İnternet Oyunları Oynama Bozukluğu

3 dakika

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Francisco Pérez

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Son zamanlarda insanlar gençlerin internet kullanımındaki problemleri nedeniyle tedavi talep etmeye başladılar. Bunun sebebi genç insanların internet oyunları oynama bozukluğu gibi sıkıntılarının kabul edilmesinin çok yaygın olmamasıdır.

Gençler çok sayıda cihazla interneti kullanırken esas amaçları yeni arkadaşlar edinmek, eğlenmek veya bir şeyler öğrenmektir.

Ancak son yıllarda farklı araştırmalar uygunsuz veya aşırı internet kullanımı negatif sonuçlara yol açmakta olduğunu göstermiştir. Bu olumsuz sonuçlar kişinin veya ailesinin günlük hayatını, başkalarıyla olan ilişkilerini veya duygusal düzenini bozmaktadır.

İnternet oyunları oynama bozukluğu: Gerçek mi?

Mental Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabında (DSM-5) internet bağımlılığının tek başına bir zihinsel ve ruhsal bozukluk sınıfına girmediği belirtilmiştir. Ancak, internet oyunları oynama bozukluğu kavramı önerilmiştir. (Amerikan Psikiyatri Birliği, 2013)

Bu konu farklı çalışmalara vesile olmuştur. Bu çalışmaların sonuçlarına göre; video oyunlarının aşırı oynanmasının diğer bilinen bağımlılıkların herhangi biriyle eşit derecede olumsuz sonuçlara yol açabileceğine dair yeterince kanıt bulunmaktadır.

Tanı kriterleri

Şimdi DSM-5’e göre internet oyunları oynama bozukluğu yaşayan birini teşhis etmek için gerekli kriterlerin neler olduğunu inceleyelim.

İnternet oyunlarını başkalarıyla sıklıkla oynamak klinik olarak belirli fonksiyonel sorunlara yol açmaktadır. Aşağıdaki kriterlerden beşiyle (veya daha fazlasıyla) 12 ay içerisinde karşılaşılmış olması gerekir:

İnternet oyunları ile meşgul olma. (Birey önceki oyun aktivitesini düşünür veya bir sonraki oyunu oynamayı bekler; İnternet oyunları günlük yaşamda baskın aktivite haline gelir). Not: Bu bozukluk, kumar oynama bozukluğu içerisinde yer alan internet kumarından farklıdır.
İnternet oyunları ellerinden alındığında geri çekilme semptomları. (Bu belirtiler tipik olarak sinirlilik, endişe veya üzüntü olarak tanımlanır, ancak farmakolojik geri çekilmenin fiziksel belirtileri yoktur).
Tolerans: İnternet oyunlarına katılmada süreyi arttırma ihtiyacı.
İnternet oyunlarına katılmayı denetleme konusunda başarısız girişimler.
İnternet oyunları haricinde önceki hobilere ve eğlencelere olan ilgi kaybı.
Psikososyal sorunların bilinmesine rağmen internet oyunlarının aşırı kullanımına devam etmek.
İnternet oyunlarının süresi hakkında aile üyelerini, terapistleri veya başkalarını aldatmış olmak.
Olumsuz bir ruh halinden (örneğin çaresizlik, suçluluk veya endişe duyguları) kaçmak veya rahatlamak için internet oyunlarının oynanması.
İnternet oyunlarına katılım nedeniyle önemli bir ilişki, iş veya eğitim veya kariyer fırsatını tehlikeye atmak veya kaybetmek.

Bu bozukluk sadece kumarla ilgili olmayan internet oyunlarını içerir. Bir işte veya meslekte gereken etkinlikleri gerçekleştirmek için yapılan internet kullanımını içermez. Ek olarak, bu bozukluk internetin diğer eğlence veya sosyal kullanımlarını kapsamayı da amaçlamamaktadır.

İnternet oyunları oynama bozukluğu bağımlılıkla eşdeğerdir

İnternet oyunları oynama bozukluğu internet oyunlarını aşırı ve uzun süreli oynama olarak tanımlanır. Oyunlar üzerinde kontrol ve tolerans kaybı, oyunlardan uzak durmada sıkıntı yaşama gibi bilişsel ve davranışsal belirtiler görülür. Bunlar madde kullanımı bozukluğunun belirtileriyle benzerdir.

Madde bağımlılığında olduğu gibi, insanlar yapmaları gereken önemli işleri ihmal ettiklerinin farkında olmalarına rağmen bilgisayar başında oyun oynayarak saatlerce otururlar.

Genellikle günde yaklaşık 8 veya 10 saat, haftada en az 30 saat internet oyunları oynayıp zaman harcarlar. Eğer başkaları bilgisayar kullanmalarını veya oyun oynamalarını kısıtlarsa tedirgin ve öfkeli olurlar. Bu şiddetli oyun oynama bağımlılığı yemek yemeden ya da uyku uyumadan uzun saatler bu işle meşgul olmalarına yol açar.

Günlük hayatı etkileyen sosyal oyunlar

İnternet oyunları oynama bozukluğu çekenlerin bir başka belirtisi de, okul veya aile ilişkileri gibi normal yükümlülükleri göz ardı etmeleridir. Bu bozukluğun temel özelliği art arda saatlerce internet oyunlarına, genellikle grup oyunlarına kalıcı ve tekrarlayan bir katılımdır.

Bu oyunlar sosyal etkileşimin olduğu gruplar ya da farklı oyuncular arasında (çoğunlukla dünyanın farklı yerlerinden kişiler) rekabete de sebep olur.

Takım ruhu bu bozuklukta kilit bir motivasyon kaynağı gibi görünüyor. Bu bozukluğu olan insanlar, başkalarının onları okul görevlerine veya kişisel faaliyetlerine yönlendirmeye yönelik girişimlerine otomatik olarak direnirler. Bu şekilde, birey kişisel, ailevi veya mesleki uğraşıları reddeder.

Öte yandan, katılımcılar sık sık bilgisayarı iletişim kurmak veya bilgi aramaktan ziyade “can sıkıntısından kaçınmak” için kullandıklarını söylerler. Araştırılan kişilerin bazılarında, araştırmacılar ödül sistemiyle sınırlı olmayan belirli bölgelerde internet oyunlarına maruz kalmanın tetiklediği beyin aktivasyonu buldular.

Çin’de yapılan bir araştırma, bu duruma ilişkin kriterlerin tanımlanmasına yer verdi. Teşhis için en uygun kriter ve eşik hala ampirik olarak belirlenmelidir. Bu nedenle, bu yazıda verilen bilgileri hafiften dikkate almanızı öneririz.

İnternet oyunları oynama bozukluğunuz olduğunu düşünüyorsanız, yapabileceğiniz en iyi şey profesyonel yardım almaktır. Bir psikologa gitmekte tereddüt etmeyin. Bu bağımlılığın üstesinden gelmenize ve yaşamınız üzerindeki etkisini azaltmanıza yardımcı olacaktır.