Manipülasyon: Güç Kazanmak için Diğer İnsanların Zayıflıklarını Kullanma
Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González
Bir metro istasyonunda yürüyorsunuz. İş yerinde yorucu bir günün ardından, aklımızdaki tek şey kanepeye uzanıp, buzdolabında ne var ne yok hepsini yemek… Aniden bir krep kokusu almaya başlıyoruz ve hafızamız bize sevdiklerimizin hazırladığı lezzetleri hatırlatıyor. Arka planda, bir müzisyen en sevdiğin şarkılardan birini gitar eşliğinde söylüyor. Ona bozuk para verir misiniz?
New York’taki Troy Rensselaer Polytechnic Enstitüsünün psikologu Robert Baron, bu durumu ekibiyle birlikte inceledi. Sonuçlara göre, eğer burnunuza hoş bir koku geliyorsa, madeni para verme ihtimalinin 3 katı daha fazla olduğunu söylüyor.
Doğanın insanları nasıl etkilediği apaçık ortada. Bununla birlikte, karar verirken beynimizin duygusal kısmının mantıksal kısmından önce kontrolü ele geçirmesi her zaman en iyisi değildir. O zaman nasıl manipülasyonu tespit ederiz? Birinin bizi nasıl manipüle ettiğini nasıl anlayabiliriz? Daha detaya inelim.
Küçük, günlük manipülasyon eylemleri
Egomuzun hoşuna gidecek ve bize mutluluk vaat eden bir şey için pes etmemiz gayet normaldir. Konuya çok fazla girmeden, başarının genellikle dolaylı ya da doğrudan ikna etmekle ilgili olduğunu söyleyebiliriz.
Sosyal ve duygusal varlıklar olduğumuz için manipülasyonun bizim üzerimizde güçlü bir etkisi vardır. Aslında, bazen en önemsiz tutum ve eylemlerle ikna oluruz. Yeri geliyor sırf kedimiz tatlı bir şekilde miyav dediği için bile istediğini veriyor ve taviz vermek zorunda kalıyoruz.
Belki de çocuklarımızın izlemesine gerek olmadığını bildiğimiz halde bile telefonda veya tablette video izlemelerine izin veriyoruz. Çocuklar duygularımızla oynamak konusunda uzmandır ve sürekli olarak bizi test ederler. Çocuklar, insanın manipülasyon eylemini çok erken yaşlarda başlatacaklarına dair büyük kanıtlardır.
Kötü manipülasyon
Manipülasyon, hepimizde bulunan doğal bir eğilimdir. İstediğimizi elde etmek için tüm mevcut kaynaklarımızı kullanmaya çalışmaktan dolayı kendimizi suçlu hissedemeyiz. Her birey, az veya çok bir şekilde manipüle eder. Ancak, gerçek manipülatörler bunu ne zaman kullanacaklarını gayet iyi bilirler.
Gerçek aldatma ve simülasyon uzmanları, onlara gösterdiğiniz küçük sırlar veya sinyallerle beslenirler. Onlara karşı cömert ya da samimi bir şekilde hareket edebiliriz. Sadece usta manipülatör, daha sonra aleyhinize kullanmak için sahip olduğu bilgiyi kullanmak için fırsat arayacaktır.
Başkalarına karşı yüksek derecede bir manipülasyon çabası içerisinde olmak bir psikopatlık belirtisi olabilir. Kısacası, manipülatör sizin zayıf yönlerinizi yararları için kullanır. Manipülatör zayıf yönlerinizi kullanır ve sizi istedikleri gibi davranmaya ikna eder.
Manipülatörlerin başkalarını kontrol etmeye ihtiyaçları vardır ve bu konuda kendilerini suçlu hissetmezler. Bununla birlikte, kolayca kandırılan insanlar tarafından paylaşılan belirli bir kaç özellikleri vardır. Ayrıca, bir defaya mahsus manipülasyona izin verirseniz, gelecekte tekrar manipülasyona maruz kalma olasılığınız daha yüksektir. Çünkü zafiyet öğrenilmiş bir davranış olduğu için tekrar manipülasyona uğrama olasılığı daha yüksektir.
Eğer zayıf yönlerini açığa çıkarırsan, başkalarının merhametine sığınmak zorunda olursun
Manipülatör en çok istediğinizi size vaat etmeye çalışır. Bu nedenle, ihtiyaç ve istekleri hakkında ne kadar çok şey bilirseniz, manipülatöre karşı o kadar eliniz güçlü olur.
Ayrıca, manipülatörler güvensizliğinizi sömüren uzmanlardır. Örneğin, beceriksiz hissediyorsanız veya yetenekleriniz hakkında şüpheleriniz varsa, insanlar size yardımcı olmaya çalışacaktır, ancak her zaman yükse bir fiyat karşılığında. Bir çok durumda, bu gibi zamanlarda satın aldığınız ürünler göz boyamadan başka bir şey değildir.
Ayrıca “ebedi kurban” diye bir kavram vardır. Bu tür bir manipülasyon daha karmaşıktır çünkü hiçbir maddi kaygı söz konusu değildir. Ebedi kurban sürekli şikayet halindedir. Sık sık, size başka insanlara anlatmaya cezbeden şeyler söylerler, ama sırlarını başkalarına ifşa ederseniz suçlu hissetmeye başlarsınız.
Ebedi kurbanlar her zaman herkesten daha kötü gözükmeye çalışırlar. Ebedi kurban her zaman dramalarındaki diğer partiden daha fazla etkilenir ve her zaman en acı verici durumlarla uğraşırlar. Şikayet etmen için hiç bir sebep yok. Bu durumda, manipülatör tüm dikkatiniz için sizi yönlendiriyor.
Birçok manipülatör türü var, ama hepsi aynı temel fikre dayanıyor. Öncelikle, sizden vermek istemediğiniz bir şey almak için duygularınıza hitap ediyorlar. Bu tuzağa düşmekten kaçınmak için özellikle dikkatli olmak gerekir.
Kendimizi manipülasyondan nasıl koruyabiliriz?
Kendimizi manipülasyondan korumak için en iyi çözüm, iyi bir benlik saygısına sahip olmaktır. Kendine güvenerek, tamamen duygusal argümanlar tarafından ikna edilmek çok daha zordur. Kendimize olan güven, bir şeylerin ne zaman mantıklı olduğunu ve ne zaman bir şey yapmamamız gerektiğini ayırt etmemizi sağlar.
Ayrıca, ilişkilerimizin faydalı olup olmadığını düşünmek önemlidir. Birisi bize iyilik yapmaktan daha fazla zarar veriyorsa, neden onlarla konuşmaya devam etmeliyiz? Yapabileceğimiz en iyi şey, duygularımızı önemsemeden bizi kullanan insanlardan kurtulmak.
Birini hayatınızdan çıkarmanız gerekiyorsa, kendinizi kötü hissetmemelisiniz. Birisinin sizi manipüle etmeye çalıştığını fark ederseniz, derhal o kişiden uzaklaşmaktan çekinmeyin.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.