Yetenek Avcılığı: Nasıl Çalıştığını Biliyor Musunuz?

Yazan ve doğrulayan Psikolog ve gazeteci Sara Clemente

Son Güncelleme: 20 Ekim, 2022

Eğer yetenek avcılığının orijinal anlamına bakarsak, çok hoş bir tanım ile karşılaşacağımız söylenemez. Aslında, ilk anlamı oldukça şok edici olsa da, modern dünyada, bu terim farklı bir anlam kazanmıştır. Bugün, yetenek avcılığı popüler bir işe alım yöntemidir.

Yetenek avcılığı, aktif olarak herhangi bir iş arayışı içerisinde olmayan bir aday için ideal iş pozisyonunu bulmayı gerektirir. Yetenek avcısı, belirli bir iş pozisyonu için en uygun kişileri bulmakla görevlidir.

Ne için kullanılır?

Bu kavram, nispeten yakın bir zaman dilimi içerisinde ortaya çıktı. 50’li ve 60’lı yıllarda New York’ta faaliyet gösteren şirketler, yönetim pozisyonlarını doldurmak için eğitilmiş kişileri bulmanın bir yolu olarak bu yöntemi kullanmaya başladı. O yıllarda, ABD’de küçük çapta yetenek avcısı şirketler ortaya çıkmaya başladı. Bunlar daha sonra çok uluslu danışmanlık şirketleri oldular.

Bugün, bu yöntem sadece yüksek seviyeli adaylar için kullanılmamaktadır. Esas olarak, bulunması zor olan becerilere sahip kişileri bulmak için kullanılır. Pazarda kıt olmaları, yüksek oranlara sahip olmaları ya da benzersiz eğitim, beceri ve yetkinliklere sahip olmaları olabilir.

Yetenek avcılığı nasıl yapılır?

İnternet ve yeni teknolojiler, bu kavramın çok büyük ölçüde gelişmesine yardımcı oldu. Daha önce, internete  “bağlı” olmadığımız zamanlarda, aday bulmak çok zor bir işti. İşe alım yapan insanlar, olası adayları bulmak için kendi küçük el kitaplarını kullanmak zorunda kaldılar.

Ancak, sosyal medya, e-posta ve cep telefonları ile, iş çok daha kolay oldu. Ayrıca, özellikle her bir kişinin işini, eğitimini ve deneyimini vurgulamak için tasarlanmış platformlar da mevcut. Sadece bir bakışla, bu profilden aradığınıza ya da görmek istediğiniz bilgilere ulaşabilirsiniz.

Bu gelişmeler, sadece birkaç tık ötede duran bir aday kataloğu oluşturdu. Ancak, zaman açısından tasarruf sağlamasına rağmen, kafa avcılığı birkaç aşamadan geçen uzun bir süreçtir.

Sürecin Aşamaları

Normalde, şirketler yetenek avcılığı alanında çalışan bir ajans ile çalışır. Ajansa bir pozisyon için belirli bir çerçevede çizilmiş bir profil verilir. Bunun için müşterilerinin ihtiyaçlarını dinlemek ilk adımdır.

• Müşterinin ihtiyaç duyduğu çalışan profilini araştırmak: Müşterinin ne yaptığını ve ne istediğini belirlemek için çeşitli ikili toplantılar düzenlenir. İşlerinin geri kalanının temeli budur.
• İşe alım kaynaklarının sınıflandırılması: sosyal medya, temaslar, istihdam portalları, yarışma, veri tabanları… Yetenek avcısı, tüm bağlantıları araştıran bir Sherlock Holmes gibi çalışır.
• Adayla ilk temas: sunulan pozisyonun ne olduğunu, ihtiyaç duydukları profili ve ek bilginin talep edildiği toplantıdır.
• Mülakatların yapılması: Bunlar bazen grup görüşmeleri olarak başlar, daha sonra bireysel görüşmeler ile devam eder.
• Aday hakkında müşteriye rapor hazırlama ve sunma: adayları inceledikten sonra, en iyi olduğuna inandıkları aday hakkında küçük bir dosya oluşturulur.
• Müşteri için nihai adayların sunumu: elbette, müşteri son sözü söyler.

Parfümden kıyafetlere

İnsan kaynaklarında, çok önemli bir husus, adayın öz geçmişi veya kariyeridir. Ama bir tane daha önemli kısım vardır: sözel olmayan, insani yanı. Her şeye bakarlar. Adayın el sallama tarzı, kılık kıyafeti, görünümleri, görüşme sırasındaki duruşları, parfümleri ve kendilerini ifade etme yolları.

Yetenek avcısı tüm bunları gözlemledikten sonra, müşterinin ihtiyaçlarını karşılayıp karşılamadıklarını görebilirler. Örgütsel Davranış uzmanı Dr. Rakesh Khurana, yetenek avcısı profesyonellerinin işlerinin, koordine olma, ara buluculuk yapma ve doğrulama olduğunu söylüyor. Kimin yetenekli olduğuna ve kimin elit iş pozisyonlarına erişim sağlayan ağlara girebileceğine karar verirler.

Yetenek avcılığının avantajları

Bu kavramın birçok avantajı vardır. Geleneksel tekniklerle karşılaştırıldığında, para ve zaman tasarrufu sağlar. Daha önce haftalar süren işlemler, şimdi sadece birkaç saat sürebilir. Kişiselleştirilmiş yaklaşımları, kaynakların iyileştirilme şekli ve bağlılıkları, işverenlere ihtiyaç duydukları sağlık ve huzuru verir.

Ek olarak, seçim sürecinin dışa aktarılması ideal adayın bulunmasını daha olası kılar. Bu yetenek avcısı şirketler, sadece yetenek bulma alanında çalıştıklarından, bunu herhangi bir şirket İK departmanından daha iyi yapacaklardır.

Dağ Size Gelmiyorsa, Siz Dağa Gideceksiniz

Eğer işsiz iseniz ya da tercihlerinize daha uygun bir iş arıyorsanız, neden yetenek avcılarını siz aramıyorsunuz? Neden sizi ‘avlayacak’ olan yetenek avcılarını ilk siz avlamıyorsunuz?

Her şeyden önce, profesyonel sosyal medya profilinizi güncel tutmak iyi bir fikirdir. Akabinde, çalışmayı en çok istediğiniz şirketleri belirleyin ve aramanızı istediğiniz konumlara göre filtreleyin. İşe almaktan sorumlu kişileri arayın… ve onları ekleyin! Önceden görünmezdiniz. Ancak bu küçük tedbirleri alarak, o kadar çok kişinin istediği pozisyon için, yetenek avcılarının aklında kalmanız çok daha muhtemeldir.