Ruh Biliminden Davranış Bilimine
Günümüzde psikolojiden bir davranış bilimi olarak bahsediyoruz. Bununla birlikte, etimolojik olarak, psikoloji ruh bilimi anlamına gelir. Bu yazıda, yüzyıllar boyunca psikoloji kavramının nasıl geliştiğini göreceğiz.
Psikoloji kavramı ve amacı zaman içinde değişmektedir. Metodolojisinin yanı sıra uzman ve hasta arasındaki ilişki de gelişmiştir. Psikoloji şimdi çok çeşitli düşünce, yorum, uzmanlık vb. ekolleri kapsar. Bu çeşitlilik, tanım ve odak noktasının da değiştiğini ve geliştiğini gösterir.
Psikolojinin akademik ve klinik disiplini “çok tıbbi” hale geldi. Sonuç olarak, bugünlerde patolojilere odaklanma eğilimindedir. Ancak, yüzyıllar boyunca içsel zihinsel yaşamımız üzerine yapılan çalışmalar ruhlarımız üzerine bir çalışmaydı. Psikoloji bilimi, kişilerin benliğini ve en derin özünü inceledi.
Psikoloji, davranış biliminden çok daha fazlasıdır.
Psikoloji: Ruh biliminden akıl sağlığı bilimine
Psikoloji terimi, Yunanca “psyche” kelimesinden (ruh, klasik anlamda bir vücuda can veren) ve”logo” kelimesinden (bilgi, bilim veya çalışma) gelir. Başka bir deyişle, psikolojinin etimolojik anlamı, ruhun bilimidir.
İnsan ruhu incelemesi olarak psikoloji, insanlığın kendisine “meta” sorular sormaya başladığında ortaya çıktı. Başka bir deyişle, insanlar kendileri ve zihinleri hakkında sorular sormaya başladı. Bu anlamda, felsefenin tarihini düşünmeden psikolojinin başlangıcını anlayamazsınız. Bununla birlikte, psikoloji iç gözlem dışında bir metodoloji aramaya başladığında, felsefe ve psikoloji kesin olarak ayrıldı.
On dokuzuncu yüzyılın sonunda, toplum psikolojiye bakışını değiştirdi. Bir ruh bilimi ya da zihin felsefesi olmaktan çıkarak bir zihin bilimi haline geldi. Ruhsal sorunlara odaklanmak yerine psikoloji zihinsel olayların deneysel çalışmasına başlamıştır. İşte o zaman psikolojik araştırmalara adanmış ilk “laboratuvarları” görmeye başladık.
Bu süre zarfında, William James (1842-1910) psikolojiyi fenomenler bilimi ve aklın koşulları olarak tanımladı. Psikolojinin bu perspektifi her şeyden önce içsel bilinç deneyimlerine odaklandı. Başka bir deyişle, düşünce, duygu ve duyuların incelenmesine odaklandı.
Psikoloji: Akıl biliminden davranış bilimine
Gördüğünüz gibi, 19. yüzyılın sonlarından itibaren insanlar psikolojiyi zihin bilimi olarak görüyorlardı. Psikologlar, hastalarının belirli uyaranlara verdikleri tepkilerle ilgili bilinçli deneyimlerine dayanarak bilgi aradılar.
Ancak yirminci yüzyılın ilk yarısında psikoloji kavramı değişti. O andan itibaren psikoloji davranışsal bir bilim olarak kabul edildi. Değişmiştir çünkü dönemin davranışçı psikologları, düşünceler ve hislerin gözlemlenemeyeceğini savundular. Gözlemlenebilecek tek şeyin dış uyaranların insanların dış davranışlarını etkileyiş biçimi olduğunu söylediler. Hiç kimse duyguları, düşünceleri ve duyumları doğrudan gözlemleyemez. Sonuç olarak, çalışma konusu olamazlardı.
Köklere geri dönüş: Bir davranış bilimi olarak psikoloji
Bütün bunlara rağmen, 60’larda psikoloji, bilinçsiz süreçleri tekrar incelemeye başladı. Bilişsel psikoloji, zihnin bilgiyi işleme biçimini incelemeye başladı. Bu psikolojinin tanımında bir kayma anlamına geliyordu. Uzmanlar bunu bir davranış bilimi ve zihinsel süreçler bilimi olarak tanımlamaya başladılar. O zaman, ilk bilgi işleme modelleri ortaya çıktı.
Davranış ve tutumun eşanlamlı kavramlar olduğunu belirtmekte fayda var. Belirsiz bir şekilde konuşma dili olarak kullanabilseniz de, her birinin nüansları vardır. Davranış, dünyada var olma şeklimizi ifade eder. Bunun iki boyutu vardır: gözlemleyebileceğimiz bir dış boyut ve özel ve mahrem bir iç boyut vardır. Tutumun, dış ve gözlemlenebilir davranış ile ilgisi vardır. İçsel davranış hakkında konuşmak için psikoloji bilinç terimini kullanır.
Psikolojinin mevcut tanımı
Modern psikolojiye davranış bilimi ve zihinsel süreçler demek doğrudur. Ancak, bu tanım eksiktir. Bugün psikoloji bundan çok daha ileri gidiyor çünkü birçok şeyin yanı sıra nasıl hissettiğimizi, algıladığımızı, öğrendiğimizi, iletişim kurduğumuzu ve sorunları nasıl çözdüğümüzü açıklamaya çalışıyor. Sosyal etki ve yaşıtlardan oluşan gruplar şimdi alanda önemli bir yer tutmaktadır.
Günümüzde, psikoloji bilimi kişiliğin, motivasyonun ve zekanın doğasını açıklamaya, ölçmeye ve anlamaya çalışır. Aynı zamanda insanları etkileyen duygusal ve zihinsel rahatsızlıkları anlamaya çalışır. Psikoloji kişisel ve sosyal konuların yanı sıra bireysel farklılıklar ve grup farklılıkları ile de ilgilenir.
Psikolojinin çalışma konusu ve tanımı çok daha geniştir. Bu nedenle, günümüz psikolojisinin, insanların iç süreçleri ve fiziksel, sosyal çevrelerinin etkilerini içeren bireysel davranışları ve zihinsel süreçleri inceleyen bilim olduğunu söyleyebiliriz.