İstatistik Psikolojide Neden Faydalıdır?
Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González
İstatistik genellikle psikoloji kariyerine başlayanların dikkatini çeker. Sayıların geçmişte kaldığına inanırlar, ama bu endişe verici konu aniden karşılarına çıkar. Bilim insanları istatistiği neden kullanırlar? Psikologlar ve psikoloji ile ilgilenen insanlar için neden faydalıdır?
Üniversitede psikoloji okurken, şunlara benzer dersleri alırız: “Bilimsel Araştırmanın Temelleri”, “Veri Analizi”, “Araştırma Tasarımı”, “Psikometri”, vb. Bu dersler doğrudan istatistiğe dayanmaktadır. Ancak bu dersleri psikoloji öğrencileri gerçekten severek takip etmezler. Bu nedenle de kariyerlerindeki en çok beğendikleri dersler değildirler.
Bu yazıda, birçok öğrencinin ve meraklı kişilerin bu dersleri alırken kendilerine sordukları soruları cevaplamaya çalışacağız. Bu cevapları ortaya koymak için de bir bilim dalı olarak psikoloji ve psikolojide istatistiğin faydaları hakkında bilgi vereceğiz.
Psikolojide araştırma ve metodoloji
Psikolojinin bir bilim olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Bu disiplinden elde edilen tüm sonuçlar, bilimsel yöntem olarak adlandırılan kapsamlı ve güvenilir bir sistemin uygulanmasıyla elde edilir (veya elde edilmelidir). Bilimsel yöntem ise farklı matematiksel bilgilerin kullanıldığı ve kanıtlarla geliştirilmiş birikimlere dayanmaktadır.
Psikoloji farklı alanlardaki uygulamalarıyla geniş bir disiplindir: klinik, eğitim, spor, sosyal, iş vb. Ancak, araştırma alanları uygulamalı alanların altında yer alır. Gözlenebilir bir gerçek durum hakkında kesin sonuçlar çıkarmak, deneylerden ve araştırmalardan elde edilmiş sonuçların anlamlarını değerlendirmek için matematiğe ihtiyaç duyarız.
Psikolojide istatistik kullanılmasaydı, gözlemlediğimiz sonuçların geçerli ve güvenilir olup olmadığını bilemezdik. Doğru bir metodoloji ve matematiksel çalışma, araştırmalarımızdan elde ettiğimiz verilerdeki şüpheleri ortadan kaldırır. Gerçek durumlara bunları uygulamak istersek, elbette faydası olacaktır.
Psikoloji bir bilimdir. Bu nedenle, görüş ve öznellikten mümkün olduğunca uzak çalışmanıza izin veren soyut bir sistem kullanmanız gerekir. Bu sistem bilimsel yöntemdir ve onun anahtar noktalarından biri de istatistiğin bir araç olarak kullanılmasıdır. Psikologların en azından istatistiğin temel ilkelerini çok iyi öğrenecek şekilde yetiştirilmeleri oldukça önemlidir.
Psikolojide istatistik biliminin faydası
Bu disiplini çalışmaya başladığınızda, istatistiğin psikolojide doğrudan bir faydası yok gibi görünebilir. Ancak tüm psikoloji öğrencileri konuları derinlemesine anlamak için bu matematiksel araçlara ihtiyaç duyacaklarını kısa zamanda anlarlar. Çoğu kez çeşitli çalışmalardan elde edilmiş veriler ve istatistikler karşımıza çıkacak. Çoğu kez de terapilerde kullanılan testlerin geçerlilik ve güvenilirlik katsayılarıyla ve bilişsel süreçlerin matematiksel modelleriyle karşılaşacağız.
Bu açık nedenlerden dolayı, kendimizi psikoloji araştırmalarına adamak istiyorsak, araştırma sırasında elde edilen sonuçları değerlendirmek için metodoloji ve istatistik çok önemlidir. Bunun nedeni, araştırmacıların kullandığı prosedürün ne dereceye kadar uygun olduğunu değerlendirebilmeniz gerektiğidir. Aynı şekilde, elde edilen sonuçların ne kadar güvenilir olduğunu da anlayabilmelisiniz.
Klinik psikoloji ve diğer uygulamalı alanlar kalıcı bir temel gerektirir. Bu da disiplindeki yeni değişikliklerin farkında olmamız gerektiği anlamına gelir. Akademik psikolojinin sonuçlarını bilmek ve yorumlamak istiyorsak, minimum istatistik ve metodoloji bilgisine sahip olmamız gerekir. Bu nedenle, istatistik ve veri analizi bilgisi her bir psikolog için bir gereksinimdir.
Psikolojideki istatistik, çok fazla korku ve baş ağrısına neden olan bir konudur. Ancak, sunduğu kaynakları nasıl kullanacağınızı bilmeniz oldukça değerli ve faydalıdır. Bu nedenle, öğrencilerin ve psikoloji ile ilgilenenlerin metodoloji ve veri analizi çalışmalarına kendilerini tam olarak vermeleri önemlidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- American Psychological Association. (2013). Science of Psychology. Consultado el 28 de febrero de 2023.cDisponible en: https://www.apa.org/education-career/guide/science#:~:text=Psychologists%20employ%20the%20scientific%20method,solve%20problems%20and%20improve%20lives.
- Cooksey, R. W. (2020). Illustrating statistical procedures: Finding meaning in quantitative data. Springer. Disponible en: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7221239/
- Nunnally, J. (1960). The place of statistics in psychology. Educational and Psychological Measurement, 20(4), 641-650. Disponible en: https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/001316446002000401?journalCode=epma
- Prieto, G. & Delgado, A. R. (2010). Fiabilidad y validez. Papeles del psicólogo, 31(1), 67-74. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=77812441007
- Rendón-Macías, M. E., Villasís-Keever, M. Á. & Miranda-Novales, M. G. (2016). Descriptive statistics. Revista Alergia de Mexico, 63(4), 397-407. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=486755026009
- Rivera, S. y García, M. (2005). Aplicación de la estadística a la psicología. Disponible en: https://www.academia.edu/34343785/Rivera_Aragon_Sofia_Y_Garcia_Mendez_Mirna_Aplicacion_De_La_Estadistica_A_La_Psicologia_pdf
- Rincón, L. (2019). Una introducción a la estadística inferencia. Universidad Nacional Autónoma de México. Disponible en: https://lya.fciencias.unam.mx/lars/indexL.html
- Tessler, J. (s.f.). On the Importance of Learning Statistics for Psychology Students. Association for Psychological Science. Consultado el 28 de febrero de 2023. Disponible en: https://www.psychologicalscience.org/members/apssc/undergraduate_update/undergraduate-update-summer-2013/on-the-importance-of-learning-statistics-for-psychology-students
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.