Önceliklerimizi Belirlemeyi Öğrenmek: Sağlığın Anahtarı

Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González

Tarafından yazılmıştır Valeria Sabater

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Önceliklerimizi belirlemeyi öğrenmek, zamanı iyi yönetmeyi bilmenin ötesine geçer. Önceliklendirmek, kendi hayatınızı organize etmek ve değerlerinizi netleştirmektir. Neyin önemli olduğunu ve neleri ertelemenin ve hatta bırakmanın daha iyi olacağını hatırlamaktır. Önceliklerimiz daima kendi hedeflerimizle senkronize olmalıdır. Tıpkı bir deniz feneri gibi, bunlar da yanmalı ve yolumuza ilham vermelidir.

Ne var ki sahip olduğumuz kaynaklara rağmen, bu genellikle olağanüstü bir görev olmaya devam etmektedir. Genel olarak, biz insanlar etrafımızdaki günlük koşuşturma içinde kaybolmaya meyilliyiz. Her gün karşılaştığımız hiper uyarıcılar nedeniyle önceliklerimizi belirlemeyi öğrenmek zorlaşıyor. Sürekli istek ve bilgi alıyoruz. Çalıştırılmayan bir kas gibi dikkatimiz, amaçlarının ne olduğunu unutarak dağılır.

“Kalbini çok fazla şeyle doldurma.”

– Epictetus

Bununla birlikte, önceliklerin açıklığa kavuşturulması ihtiyacı kişisel üretkenlikten bile daha ileri düzeydedir. Hayatımızın her alanını etkileyen çok düzeyli ve çok yönlü bir yetenekten bahsediyoruz. Gerçekten önemli olanı bilen ve hatırlayan biri ilişkilerinde, işinde ve duygusal gelişim konusunda daha başarılı olacaktır.

Bir türlü ödenmeyen faturayı önceliklendirmeyi öğrenme

Önceliklerimizi belirlemeyi öğrenmek neden bu kadar zor? Cevap basit: çünkü endişe içinde yaşıyoruz. Aklımız bazen yaşamdan çok daha hızlı çalışır çünkü kendimizi bunalmış, baskı altında hissederiz. Her yere gitmek, herkesi memnun etmek, her şeyi çözmek istiyoruz. Bu yüzden, geceleri gözlerimizi, ertesi gün devasa bir yapılacaklar listesine uyanacağımız şeklindeki rahatsızlık hissiyle kapatıyoruz.

Bu his yoğunlaştığında, endişe ve stres kontrolü ele almaya çalışır. Her şey, karmakarışık bir hâl alır ve her orijinal hedef tamamen bulanıklaşır.

Önceliklerimizi belirlemeyi öğrenmek, her şeyden önce, en aza indirgemek anlamına gelir. Onları tanımlanmış hedeflere yönlendirmek için çabalarımızı tasarruf etmeyi öğrenmemiz gerekir. Bu, dikkatini neyin önemli olduğuna odaklamayı bilen rahat bir zihinle başarabileceğimiz bir şey.

Bütün bunlar bizi somut bir sonuca götürüyor. Zamanımızın ve önceliklerimizin iyi yöneticileri olarak yükselişimiz tek bir basit araç olmadan gerçekleştirilemez. Klasik bir “anahtar hedefler” listesi yapmak yeterli değildir. Zamanınızı öncelik sırasına çıkarmayı öğrenmek kişisel gelişim ile el ele gider. Yani fırsatları belirleyebilecek daha merkezi bir zihin geliştirmek gerekir. Motivasyonu teşvik etmek için duyguları kendi avantajımıza kullanmak demektir.

Aynı zamanda bir şeye daha gereklidir: iyi bir cesaret dozu ve liderlik becerileri. Bu sayede her an bize neyin uygun olduğuna ve neleri bir tarafa bırakmamız gerektiğine karar veriyoruz.

Amacı netleştirin, karmaşıklığı azaltın, önceliklendirin

Önceliklerini netleştirmekten şüphe eden bir kişi, azar azar başkalarının önceliklerinin kendi öncelikleri hâline geldiğini görecektir. Bu kadar basit.

Kendi amacımızı veya bizi gün geçtikçe motive eden önemli hedefleri net bir şekilde tanımlamadığımız takdirde, başkalarının hedeflerinin daha önemli olduğunu düşünürüz. Bu gerçek bir problem olmasının yanında öz saygı kalemizi yıkmanın bir yoludur. Öyleyse, bu kişisel gelişim alanında başlamak için hangi adımları atmamız gerektiğine bir bakalım.

Siz amacınızı netleştirmezseniz, bunu sizin için bir başkası yapar

Önceliklerimizi belirlemeyi öğrenmek istiyorsak, ilk adım amacımızı netleştirmek olmalıdır. Bu amaçla, bizim için neyin en önemli olduğunu kendimize soramayız. Çünkü muhtemelen şu üç ayak ortaya çıkacaktır: aile, sağlık, maddi refah.

Daha derine bakmalıyız. Kendimize aşağıdakileri soralım:

• Hayatımda neyi seviyorum?
• Tutkularım neler?
• Kendimi 5 yıl içinde nerede görmek isterdim?
• Başkalarının göremediği veya umursamadığı ama beni gerçekten tanımlayan şey nedir?

Önceliklendirme bazı fedakarlıkları da gerektirir. Bazen geride bırakmamız gereken şeyler olacaktır.

Önceliklendirmek, birkaç şey arasında seçim yapmak ve sadece bir tanesinde karar kılmak demektir. Bir hedefi görev listemizden çıkarmak anlamına gelir. Dahası ve çoğu zaman en zor olanı budur: önceliklerimizi belirlemek, çoğu kez bazı şeyleri (ve insanları) geride bırakmamızı zorunlu kılar.

Bunun için iyi hazırlanmalıyız. Çünkü önceliklendirme bazen bir maliyet getirse de, mutluluk, öz saygının güçlenmesi ve kendi temel amacımızın gerçekleştirilmesiyle sonuçlanacaktır.

Önceliklerimizi belirlemeyi öğrenmek için karmaşıklığı azaltmak

Karmaşıklık aklımıza ve yaşamımıza yerleşir. Endişeye maruz kaldığımızda önceliklerimiz bulanıklaşır, mevcut an kaotik bir hâl alır, düşüncelerimiz, endişelerimiz ve korkularımız bir araya gelir. Benzer şekilde, günlüklerimizi randevular, toplantılar, vaatler ve yükümlülüklerle doldururken aynı şeyi yapıyoruz. Karmaşıklık bize hakim oluyor ve bizi gerçek önceliklerimizden uzaklaştırıyor.

Buna cevaben, bu problemi çözmenin güçlü bir yolu, iç ve dış dengemiz üzerinde günlük olarak çalışmaktır. Farkındalık gibi uygulamalar, zihni rahatlatmamıza yardımcı olabilir. Aynı zamanda, dışarıdaki günlük hayatımız söz konusu olduğunda, minimalizm olarak bilinen uygulamadan daha iyi bir şey yoktur.

Bu yaşam felsefesi, sağlam bir mantra üzerine kuruludur: “Neyin esas olduğunu tanımlayın ve gerisini ortadan kaldırın”. Bu, bize neyin ilham verdiğini, neyin kendimizi iyi hissettirdiğini ve duygusal olarak bizi zenginleştirdiğini anlamak ve bunlara değer vermek için bir adım atmak demektir. Geri kalan her şey gereksiz sayılır…

Sonuç olarak, önceliklendirmeyi öğrenmek istiyorsak, daha bilinçli bir gerçeklik yaratabilmeliyiz. Bunun yanında açık bir amaç taşımalıyız. Ancak bu şekilde, kendi yollarımızı belirleyebiliriz… her an bize neyin uygun olduğuna ve en faydalı yöne karar vermeyi öğrenmektir bu.