Şarap ve Zevk Tanrısı Dionysos Efsanesi

Roma mitolojisinde Bacchus olarak da bilinen Dionysos efsanesi her zaman parti yapmaya hazır olan hayat dolu, neşeli bir yarı tanrıdan bahseder. Dionysos şarap ve zevk, ve doğurganlık tanrısı olarak bilinirdi, ayrıca ritüelistik coşkunun da ilham kaynağı olarak kabul edilirdi.

Bu efsanenin kökenlerinin iki temel versiyonu vardır. Dionysos’un kökeninin ilk versiyonu onun tanrıların tanrısı olan Zeus ile Yeraltı dünyasının kraliçesi olan Persephone’un çocuğu olduğunu söyler.

Zeus’un kıskanç karısı Hera çocuğu öldürmek üzere yola çıkmıştır. Bunu başarmak için Titanlara seslenmiştir, ve onlar da çocuğu oyuncaklar ile kendilerine çekmiştir. Çocuk takip etmiştir ve Titanlar onu öldürmüş, parçalara bölmüş, pişirmiş ve yutmuşturlar.

Bu oğlunu tüm gücü ile seven Zeus intikam almış ve Titanlara bir şimşek yollamıştır. Dionysos’un kalbinin yenmemiş olduğunu görmüş ve kalbi onu canlandırmak için kullanmıştır.

Efsaneye göre, Titanların küllerinden insanlık doğmuştur. Titanlar Dionysos’u yedikleri için tüm insanlar içlerinde hem Dionysos’un zevk arayan doğasını, hem de Titanların saldırganlığını taşırlar.

Dionysos Efsanesinin Diğer Versiyonları

Dionysos efsanesinin ikinci versiyonu ve belki de en popüler olanı Semele adlı güzel bir prenses ile başlar.

Zeus ona ilk görüşte aşık olmuştur ve onu ziyaret etmek için insan formuna girmiştir. Kısa sürede onun kalbini fethedip onu baştan çıkarmıştır. Semele hamile kalmıştır, bu yüzden Zeus gerçekte kim olduğunu itiraf etmeye karar vermiştir.

Bu versiyonda da Hera’nın kıskançlığı kendini gösterir. Hera kocasının sadakatsizliğini öğrendiğinde kendisi de insan formunu almaya karar verir ve kendisini Semele’ye bir süt anne olarak tanıtır.

Hera, Semele’yi kandırıp çocuğun gerçek babasının kim olduğunu itiraf ettirmiştir. Sonrasında Hera belki de Zeus’un iddia ettiği kişi olmayabileceğini söylemiştir ve Semele’nin zihnine şüphe ve endişe salmıştır.

Emin olmak için Semele Zeus’tan kendisini ona karşı bir ölümlü yerine bir tanrı olarak sunmasını istemiştir. Olimpos Dağının tanrısı ona her zaman onun istediği şeyleri yapacağının sözünü vermiştir, dolayısıyla onu reddedemez.

Böylece Zeus kendisini yıldırım ve gök gürültüsüne çevirmiştir. Ne yazık ki prenses küle dönerek ölmüştür, çünkü ölümlüler bir tanrının güçlerine tanık olup hayatta kalamazlar. O sırada rahminde olan Dionysos, Zeus onu kendi bacağına diktiğinde kurtarılmıştır.

Mutlu Bir Tanrı

Dionysos efsanesi bizlere Zeus’un oğlunu ölü prensesin kız kardeşi olan Ino’ya ve onun kocasına emanet ettiğini söylüyor. Ancak hala kıskanan Hera çocuğu evlat edinen ebeveynleri delirtmek için elinden geleni yapmıştır. Bunun bir sonucu olarak Zeus Dionysos’u küçük bir keçiye dönüştürmeye karar vermiştir ve onu Hermes’e emanet etmiştir, Hermes de yetiştirmeleri için çocuğu su perilerine vermiştir.

Su perileri ve Silenus, çoğunlukla sarhoş olan ancak kehanetler yapabilme gücüne sahip nazik bir yaşlı adam, Dionysos’u büyütmüştür. Dionysos; Silenus, su perileri, taşlamacılar ve baküs perilerinin yanında bir adam olmuştur.

Dionysos güzel, neşeli ve dinamik bir genç adamdı. Üzüm yetiştiriciliğini ve şarap yapmak için üzümlerin fermente edilebileceğini keşfeden kişi odur. Sonrasında, şarap sanatının sırlarını öğrenmek için uzaklara seyahat etmiştir.

Gezileri sırasında Dionysos büyük maceralar yaşamıştır. En iyi bilinen macerası kendisi deniz kıyısındayken gerçekleşmiştir: korsanlar, bir prens olduğunu düşünerek, fidye istemek amacıyla onu kaçırmıştır. Ancak, başlarına gelecek şey hayal bile edemeyecekleri bir şey olmuştur.

Dionysos ve Eğlence Tarikatı

Korsanlar Dionysos’u bağlamaya çalıştıklarında iplerinden biri bile düğümlü şekilde kalmamıştır. Sonrasında tanrı bir aslana dönüp birçok flütün sesini taklit etmiştir, ki bu da onu kaçıran kişileri delirtmiştir. Panikleyen korsanlar kendilerini denize atmışlardır, sonrasında ise Dionysos onları yunus balıklarına dönüştürmüştür. Bu efsaneye göre, bu hayvanlar aslında tövbe etmiş korsanlardır, bundan dolayı gemi enkazlarında hayatta kalan kişilere yardım ederler.

Dionysos sonrasında, bir minator tarafından bir adada terk edildikten sonra ona acıdığı için Ariadna ile evlenmiştir. Sonra, insanlara şarap yapmayı öğretme işini bitirdiğinde Olimpos Dağına gitmeyi istemiştir. Dionysos sayısız hikayede belirir ve Yunanlılar arasında takdir edilen bir tanrıdır.

Olimpos Dağını ziyaret etme dileği kabul edilmiştir, ancak diğer tanrılar ile tekrar bir araya gelmeye gitmeden önce Dionysos annesini almak için Yeraltı dünyasına gitmiştir, sonrasında Semele bir takımyıldız haline gelmiştir. Dionysos partiler, eğlence, coşku, tiyatro ve zevk gibi kavramlar ile ilişkilendirilir.