Organize Suçun Nedeni Nedir?

Yazan ve doğrulayan psikolog Roberto Muelas Lobato

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Organize suç, suç işlemenin bir yoludur. Bu suçlar, belirli bir planlama ve koordine edilmiş katılımı gerektirir. İtalyan-Amerikan mafyaları, Japon Yakuzası, Kolombiya ve Meksika kartelleri ve Rus ile Doğu Avrupa Mafyalarına ek olarak Camorra, Cosa Nostra ve  ‘Ndrangheta isminde organize suç örgütleri vardır.

Organize suç örgütlerinin temel özellikleri şöyledir:

• Bir grup insan tarafından oluşturulur.
• Belirli bir hedefe ulaşmak için birbirleri ile ortak olurlar
• Bir takım sorumlulukları olur.
• Koordine içerisinde ve belirli kuralları takip ederek hareket ederler.
• Mantıklı davranırlar.
• Genellikle yasa dışı yollar ile maddi bir çıkar için kurulmuştur.

Organize Suçun Nedeni Nedir?

Organize suç, hayata geçmesi için bir metoda, geniş çaplı insan gücüne ve bireyler arası güvene ihtiyaç duyar. Eğer bunlardan biri olmaz ise, hedefe ulaşmak zorlaşabilir ve çetenin üyelerinden biri kendini hapiste bulabilir.

Diğer bir taraftan ise, bir insanın organize bir suç örgütünün üyesi olmasını sağlayabilecek üç faktör vardır: motivasyon, fırsat ve fonksiyon.

Bir suç örgütü oluşturmak ya da bunlardan birine katılmak için, öncelikle bir neden ya da motivasyon olması gerekir. Dahası, belirli durumların ve fırsatlarında kendini göstermesi lazımdır. Eğer organize bir durum yoksa, katılacak bir grup da olmaz.

Son olarak, bir kere örgüte katılım sağlandığı zaman, belirli fonksiyonların ve çıkarların olması gerekir. Eğer herhangi bir güvence yoksa ya da gruptan atılma riski varsa, motivasyon düşer.

“İçinde gizlilik olmayan bir suç, hile, aldatmaca, yamuk ve kötülük yoktur.”

– Joseph Pulitzer

Makrososyal Faktörler

Organize suçun nasıl hayat bulduğunu açıklayan birçok teori vardır. Makrososyal faktörler, zayıf devletlerin ve kırılgan ekonomilerin üzerinde durur. İsminden de anlaşıldığı üzere, bu fikirler, ekonomisi yitik zayıf ülkelerde organize suçun bir neden olabileceğini fikrini ortaya çıkarmaktadır.

Yine de, organize suç gelişmiş ve demokratik ülkelerde de görüldüğü için bu tür bir teorinin altı biraz boş kalıyor.

Belirli bir bölgede organize suçun kaynağını anlamaya yönelik diğer makrofaktörler sosyal değişiklikler olarak görülebilir. Örneğin, göç sebebi ile oluşabilir ya da teknolojik gelişmeler yeni bir uyuşturucun temellerini atabilir.

Ek olarak, suçlarla dolu bir çevre, her zaman daha çok suç oluşturur. Her zaman için birinden intikam almak isteyen ve her zaman birilerini dolandırarak fırsat kollayan birileri elbet olur.

Diğer bir taraftan ise, coğrafi faktörler de aynı derecede öneme sahiptir. Örneğin Meksika’ya bir bakalım. Kokain üreten ülkeler tarafından çevrilmiş bir coğrafyada bulunan bu ülke potansiyel bir müşteriye de komşu: Amerika Birleşik Devletleri.

“Fakirlik, devrim ve suçun anası ve babasıdır.”

– Aristo

Mikrososyal Faktörler

Mikrososyal faktörlerinde bir önemi vardır. Bir ülke organize suç için harika bir ortam olabilir ama buna şekil verecek olan grubun kendisidir. Böylelikle, statü elde edememe ya da kar yapamama gibi faktörler, organize suç ile mücadele de önemli adımlar olacaktır.

Benzer şekilde, kendini toplumdan dışlanmış hisseden gruplar ve azınlıklar suç çeteleri oluşturmaya başlayabilir. Bu durum, yasa ya da güvenlik güçlerinin eksikliğinin bir sonucudur.

Suça yatkın alt kültürler de ön plana çıkmaktadır. Suçlar ile dolu bir çevrede büyüyen bir çocuğun da, yetişkin olduğu zaman bir suçlu olması gayet normaldir. Bu nedenle, belirli becerilerin öğrenilmesi esastır. Tüm bunlar, özellikle güven duygusu ile, suç örgütünün üyeleri arasındaki sosyal ilişkiler tarafınca şekillenir.

Kişilik

Son olarak, kişilik faktörlerinin de bu hususta etkisi vardır. Her ne kadar suç örgütleri üyelerinin birçoğu erkeklerden oluşsa da, kadın üyelerde vardır. Suç örgütlerinden roller, genellikle kadınlar ve erkekler arasında paylaşılır.

Bunun yerine, daha öncesinden bir suçlu olmak ya da ortak bir kimlik,etnik, kültürel,  ulusal ya da bölgesel bir köken paylaşma, suç örgütü üyelerini daha iyi tanımlayacaktır.

Sonuç olarak, organize suça birçok şekilde erişim sağlanabilirken organize suçu icra eden birçok farklı grup da vardır.

Bir suçlunun organize bir suç örgütüne nasıl katıldığına bakılmaksızın, organize suçun belirli bir alanda uzmanlık gerektirdiği aşikardır.