Stresli Durumlar İle Nasıl Yüzleşirsiniz

Yazan ve doğrulayan psikolog María Alejandra Castro Arbeláez

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Hayatınızda sizin üzerinizde büyük etkilere yol açan anlar ve durumlar vardır. Ancak, herkes güçlükler karşısında farklı şekillerde davranır. Hepimiz stresli durumlar yaşadığımız için, size bu konuda bazı tavsiyeler vermeye karar verdik.

Bu yazı boyunca stresli durumlar ile başa çıkmak hakkında konuşacak ve bu durumlarla yüzleşmenize yardımcı olabilecek bazı stratejiler paylaşacağız.

Stresli Durumlar Nelerdir?

Stres, “psikosomatik tepkiler ya da psikolojik bozukluklara yol açan bunaltıcı durumlar nedeniyle oluşan gerilim” olarak tanımlanabilir.

Yani, stresli bir durum; fiziksel, psikolojik ya da sosyal olması fark etmeksizin, bunaltıcı bir durumdur. Ancak, sağlığınızın bundan etkilenip etkilenmemesi birkaç farklı faktöre bağlıdır.

Stresin nedenleri çeşitli olabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Aşırı yüklenme ve iş ile ilgili memnuniyet eksikliği.
• Bir hastalık ile yüzleşmek.
• Partneriniz, aileniz, arkadaşlarınız ya da iş arkadaşlarınız ile problemler.
• Bir test.
• Taşınmak.
• Nasıl hayır deneceğini bilmemek.
• Hiç boş zamana sahip olmamak.
• Sevdiğiniz birinin ölümü.
• Serbest zaman eksikliği.
• Çok fazla ev işiniz olması.
• Trafik sıkışıklığı.

Strese neden olabilecek çeşitli fiziksel nedenler de vardır; bunlardan bazıları aşırı yorgunluk, kötü bir postür, uyku eksikliği, açlık, kilonuzda alışılmadık değişimler, sık baş ağrıları ve atopik dermatit gibi durumlardır.

Stresli Durumlar İle Başa Çıkmak İçin Stratejiler

Stresli durumlar ile başa çıkmanın farklı yolları vardır. Bu durumlarla başa çıkmayı öğrenerek refahınızı arttırırsınız, bu da yaşam kalitenizi yükseltir. Ancak, bu stratejiler adanmışlık gerektirir. Hadi bunlardan bazılarına bir göz atalım.

Stresli Durumlar İle Başa Çıkarken İletişim

Hepimiz sürekli iletişim kurma halindeyiz. Ancak, kendinize sormanız gereken şey, bunu genellikle girişken bir şekilde yapıp yapmadığınızdır. Bu iletişim türü vermek istediğiniz mesajın bilincinde olmanızı gerektirir. Düşüncelerinizi ve duygularınızı yönetmelisiniz ki mesajınız karşınızdaki insana mümkün olan en etkili biçimde ulaşabilsin.

Diğer yandan, iletişim hakkında konuştuğumuzda sadece yazılı ve sözlü dili kullanarak ilettiğiniz şeyler hakkında değil, vücut diliniz ile yansıttığınız şeylerden de bahsediyoruz. İletişimlerinizde girişken olmak demek bütün bu alanları hesaba katmanız gerekiyor demektir.

Peki, iletişim size stresli durumlar ile başa çıkmanız konusunda nasıl yardım edebilir? Bunun mümkün olmasının nedeni, mesajınızı iyi bir şekilde yansıttığınızda kendinizi açık bir şekilde ifade edememiş olsaydınız hissetmeniz ihtimali olan herhangi bir gerginlikten kaçınmanızdır. Dahası, bu yardım istemek için de iyi bir yoldur. Sonuç olarak, bu size hayatın zorlukları ile yüzleşmek için daha fazla güç verecektir.

Duygusal Yönetim

Stresli durumlarla başa çıkmak söz konusu olduğunda duygusal yönetim çok önemli bir durumdur. İlk etapta karmaşık olabilir ancak bir kere duygularınızı ifade etmek için doğru zaman ve durumları bilmeye alışmaya başladığınızda bu sizin için çok daha kolay hale gelecektir.

İşinizde çok öfkeli ve stresli hissettiğinizi hayal edin. Herkese tam olarak nasıl hissettiğinizi söylemeyi çok istersiniz. Ancak, böyle bir durumda büyük ihtimalle kontrolünüzü kaybeder ve her şeyi daha da kötü hale getirirdiniz. İyi haber şu ki, duygularınızı dışarıya atmak için diğer yollar ya da durumlar bulabilirsiniz. Örneğin bunlardan bir tanesi meditasyon yapmak olabilir.

Stresli Bir Durum Sonrasında Psikolojik Dayanıklılık

Hepimiz psikolojik dayanıklılık geliştirme becerisine sahibiz. Bu, olasılıklar size karşı istiflenmiş olsa bile problemlerin üstesinden gelmek ve ilerlemeye devam etmek ile ilgilidir. Dayanıklılık insanın hem manevi hem de materyal açıdan ne kadar desteği olduğu ile ilgilidir. Kişinin tutumu ve önceliklerini sıralama becerisi de burada devreye girer. Aralarından seçim yapmanız gereken seçenekler ideal olmayabilir, ancak yine de en iyi kararları vermek için bunları nasıl kullanacağınızı öğrenmeniz gerekir.

Zamanınızı Organize Etmek

Yapmak istediğiniz her şeyi yapacak zamanınız olmadığını bildiğiniz için stresli ve bunalmış hissedebilirsiniz. Yine burada da, durup önceliklerinizin ne olduğunu düşünmeye değer. Bunları belirlediğinizde bir etkinlik programı oluşturabilirsiniz.

Elbette, ana fikir, bu programı takip etmenizdir. Bunu yapabilmek için yüksek ve ulaşılamaz hedefler belirlememeniz ve disiplinli olmanız gerekir. Bu kendi ayağınıza sıkmamanıza yardımcı olur.

Bir Rutini Takip Edin

Rutinler günlük bilişsel eforunuzu azaltmaya yardımcı olur. Bir karar verir ve sonuçları uygularsınız, bu da her seferinde aynı karar verme sürecinden geçmenize gerek olmadığı anlamına gelir. Bu da kaynaklarınızı başka kararlar almak için kullanmanızı kolaylaştırır ve bunun bir sonucu olarak hayatınızdaki genel stres azalır.

Rutinler size güvenlik sağlar çünkü yapmak üzere olduğunuz şeyler açıktır. Buna ek olarak zamanınızı organize etmenize de yardımcı olur ve bu sağlıklı alışkanlıklar iyiliğinizi direkt olarak etkiler.

Akışa Bırakmak

Bu kendinizi herhangi bir duruma demirlememek demektir. Bazı problemleri çözebilirsiniz, diğerlerini ise çözemeyeceksiniz. Ancak, pek çok durumda en zor olan şey bunların ikisini birbirinden ayırmaktır.

Akışa bırakmak aynı zamanda akıntının tersine gitmemek anlamına da gelir. Adapte olmayı ve değiştiremeyeceğiniz şeyleri kabul etmeyi öğrenmeniz gerekir. Çok katı olmak sadece siz kırılana kadar dayanmak zorunda olduğunuz gerilimi arttırmaya yarar.

Gün Be Gün, An Be An Yaşamak

Bir şeyleri farklı bir şekilde söylemiş ya da yapmış olsaydınız ne olacağını merak ettiğinizde geçmişe çok fazla önem veriyor olursunuz. Bunun bir sonucu olarak da genellikle incinir ve utanç, üzüntü ya da suçluluk gibi olumsuz duyguları beslemiş olursunuz.

Duygular değerli olabilse de iyi ya da kötü olarak sınıflandırılmaları her zaman kolay değildir. Diğer yandan, bizlerin üzerinde etkileri ve zihinsel durumumuzu düzenleme şekilleri büyük bir oranda bu duyguları nasıl yönettiğimize bağlı olacaktır. Bunu yapmanın en kötü yollarından biri, sakız çiğnermiş gibi zihninizdeki şeylerin üzerinden tekrar tekrar geçmektir.

Benzer bir şey sürekli geleceğe odaklanırsanız da gerçekleşir. Bunu yaparak basitçe anksiyetenizi beslemiş olursunuz ve bu da çok kötü hissetmenize neden olabilir. Gelecek hakkında düşünmek kötü değildir ancak problemler oraya demir attığınızda başlar.

Farkındalık

Bu durumlardan en iyi biçimde yararlanmak için sizi farkındalığınızı geliştirmeye davet eden bazı teknikleri uygulamayı değerlendirebilirsiniz. Hatta, bu teknikleri uygulama fikrini destekleyen araştırmalar bile vardır. Klinik Psikoloji Dergisinde yayınlanan makalelerinde Shapiro, Carlson, Astin, ve Freedman bize hem fiziksel hem de psikolojik semptomları tedavi etmek için farkındalığın ne kadar etkin olduğunu gösterirler.

Ancak, şunu da aklınızda tutmalısınız: hayatın sizin önünüze çıkardığı her şey ile asla başa çıkamayacaksınız, bundan dolayı yardım istemek hiçbir zaman kötü bir fikir değildir. Psikologlar gibi uzmanlar bu zor zamanlarda size destek verebilir.

Binlerce stresli durum bulunmaktadır, ve bu durumlar sizi farklı faktörlere bağlı olarak farklı şekillerde etkileyecektir. Yapabileceğiniz önemli bir şey incinmekten kaçınabilmek için bazı stratejileri dikkate almak olacaktır. Olumsuz duyguların bu yolculuğun bir parçası olduğunu anlamak durumundasınız. Bu duyguları hissetmek kötü bir şey değil ancak onları içinizde tutmaya çalışmak ya da onlarla hiç başa çıkmamak öyledir.