İşe Geç Kalmamak İçin Ne Yapabilirsiniz?
Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater
Yatmadan önce eşyalarınızı hazırlar ve cep telefonunuzun alarmını kurarsınız. Ardından, sabah evden zamanında ayrılacağınızı kendinize tekrarlarsınız. Ancak bu işe yaramaz, çünkü ne kadar uğraşırsanız uğraşın, her zaman geç kalırsınız. Bu size benziyor mu? İşe geç kalmamak için bazı temel yönergeler vereceğiz.
Kronik geç kalma, kişilik özellikleri veya zaman algısındaki değişiklikler gibi çeşitli faktörlerle açıklanabilse de, hala umut vardır. Gerçekten de, herkes belirli teknikler ve yenilikçi davranışlarla dakikliğini geliştirebilir.
Değişmeyi taahhüt ettiğiniz sürece iyi bir planlama sizi başarıya götürecektir. İşte bazı temel stratejiler.
İşe geç kalmak nasıl engellenir?
İşe geç kalma fikri can sıkıcı. Bazen kontrolünüz dışındaki bazı olaylar geç kalmanıza neden olabilir. Yine de, bazılarımız bu dinamiği sürekli olarak tekrarlıyoruz. Washington Üniversitesi (ABD) tarafından yürütülen bir araştırma, bunun ‘zamanın ileriye dönük hafızasındaki başarısızlıklardan’ kaynaklanabileceğini belirtiyor.
Bu, gelecekteki eylemleri hatırlama ve gerçekleştirme bilişsel yeteneğinizde bir bozulma olduğu anlamına gelir. Planlama becerilerinizi doğrudan etkileyen bir tür önyargı sergiliyorsunuz. Farkında bile olmayacağınız oldukça can sıkıcı bir şey. Neyse ki, beyninizi işe zamanında varmak üzere eğitmek için yeni araçlar kullanabilirsiniz. Onları burada keşfedeceğiz.
1. Farkındalık ve öz farkındalık
Sadece işe değil, herhangi bir randevuya zamanında varmak istiyorsanız, önce sizi neyin geciktirdiğini kendinize sormalısınız.
- Kalkmak sizin için zor mu?
- Zamanı yanlış hesaplama eğiliminde misiniz?
- Son derece motivasyonsuz mu hissediyorsunuz?
- Beklenmedik olaylar her zaman oluyormuş gibi mi görünüyor?
- Hazırlanma süreciniz için gereğinden fazla mı zaman ayırıyorsunuz?
İşe geç kalmayı durdurmak için yeni bir plan yapmadan önce bir iç gözlem egzersizi yapmalısınız. Bir değişikliğe ihtiyacınız olduğunun ve bunun refahınızı olumlu yönde etkileyeceğinin farkına varmanız gerekir.
2. Bir strateji oluşturun ve vicdanlı olun
Vicdanlı bir birey, özen ve titizliği ile tanımlanır. Journal of Research in Personality dergisinde yayınlanan bir makaleye göre bu kişilik özelliği, dakiklikle bağlantılıdır. Peki siz de bu tavrı benimseyip aşağıdaki adımlardan etkili bir strateji oluşturmaya ne dersiniz?
- Tüm hazırlıklarınızı tamamlamanızın kaç dakika sürdüğünü hesaplayın.
- Evden işe gitmenizin ne kadar sürdüğünü yazın.
- Öngörülemeyen olayların olası görünümünü bu plana dahil edin.
- Stratejinizi bu analize göre tasarlayın.
Hangi faktörlerin sizi işe geç bıraktığının farkına varmak, bunları daha iyi ele almanızı ve düzeltmenizi kolaylaştıracaktır.
3. Erken kalkın
İşe zamanında gitme konusunda karşılaşabileceğiniz en büyük sorun yataktan kalkmaktır. Zamanında kalkmazsanız ve beklenmedik bir şey olursa, bu işe geç kalma riskinizi artırır.
Bu nedenle, bunun olmasını engellemeye çalışmalısınız. Aceleyle çıkmak zorunda kalmamak için kendinize yeterli zaman tanıyan çalar saatinizi kurun. Örneğin kendinize fazladan yarım saat ya da kırk dakika ayırmaya ne dersiniz?
4. Eşyalarınızı bir gece önceden hazırlayın
Mümkünse, ihtiyacınız olan her şeyi bir gece önceden hazırlamaya çalışın. Bu size zaman kazandıracak ve gönül rahatlığıyla evden çıkmanızı kolaylaştıracaktır. Ayrıca hiçbir şeyi unutmamak için sabah yapmanız gereken her şeyin bir listesini yapın.
5. Saatlerinizi on dakika geri alın, her zaman fazladan zamanınız olur.
Bu basit bir strateji ama gerçekten etkili olabilir. Tüm saatlerinizi yaklaşık on dakika geri alırsanız, lehinize küçük bir zaman aşımı yapmış olursunuz. Sizi birçok zor andan kurtarabilecek zekice bir numara.
6. Geçiş aktivitelerini aklınızda bulundurun
Geçiş faaliyetleri, bir görevden diğerine geçtiğinizde ortaya çıkan etkinliklerdir. Örneğin, kalkabilir, giyinmeye başlayabilir ve daha sonra kıyafetlerinizin ütülenmemiş olduğunu fark edebilirsiniz. Ya da kahvaltı hazırlamaya başlarsınız ve kahvenizin bittiğini fark edersiniz. Veya metroya varırsınız ve bir arıza olduğunu keşfedersiniz.
Zamanınızı yönetirken, öngörülemeyen olayların her zaman bir faaliyet ile bir sonraki arasındaki ara noktalarda meydana geldiği gerçeğini göz önünde bulundurmalısınız.
7. Görselleştirmeyi önceki gece kullanın
Görselleştirme tekniği, zihninizde bir senaryo, kavram veya bir aktivitenin gerçekleştirilmesini yeniden yaratmaktan oluşur. Maastricht Üniversitesi (Hollanda) tarafından yürütülen bir araştırma, bu stratejinin görevleri başarıyla yerine getirmek için yararlı olduğunu belirtmektedir. Örneğin, birçok sporcu için çalışıyor.
İşe geç kalmanızı önlemenin bir yolu, önceki gece zamanında varmak için gerekli tüm eylemleri yaptığınızı hayal etmektir. Bu, gerekli her adımı entegre etmenize izin verecektir.
8. Uygulamalardan yararlanın
Teknoloji, zaman yönetiminizi geliştirmek için harika bir müttefiktir. Zamanında kalkmanıza ve acele etmeden ve hiçbir şeyi unutmadan hazırlanmanıza yardımcı olmak için size bildirimler ve hatırlatıcılar gönderebilen bazı uygulamalar vardır.
9. ‘Tehlike İşaretlerini’ tanımlayın
Sizi genellikle ne geciktirir? Gecikmenize aracılık etme eğiliminde olan kendi tehlike işaretlerinizi tanımlayın. Bunun arkasında tutarlı bir sorun olduğunu görebilirsiniz.
Kahvaltınızı yaparken sosyal medyada gezinirken kayboluyor musunuz? Kendinizi komşularınızla sohbet etmek için dururken buluyor musunuz?
İşe 15 ila 20 dakika erken gelmeniz gerektiği fikrini içselleştirin. Bu, stresinizi azaltacak ve güne sakin bir şekilde başlamanıza yardımcı olacaktır.
10. Kendinize söylediklerinizi yeniden ifade edin
Sabah kalktığınızda ve işe zamanında gitmeye çalıştığınızda, kendinize “Başlangıç saatim tam 9:00’da orada olmam gerekiyor” diyebilirsiniz. Ancak bu bir hatadır ve hedefinizde sık sık başarısız olmanıza neden olur. Bu yüzden, yarından itibaren kelimelerinizi yeniden düzenleyin ve bunun yerine “İşe 20 dakika erken gitmem gerekiyor” deyin.
11. Acele etmekten sakının
Hepimizin başına gelir. Sabah gözlerinizi açar açmaz otomatik pilota geçersiniz ve kendinize acele etmeniz gerektiğini söylersiniz. Ancak aceleci bir yaklaşım benimsemenin sonucu, stres duygularınızı yoğunlaştırmanızdır. Bu nedenle güne fazladan kortizol alarak başlarsınız ki bu uygun değildir.
Aslında aceleniz olması size bazı şeyleri unutturur. Ardından, onları düzeltmek için adımlarınızın izini sürmeniz gerekecek, bu da sizi geciktirecektir. Sakince ve boş zaman bırakarak ayrılmak çok daha iyidir. Planlama her şeydir.
12. “O bir şey daha”dan sakının
Tam kapıdan çıkmak üzeresiniz ve aniden, oğlunuzun öğle yemeği için buzdolabında bir şeyler bırakmaya karar veriyorsunuz. Dahası, çok zamanınız olduğunu düşünebilir ve evde bir şeyleri tamir etmeyi ya da bir arkadaşınıza mesaj yazmayı seçebilirsiniz. Ancak, işe geç kalmanıza neden olan ‘bir şey daha’ olduğunu unutmayın.
13. Hayır demeyi öğrenin
“İşe başlamadan önce bir kahve içelim”. “Başlamadan önce bu küçük işte bana yardım eder misin?” Bu tür taleplerde bulunan bir arkadaşınız, tanıdığınız veya akrabanız varsa unutmayın, sizi geciktirirler. Sizi yavaşlatabilecek her şeye hayır demeyi öğrenmelisiniz.
14. İşe erken gitmenin keyfini çıkarın
İnanmakta güçlük çekebilirsiniz, ancak işe erken başlamak ödüllendiricidir. Strese girmeden işlerinize daha sakin başlamanızı sağlar. Ayrıca işe başlamadan önce birkaç dakika dinlenmenize yardımcı olur.
Dahası, vaktinde varırsanız, çalışma gününüzü önceden daha iyi organize edebilir ve planlayabilirsiniz.
15. Gelecek hakkında düşünme alışkanlığı edinin
İşe geç kalmak istemiyorsanız, geleceğinizi düşünmeye başlayın. Hedefler belirlemek ve bunlara ulaşmak için planlama becerilerinizi geliştirin. Current Opinion in Behavioral Sciences’ta yayınlanan bir makale, epizodik gelecek düşüncesinin performans da dahil olmak üzere birçok süreci iyileştirebileceğini belirtiyor.
16. İlerlemenizi izleyin ve takip edin
Yerleştirmek istediğiniz herhangi bir davranışta veya alışkanlıkta başarılı olmak için kendinizi değerlendirmelisiniz. İlerleyip ilerlemediğinizi bilmeniz, nerede başarısız olduğunuzu tespit etmeniz ve hangi yönleri geliştirmeniz gerektiğini bilmeniz gerekir. İlerlemenizi analiz etmekten ve takip etmekten çekinmeyin. Bu, hedefinize ulaşmanıza yardımcı olacaktır.
Yardım isteyin
Bazen, çeşitli nedenlerle işe veya herhangi bir randevuya zamanında varmakta zorlanabilirsiniz.
Ancak, kalıcı zaman yönetimi sorunlarınız varsa, bunların arkasında anlamanız gereken nedenler olabilir. Örneğin, stresli veya endişeli olabilirsiniz. Bu nedenle, ihtiyacınız olursa özel yardım istemekten çekinmeyin.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Back, M. D., Schmukle, S. C., & Egloff, B. (2006). Who is late and who is early? Big Five personality factors and punctuality in attending psychological experiments. Journal of Research in Personality, 40(5), 841–848. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0092656605001017
- Blankert, T., & Hamstra, M. R. W. (2017). Imagining success: Multiple achievement goals and the effectiveness of imagery. Basic and Applied Social Psychology, 39(1), 60–67. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5351796/
- Schacter, D. L., Benoit, R. G., & Szpunar, K. K. (2017). Episodic future thinking: Mechanisms and functions. Current Opinion in Behavioral Sciences, 17, 41–50. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5675579/
- Waldum, E. R., & McDaniel, M. A. (2016). Why are you late? Investigating the role of time management in time-based prospective memory. Journal of experimental psychology. General, 145(8), 1049–1061. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27336325/
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.