Makyavelist İnsanlar: Zafere Ulaştıran Her Yol Mubah Sayıldığında

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Makyavelist insanlar için insanlarla ilgilenmenin en kolay yolu onlara iltifat etmek ve duymak istedikleri şeyleri onlara söylemektir. Bu kişilik tipinde alaycı bir tutum ve çekicilikle birlikte açık bir duygusal duyarsızlık görülür. Bu da onları manipülasyon ve sahtekarlık konusunda usta yapar. Kısaca yüksek risk taşıyan duygusal partnerlerdir.

Niccolo Machiavelli’nin Prens kitabını okuyanlar bu tipi ve kitaptaki daha pek çok karakteri tanıyacaklardır. 16.yüzyılın ünlü klasik felsefecisi ve politikacısı onlara hayat verdi. Machiavelli bizzat kendisi kişinin güçlü olması durumunda, yalan veya ihanet sizi amacınıza ulaştırdığı sürece, dürüstlük gibi erdemleri bir kenara bırakmanın uygun olacağını söylemiştir.

Sosyopatlarla karşılaştırılırlarsa, Makyavelist insanların her daim yaptıkları şeyleri eksiksiz bir şekilde kontrol altında tutabildiklerini söyleyebiliriz.

Ancak insanların zafere giden yolda her şeyin mübah olmasının ne manaya geldiğini hissetmeleri için illa Machiavelli okumaları gerekmiyor. Aslında bu tür bir stratejiyi kullanmaları için siyaset alanında çalışıyor olmaları da şart değil.

Makyavelizm oldukça yaygın bir kişilik özelliği ve klinik psikolojide “dark triad” (karanlık üçlü) olarak geçen durumun bir parçası. Bu durumda psikopatlık, narsisizm ve Makyavelizm bir araya gelerek tehlikeli ve yerinde duramayan bir kişilik türü oluştururlar.

Ancak günlük hayatımızda bu özelliklere ayrı ayrı daha sık rastlarız. Bu özelliklerden en yaygın olanı da Makyavelizm’dir. Aşağıda detaylara ineceğiz.

Makyavelist insanlar: Doğuştan mı böyleler yoksa sonradan mı böyle olurlar?

Herkes hayatının bir noktasında bir hedefine ulaşmak için birini manipüle etmiş veya kandırmıştır. Ancak bu genellikle tek seferlik bir şeydir hatta bazen iyi niyetle yapılır. Savunma veya hayatta kalma mekanizmasının bir parçası da olabilir. Örneğin kişinin kafasından geçenler bunlar olabilir: “Bu kişininin şöyle düşünmesini sağlayacağım ki beni yalnız bıraksın ve ona ilgi duymadığımı anlasın.”

Makyavelist insanlar kendi çıkarları için insanları kullanmayı doğal bir davranış olarak görürler. Genellikle böyle davranmayan insanların akılsız olduğunu düşünürler. Makyavelizm testi MACH-IV’ün yaratıcıları olan psikologlar Richard Christie ve Florence Geis, bu kişilerin “her dakika yeni bir aptal doğuyor, onlardan faydalanmasını bilmek lazım” gibi bir düşünceye sahip olduklarını söylüyorlar.

Siyasi hayatta güç elde etmek için kendilerini akıllıca hesaplanmış stratejiler kullanmak üzere eğitmiş insanların sayısı az değildir. Ancak günlük hayatımızda bu stratejileri kullanan ve diğer insanları kendi çıkarı için kullanabileceği bir araç olarak gören çok sayıda insanla karşılaşmayız. Peki, bu durum, bu özelliğin genetik olduğunu mu gösterir? Makyavelist insanlar öyle mi doğarlar?

Uzmanlar çok az sayıda izole olmuş psikopatlığa genetik yatkınlık olduğunu söylüyorlar. Ancak Makyavelizm daha çok kötü yetiştirilen çocuğun ebeveynlerini taklit etmesi sonucu ortaya çıkıyor.

Makyavelist insanların özellikleri nelerdir?

Kimin kendi istediklerine ulaşmak ve kişisel açıdan çıkar elde etmek için başkalarını sömüren bir patronu olmadı ki? Romantik ilişkilerinizde bu tür kişilere rastlamış olabilirsiniz hatta sınıf arkadaşlarına kötü davranan, onları tehdit eden ve sıkıştıran çocuklar görmüş de olabilirsiniz.

Makyavelist zihniyet yara izleri bırakır. Bu yüzden temel özelliklerini bilmek önemlidir:

• Başka insanların zayıf noktalarını bulma konusunda çok yeteneklidirler.
• Plan yapmak konusunda iyidirler. Hayal güçleri söz konusu başka insanları manipüle etmek için sofistike stratejiler bulmak olduğunda iyi çalışır. Bunun yanında doğru zamanda doğru şeyi söylemeyi bilirler ve böylece karşılarındaki kişinin güvenini kazanırlar.
• Hırslıdırlar ve yüksek oranda çıkar elde edebilmek için dürtülerini kontrol etmekte ustadırlar. Değeceğini düşünüyorlarsa, daha uzun dönemde çıkar elde etmeyi tercih ederler ve çok sabırlı davranırlar.
• Karizmatiklerdir. Genellikle çekici ve mütevazi görünürler.
• Pazarlık, tartışma gibi şeylerde rekabetçi iş ortamında faydalı olabilirler. Ancak sağlam veya dayanıklı bireysel ilişkileri yoktur.

Makyavelizm nasıl tedavi edilebilir?

Genellikle işin en zor kısmı, Makyavelist insanların kendilerinde herhangi bir sorun olduğunu düşünmemeleridir. Kendilerini çalışkan, başarı için yüksek kapasitesi olan bireyler olarak görürler. Onlar için önemli olan tek şey de budur. Materyalizm ve faydacılık hayata bakış açılarını şekillendirir. Bu yüzden, duygulara değer vermedikleri için başkalarını nasıl etkilediklerinin nadiren farkına varırlar.

Bu yüzden, bu kişilerin bir psikologla görüştüğü az sayıda vakada, bu bireyler ya ailelerin baskısı nedeniyle ya da  mahkeme kararıyla psikologla görüşmeyi kabul etmiş olurlar. Bu kişilik profili insanları dolandırma eğilimleri nedeniyle suçlularda yaygındır.

Genellikle en çok tavsiye edilen strateji bilişsel davranış terapisidir. Bu sayede hasta (bazen) davranışlarının farkına varabilir. Sonra bozuk düşüncelerini ve hislerini tanımlayabilir ve onları dönüştürebilir. Son aşamada da saygılı, uzlaşmacı davranışlar geliştirebilir.

Ancak, sonuçta, yalnızca oldukça deneyimli profesyoneller Makyavelist insanları tedavi etmelidirler. Sadece onlar bu kişilerin kandırma, tavsiye ve manipülasyon gibi üstünde uzmanlaştıkları hileleri sezip pasif hale getirebilirler.