"Sadece Bugün": Benlik Saygısını Arttıracak Bir Teknik

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Benlik saygımızı arttıracak yollar aramaya başladığımızda pek çok farklı yaklaşım bulmamız nadir değildir. Ne de olsa, insan psikolojisi dünyası için benlik saygısı kadar önemli olan çok az şey vardır. Örneğin Abraham Maslow bunu temel bir insan ihtiyacı olarak tanımlamıştır. Bundan dolayı da, eğer benlik saygımızı beslemek için adımlar atmazsak bu bizi kendimizi gerçekleştirmekten ve gerçek mutluluğu bulmaktan alıkoyabilir.

Hatta, benlik saygısının düşüklüğü anksiyete bozuklukları, depresyon, ilişki problemleri ve kısaca günlük bir şekilde çektiğimiz ıstırapların büyük kısmının doğal bir sonucudur. Pek çok psikolojik yaklaşım ve düşünce okulu yıllar içerisinde bu konu üzerinde çalışmıştır ve bize benlik saygımızı tamir edip iyileştirmemize yardımcı olabilecek derin bir bilgi ve kaynak birikimi sağlamıştır.

Ruhumuzun bu kısmını sürekli olarak ihmal etmemize neden olabilecek iki ana sebep vardır. Genel olarak, ilk sebep çocukluğumuzdur – nasıl büyütüldüğümüz, ebeveynlerimizin bizi onaylamak; değerli, güvende ve yaşamda başarılı olmaya muktedir hissettirmek için uğraşıp uğraşmadığı gibi şeyler önemlidir.

İkinci sebebi akılda tutmak ise özellikle önemlidir. Benlik saygısı stabil bir konsept değildir. Başardığınız ve yaşamınızın sonuna kadar beraberinizde taşıdığınız bir şey değildir. Zihinsel ve duygusal mimarimizin bu kısmı genellikle son derece değişkendir. Tek bir kötü ilişki ya da negatif deneyim, ve bizim bu deneyimi yorumlama şeklimiz, benlik saygımızı hızlı bir şekilde baltalayabilir.

Benlik saygısı bir bahçe gibidir. Neredeyse her gün bakılması ve korunması gerekir. Otlarla savaşmak için sıkı çalışmanız, iyi tohumlar ekmeniz ve orada büyüyen çiçekleri sulamanız gerekir. Bunu da akılda tutarak, bu tür bir kişisel bakımı teşvik edecek basit bir tekniğe bir göz atmak istiyoruz.

Benlik Saygısını Arttıracak Bir Teknik

Pek çoğumuz diğer insanların hakkımızda ne düşündükleri hakkında endişeleniriz. Öyle ki, bazı zamanlarda kabul görmek ve yargılanmaktan kaçınmak için kişiliğimizin bazı kısımlarını saklayacak kadar dahi ileri gideriz. Buna ek olarak, bazen, narsisist bir insan ile yaşamak kadar basit bir gerçek dahi benlik saygımızı bizden çalabilir.

O insanın duygusal yakınlığını ya da onayını kazanmak için o kadar fazla zaman harcarız ki (bu narsisist bir ebeveyn, narsisist bir partner ve benzeri kişiler olabilir), benlik saygımız azalarak bir hiçliğe dönüşür. Kendimiz ile o toksik insanın arasına mesafe koymak önemlidir, böylece bu travmadan iyileşmeye ve kendilik değeri hissimizi yeniden inşa etmeye başlayabiliriz.

Bu yazımızda da daha önce bahsettiğimiz üzere, bu günlük bir bazda yapılmak zorunda olan bir şeydir. Crocker, J., ve Parkh, L.E. (2004) tarafından Teksas’taki Houston Üniversitesinde gerçekleştirilen bir araştırma projesinde, hayatlarımızı benlik saygımızı pekiştirmemize yardımcı olacak kaynaklar arayarak geçirdiğimize işaret edilir. Bu kaynaklar yeni bir duygusal ilişki, yakın bir arkadaş grubu, iyi bir iş ve benzeri formları alabilir.

Ancak, bu dışsal arama hali eninde sonunda meyvesizdir. Benlik saygınızı arttırmanın en iyi yolu çabalarınızı içeriye odaklamaktır. İçeride bulunamayan bir şey için dışarıya bakamazsınız.

“Sadece Bugün” – İç Benliğiniz İle Barışmanıza Yardımcı Olacak Zihinsel Egzersizler

Kendini sabotaj etmek benlik saygısının zıttıdır. Kimliğimiz ve psikolojik iyiliğimiz için böylesine zararlı olan bu pratik genellikle negatif ve zarar verici bir içsel diyalog biçimini alır: “Ne kadar fazla uğraşırsam uğraşayım asla bu konuda iyi olmayacağım”, “Başka bir şey denemeye değmez çünkü başarısız olacağımı biliyorum”, ya da “Ben etrafımdaki insanlar kadar azimli ya da becerikli değilim, onları hayal kırıklığına uğratacağımı biliyorum”.

Beyinlerimizin basitçe bu tür şeyleri düşünmeye alıştığı bir nokta gelir. Bu değiştirmeye, deaktive etmeye ve kırmaya çalışmamız gereken bir döngüdür. Bunu yapmanın bir yolu “sadece bugün” adlı benlik saygısını arttıran tekniği kullanmaktır. Bu teknik şunları içerir:

• Hayata karşı olan tutumunuzu yeniden eğitmek için basit ancak güçlü olan bir dizi fikir kullanmak. Bunu yaparak kendiniz ile barışabilir, potansiyelinizi uyandırabilir ve zaman içerisinde edindiğiniz herhangi bir negatif fikri değiştirebilirsiniz.
• Bu fikirler ve kararlar o negatif içsel diyalogu kapatmanıza yardımcı olmayı hedefler.
• Her gün, benlik saygınızın farklı bir açısı üzerinde çalışmalısınız.

İşte alabileceğiniz kararlardan bazılarına dair birkaç örnek:

• Sadece bugün kendime iyi davranacağım. Kendime cesur olduğumu ve kendimi hak ettiğim şekilde sevmem gerektiğini hatırlatacağım.
• Sadece bugün kendime bir hedef belirleyeceğim. Bu hedefi gerçekleştireceğim ve muktedir, cesur ve yetenekli bir insan olduğumu hatırlayacağım.
• Bugün kendimi beni acıtan şeylerden ve bana şüphe ya da mutsuzluk getiren herhangi bir şeyden uzaklaştıracağım. Sadece bugün kendime yapmak istediğim şeyleri, beni güldüren ve benlik saygımı arttıran şeyleri yapma izni vereceğim.

Benlik Saygınızı Arttırmanın En İyi Yolu Kendinizi Korku ve Güvensizlikten Kurtarmaktır

Güvensizlik, yoğun bir başarısızlık korkusu ya da diğer insanların beklentilerini gerçekleştirememe korkusu ve hiç yeterli olup olmayacağınızı merak etmek ile gelen sürekli ıstırap gibi şeyler ile yaşadığınızda mümkün olan her şekilde kendinizi sabote edersiniz. Bu son derece kişisel bir düşünce sürecidir ve sadece sizin değiştirebileceğiniz bir şeydir. Bundan dolayı, eğer bu alışkanlığı kırmak istiyorsanız bu negatif düşüncelere dair farkındalığınızı arttırmanız gerekir.

Zihninizi eğitmeniz, duygularınızı ahenklileştirmeniz, muktedir hissetmenize yardımcı olan şeyler yapmanız ve etrafınızı hayatınızı zenginleştiren ve potansiyelinizi gerçekleştirmek konusunda size yardım eden insanlarla doladurmanız gerekir. Benlik saygınızı arttırmak için “sadece bugün” tekniğini hatırlamaya çalışın. Bu basit, etkili ve sonunda hayatınızı değiştirebilecek bir teknik.