kadar kurulmuş kişilik paradigmalarına meydan okur cinsten. Dört kişilik tipi olduğunu keşfettiler.
Sosyal psikologlar kişilik tipi diye bir şey olup olmadığını araştırmak istediler. Kişilik özelliklerini bundan farklı bir konu olarak düşündüler.
Çalışmanın yazarlarından biri olan Northwestern Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Kimya ve Biyoloji Mühendisliği Profesörü Amaral, kişilik özelliklerinin yaşlar ve kültürler arası tutarlı bir şekilde ölçülebileceğini söyledi.
Bu araştırmacılar 1,5 milyon anketten gelen verileri incelediler ve en az dört farklı kişilik tipi olduğunu buldular: Ortalama, çekingen, bencil ve rol modeli.
Bu dört kişilik tipi 5 temel kişisel özelliğe dayanıyor: Nevroz, dışa dönüklük, açıklık, uygunluk, insaflılık. Yeni çalışma Nature Human Behavior dergisinde yayınlandı.
Tartışma yaratan bir konsept
Çalışmanın yazarlarından biri olan ve Weinberg Sanat ve Bilim Üniversitesinde psikoloji profesörü olarak görev yapan Revelle, “İnsanlar Hipokrat’ın döneminden beri kişilik tiplerini sınıflandırmayı denediler. Bilimsel literatür bunu mantıksız bulmuştu. Ancak bu çalışmanın verileri ‘belli kişilik tiplerinin daha yüksek yoğunlukları’ olduğunu gösteriyor”. diyor.
Kişilik tipleri konsepti psikoloji alanında tartışılan konulardan biri olmaya devam ediyor. Bu, deneysel anlamda destek alan çeşitli ayrı sınıflandırmalardan kaynaklanıyor. Kişilik tiplerini tanımlamak için küçük gruplara dayanarak daha önce yapılan girişimler, çoğaltılamayan sonuçların ortaya çıkmasına yol açtılar.
Amaral, “Kişilik tipleri yalnızca kişisel gelişimle ilgili literatürde yer alıyordu. Bilimsel yayınlarda yerleri yoktu. Bu çalışma sayesinde bu durumun değişeceğini düşünüyoruz” diyor.
Kişilik tipleri: Yeni bir odak noktası
Yeni çalışma, dört anketten gelen verilerle bilişimsel alternatif bir yaklaşımı bir araya getirdi. 1.5 milyondan fazla kişi John Johnson’ın IPIP – NEO’sundan alınan anketleri cevapladı. Sırasıyla myPersonality projesi ve BBC’nin Big Personality testinden 120 ve 300 element vardı.
Araştırma topluluğu tarafından geliştirilen anketlerde 44 ile 300 arası soru vardı. Katılımcılar bu sorulara gönüllü bir şekilde online olarak cevap verdiler. Kendi kişilikleri hakkında bilgi sahibi olma fikri onlara çekici geldi.
Bu büyük veri toplama girişimi sonucunda, araştırma ekibi daha yüksek seviyede kabul görüyor olabilecek 5 özellik belirledi. Bunlar nevroz, dışa dönüklük, açıklık, uygunluk, insaflılık olarak sıralandı. Yeni algoritmalar geliştirdikten sonra dört kişilik tipi veya grubu olduğunu keşfettiler.
Farklı kişilik tipleri
- Ortalama: Ortalama insanların nevrozu ve dışa dönüklükleri yüksek ancak açıklık özellikleri düşük. Araştırmacılara göre kadınların ortalama kişilik tipine sahip olma ihtimalleri daha yüksek.
- Çekingen: Çekingen insanlar duygusal açıdan stabiller ancak çok nevrotik değiller. Özel olarak dışa dönük oldukları söylenemez ancak biraz ‘anlaşmaya hazır’ (uygunluk) oldukları söylenebilir.
- Rol modeli: Bu kişiler nevrozları düşüktür ancak diğer tüm kişilik özellikleri yüksektir. Araştırmacılara göre bu kişiler güvenilirdir ve yeni fikirlere açıktırlar. Bir şeylerin sorumluluğunu alma konusunda iyidirler. Kadınların bu gruba ait olma ihtimali daha yüksektir.
- Bencil: Bencil insanların dışa dönüklüğü yüksektir ancak açıklık, uygunluk ve insaflılık özellikleri ortalama seviyenin altındadır.
Kişiliğimiz hayat boyu değişir
Araştırmacılar insanlar olgunlaştıkça kişiliklerinin değiştiğini söylüyorlar. Örneğin daha ileri yaşlı insanlar daha az nevrotik olma eğilimi gösteriyorlar. Öte yandan insaflılık ve uygunluk seviyeleri 20 yaşın altındaki insanlardan daha yüksek oluyor.
Amaral, “Kalabalık insan gruplarına baktığımızda bazı trendlerin olduğu kesin, bazı insanlar zamanla bu özelliklerinden bazılarını değiştirecek olabilirler.” diyor.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.