Sağlık Çalışanlarımızın Psikolojik Desteğe İhtiyacı Var

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Sağlık hizmeti sektöründe çalışanların psikolojik desteğe ihtiyacı vardır. Koronavirüse karşı yapılan bu “savaşta” askerlerimiz yeterli malzemeden yoksundur, hastalığa ve çılgınca ve yorucu olan uzun vardiyalara maruz kalırlar.

Buna ek olarak, bir insanın başına gelebilecek en zor şeylerden biriyle yüzleşiyorlar: kaybedilen her yaşamın karşısında güçsüzlük hissi. Bunun duygusal yükü muazzamdır ve bunun gibi bir durum hem kısa hem de uzun vadeli sonuçlar bırakacaktır.

Bu durum dünyanın çeşitli ülkelerinde yaşanıyor. Doktorlar, hemşireler, asistanlar ve diğer sağlık profesyonelleri, acil durumlar da dahil olmak üzere çok çeşitli durumlar için hazırlıklıdırlar. Kazalar, yangınlar, terörizm gibi trajediler veya kasırga ya da sel gibi doğal afet durumlarında nasıl davranacaklarını bilirler.

Fakat koronavirüs hepimizi hazırlıksız yakaladı. Kimse bu salgını beklemiyordu. “Pandemi” gibi terimler geçmişte kalmıştı, bu kimsenin öngöremediği bir şeydi. İçinde yaşadığımız mükemmel, gelişmiş ve sanayileşmiş toplumumuzda yeri olmayan bir şeydi.

Ancak yine de geldi. Sağlık çalışanlarımız, çoğu zaman boylarını aşan bir bilinmezle karşı karşıya kaldılar. Ancak, vazgeçmektense, her gün ellerinden gelenin en iyisini yapmaya devam ediyorlar.

Sağlık bakanlıkları ve doktor ve hemşire sendikaları, bu salgının gelecekte de onlara daha fazla zarar vereceğine dair uyarıda bulunuyorlar. Bu duygusal aşırı yüklenme gelecekte travma sonrası stres bozukluğuna dönüşebilir.

Sağlık çalışanlarının işlerini yadsınamaz profesyonellik ile yaptığını söyleyebiliriz. Bununla birlikte, zaman zaman stresin onları alt etmesi ve gözyaşlarına boğması son derece normaldir ve mükemmel bir şekilde anlaşılabilir.

Sağlık hizmeti çalışanlarımızın psikolojik desteğe ihtiyacı var

Birçok ülkede emekli doktorlar işlerine geri döndüler. Son senelerindeki tıp ve hemşirelik öğrencileri şüphesiz hayatlarının en zor ve en karmaşık göreviyle karşı karşıyalar.

Bu istisnai bir durum ve günbegün nasıl başa çıktıklarını bilenler sadece onlar. Sağlık çalışanlarımızın iki ana nedenden dolayı acil psikolojik desteğe ihtiyaçları var.

İlk olarak, günlük yaşamlarını biraz daha iyi yönetebilmeleri için. İkinci neden, bu durumun hayatlarının geri kalanında onlarda yaratacağı psikolojik sonuçları azaltmaktır. Kaybettikleri her insan, yaşadıkları her deneyim, hissettikleri her korku ve çabalarına rağmen kurtaramadıkları, hastalığa yenik düşen her insan. Hepsi onlarda izini bırakıyor.

COVID-19 salgınının sağlık hizmetlerimiz üzerinde ne gibi etkileri var?

Her gün akşam saat 8’de ya da 9’da, dünyanın dört bir yanındaki birçok insan sağlık çalışanlarımızı pencerelerinden ve balkonlarından alkışlıyor. Onlar için yapabileceğimiz tek şey bu: bulaşma eğrisini düzleştirebilmek için evde kalmak ve onlara uzaktan sevgimizi ve hayranlığımızı iletmek. Ancak, gerçekten neler yaşadıklarının her zaman farkında değiliz.

Sağlık çalışanları gün içinde bunlarla baş etmek zorundalar:

• KKD (kişisel koruyucu donanım) eksikliği.
• Çok sayıda hasta ve hepsine birden hizmet vermenin zorluğu.
• 2000’li yılların SARS salgınında, sağlık çalışanları dünya genelinde enfeksiyonların beşte birini oluşturuyordu. Bu pandemide halihazırda bu sayıyı aşmak üzereyiz.
• Yüksek düzeyde maruz kalma.
• Bulaşma korkusu, aile üyelerine bulaştırma korkusuyla daha da artmaktadır. Eve dönmek her zaman kıyafetleri çıkarmak ve sevdiklerini de maruz bırakmamak için duş almak anlamına gelir.
• Genellikle, hastanın yaşına göre kime solunum cihazı takılacağını seçmek gibi, hızlı ve sık sık yürek parçalayan kararlar vermek zorunda kalırlar.
• Stres, duygusal sıkıntı ve kaygı düzeyleri çok fazladır.

Ne tür stratejiler onlara yardımcı olabilir?

Sağlık hizmeti çalışanlarımızın psikolojik desteğe ihtiyaçları var, hem de hemen. Ele almamız gereken müdahaleler ve stratejiler şunlardır:

• İlk adım sağlık çalışanlarının güvenliğini sağlamaktır. Yeterli malzeme ve donanıma sahip olmamak sıkıntı yaratır.
• Yeterli organizasyon stratejileri geliştirmeliyiz. Burada anafikir, aşırı uzun vardiyalardan kaçınmak ve uygun beslenmeye ek olarak gün boyunca küçük molalar verebilecekleri zamanı ve mekanı yaratmaktır.
• Her işçi sınırlarını bilmelidir. Herkes aynı değildir ve belirli durumlarla aynı şekilde başa çıkmazlar. Vardiya sırasında zihinsel ve duygusal olarak tükenmiş olmak, geri dönüşü olmayan hatalar yapmak anlamına gelebilir. Bu nedenle, profesyonel bunalmış veya bitkin hissediyorsa, yardım isteyebileceğini hissetmelidir.
• Sağlık uzmanı merkezden ayrılıp eve gittiğinde, kendini zihinsel olarak yenileyebilmelidir. Başka bir deyişle, mümkün olduğunca, hastanelerde yaşadıklarını geride bırakmaya ve evde rahatlama ve boş zaman aktivitelerine odaklanmaya çalışmalıdırlar.

Duygusal rahatlama

• Sağlık çalışanlarının duygusal rahatlama alanı ve meslektaşları ile görüşme zamanı olmalıdır. Deneyimlerini anlatabilecekleri, acılarını dindirebilecekleri, gözyaşlarını paylaşabilecekleri ve destek alabilecekleri terapötik bir ortamları olmalı.
• Bir protokol oluşturmak gereklidir. Sağlık uzmanlarımızın, deneyimledikleri her şeyin üstesinden gelmek için haftalık olarak psikolojik desteğe ihtiyaçları vardır. Bu strateji, her şey bittiğinde travma sonrası stres bozukluğu geliştirmelerini önlemek için gereklidir. Bu sorunu bugün ele almazsak, bu krizle ilişkili depresyon oranı yarın çok yüksek olacaktır.

Sonuç olarak, sağlık kuruluşlarındaki doktorlar, hemşireler, asistanlar ve temizlikçiler bu savaştaki askerlerimizdir. Onları doğru araçlarla donatmalıyız. Bunların bazıları maddi, diğerleri psikolojiktir. Şu anda, işlemek için zar zor zamanları olan dramatik durumlar yaşıyorlar. Bunu düzgün yapamazlarsa, sonuçlar ciddi olabilir.

Bizi kurtaranlarla ilgilenelim. Gerçek kahramanlarımızı destekleyelim.