Kızlar Gerçekten Erkeklerden Daha Mı Erken Olgunlaşır?

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Kızlar gerçekten de erkeklerden daha erken mi olgunlaşır? Bu oldukça tartışmalı bir konudur çünkü kulağa ayrımcı gelir. Bununla birlikte, birçok aile ve eğitimci, kızlarda davranışı düzenleme konusundaki yeteneklerin daha erken geliştiğini gözlemlemektedir. Bunun nedeni, daha fazla duygusal ılımlılık göstermeleri ve daha sağlam bir düşünme kapasitesine sahip olmalarıdır.

Henüz bir sonuca varmayın, çünkü bu çıkarım entelektüel potansiyel ile ilgili değildir. İnsanlar, çocukların olgunluğunu bilgiyi işleme biçimlerinde ve dürtüleri bastırma yeteneklerinde algılarlar. Bilime göre, bunların ikincisi kızlarda belirli bir olgu nedeniyle daha erken gelişiyor gibi görünüyor. Bu, beynin çocukluk döneminde yeniden yapılandırılmasından kaynaklanıyor.

“Gözyaşları, her kızın yüzde yüz başarı oranıyla erkeklere karşı kullandığı en büyük silahtır.”

– Aman Jassal

Kızların neden erkeklerden daha erken olgunlaştığını anlamanın anahtarları

Nörolojik düzeyde kadın ve erkek arasındaki ince farklılıklar olduğunu söylemek ayrımcılık değil, bilimsel kanıtlara dayalı bir çıkarımdır. Her iki cinsiyetin de çevik, verimli, çevreyle etkileşime girmeye hazır bir beyne ulaşmalarını sağlayan aynı nöromaturasyon süreçlerini izlediği bir gerçektir.

Ancak, kadın beyni bu nörolojik gelişmeye daha erken başlar. Kızların neden erkeklerden daha erken olgunlaştığının gizeminin anahtarı budur. Bu konudaki en ilginç ve açıklayıcı araştırma çalışmalarından biri 2013 yılında Newcastle Üniversitesinde yapılan çalışmadır.

Değişiklik 10 ile 19 yaşları arasında gerçekleşir

Newcastle Üniversitesi araştırmasının amacı, insan beyninin 4 ve 40 yaşları arasındaki bağlantı düzeyini bulmaktı. Markus Kaiser ve ekibi, Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) ile işbirliği içinde, bu yaş aralığındaki geniş bir popülasyon örneğinde MRI taraması yaptılar.

En önemli bulgu, kızların 10 ila 19 yaşları arasında daha fazla beyin organizasyonu göstermeye başlamasıydı. Ayrıca daha yüksek bir nörolojik aktivite gözlemlediler. Bu olgunlaşma süreci erkek çocuklarda 15-21 yaş arasında başlar.

Kızların erkeklerden daha erken olgunlaşmasının nedeni: “Nöronal budama”

Bebek/ergen beyninin gelişmesi için neredeyse sihirli bir fenomene ihtiyacı vardır: Nörolojik budama. Bu beyin bağlantılarını optimize etme süreci, nadiren kullanılan bağlantıları (sinapsları) ortadan kaldırarak, bunun yerine sık kullanılan bağlantıları tutmayı içerir.

Miyelinasyon, ikinci tipi besleyerek performanslarını güçlendirir ve optimize eder.

Kızlarda bu süreç daha erken başlar, 10 ile 12 yaşları arasında ilk kez başlar ve 19 yaş ve hatta daha sonrasına kadar devam eder. Erkek çocuklarda nörolojik budama 15 yaş civarında başlar.

Tercihli ayrılma, serebral bağlantıların seçici olarak ortadan kaldırılması mekanizmasıdır ve kadın beyninde daha erken meydana gelir. Kızların duygusal yönlerinde ve ayrıca dürtü kontrolünde daha fazla olgunluk göstermesini sağlayan şey buna benzer bir şeydir. Elbette istisnalar da vardır.

Kızlar erkeklerden daha erken olgunlaşırlar ama ihtiyaçları aynıdır

Bilim insanları, bizi kızların erkeklerden daha erken olgunlaştığı gerçeğini yanlış yorumlama riskine karşı uyarıyor. Bunun nedeni, bazılarının bu fikri kızlara baskı uygulamak için kullanmasıdır. Örneğin, bazı aileler kız çocuklarına erkek kardeşlerinden daha fazla sorumluluk yükler.

“Bunu yanlış anlama ama sen sadece kardeşinden daha fazla sorumluluk sahibisin” gibi yorumlar pedagojik açıdan yanlıştır. Kızların sahip olma ihtimalinden bahsedebileceğimiz bu küçük “avantaj” bir başarı ya da onlara daha fazla sorumluluk vermek için bir mazeret değildir.

Cinsiyetlerine bakılmaksızın tüm çocuklar eşit muameleyi hak ederler. Dahası, her çocuğa ve gence kendi kişisel ihtiyaçlarına göre davranılmalıdır.

Çocuk beyni gelişimi uzmanları, plastisite ve sağlıklı nöronal budamayı optimize etmek için erken yaşlardan itibaren hem erkek hem de kız çocuklarına kişiselleştirilmiş ilgi gösterme ihtiyacına dikkat çekerler.

Kızlar olgunlaşma avantajını kaybedilebilir ve erkek çocukların gelişimi daha da gecikebilir

Evet, kızlar erkeklerden daha erken olgunlaşır ve bir çocuğun beyni için 10 ile 21 yaşları arasında meydana gelen sağlıklı nöronal budama kadar önemli hiçbir şey yoktur.

Bununla birlikte, sinirbilimciler, ekranlara erken maruz kalmanın ve bunun beyinleri için neden olduğu hiperaktivasyonun, egzersiz eksikliğinin, sosyal bağlantı eksikliğinin ve yetersiz beslenmenin uygun beyin gelişimini etkilediği konusunda uyarıyorlar.

Bunun nedeni, genellikle yeni teknolojilere ve hareketsiz yaşam tarzlarına maruz kalan 21. yüzyıl çocuklarının bu olgunlaşmada ve bu gerekli nörolojik budama işleminde bir gecikme göstermeye başlama ihtimalleridir.

Çocukların beyin plastisitesine ilgi göstermek, meraklarını teşvik etmek, akranlarıyla etkileşime girmelerini sağlamak ve dışarıda fiziksel aktivitelere katıldıklarından emin olmak, refahlarına, sağlıklarına ve mutluluklarına yatırım yapma açısından temel stratejilerdir.