Kronik Özveri: Kendinize Değer Vermeyi Öğrenin
Yazan ve doğrulayan psikolog Andrés Navarro Romance
Kronik özveri kendinizi kaybetmenize neden olabilir. Siz bir insansınız ve zamanınızı ve enerjinizi başka insanlara ve şeylere yatırmanız normaldir. Bununla birlikte, iyi niyetli olsanız bile, kronik özveri göstermenin sizi yıpratacağını anlamalısınız.
Başkalarının istediği veya söylediği şeyler nedeniyle kendi inançlarınızı ve kişisel değerlerinizden kesinlikle vazgeçeceğinizi düşünüyorsanız, tekrar düşünün. Kişisel fikrinizden vazgeçmenin ve diğer insanlar nedeniyle kendinizi reddetmenin etkisini hafife almayın.
“Size başarıyla ilgili doğru bakış açısını kazandıran başarısızlıktır.”
– Ellen DeGeneres
Kronik özveri nedir?
Kendinizi başkaları için feda etmek ve kendinizi tamamen bir davaya adamak iki anlama gelebilir:
- Değerler çatışmasının üstesinden gelme ihtiyacı. Kendinizin ve kendinizi feda ettiğiniz kişinin veya kişilerin.
- Kendinizden vazgeçmeyi kabul etmek. Fikirlerinizi, ihtiyaçlarınızı veya isteklerinizi reddetmek.
Fedakarlık, kendi refahınızdan vazgeçmeniz veya başkaları veya başka bir şey için kendi ihtiyaçlarınızı karşılamayı bırakmanız gerektiğinde ortaya çıkar. Özveri bunun ötesine geçer. Bu, kendinizin bir parçasından vazgeçmek demektir.
Psikolojik terimlerle konuşursak, fedakarlık, başkalarının iyiliği için kişisel çıkarlarınızı terk etmekten ibarettir.
Özveri kendinizi belirli ihtiyaçlarınız veya kişisel isteklerinizden mahrum bırakmaktan ibaret olduğu için, özünde, kendinizin önemli bir kısmından vazgeçmek anlamına gelir. Zaman zaman haysiyetinizi ve hatta kimliğinizi sürdürememek demektir.
Öte yandan, bir şeyi veya bir kişiye kendinizden çok daha fazla değer veriyor olduğunuz anlamına gelir ki bu da dayanışma ve fedakarlık konusunda çok şey söylüyor.
İnsanlar başkalarını düşünmeye değer verme eğiliminde olmalarına rağmen, kendilerini feda etmek konusunda aşırıya kaçabilirler . Özellikle, fedakârlığı yapan kişi refahının bir kısmını kaybettiğinde.
Bu nedenle, kendini feda etme durumu bazen her şeyden vazgeçenler için yıkıcı veya işlevsiz olabilir.
Özveri patolojik fedakarlığa dönüştüğünde
Özveri örneklerinin listesi sonsuzdur. Bazı örnekler, belirli bir durum için iki kere düşünmeksizin kendilerini feda eden insanlar, çocukları için yaşayan ebeveynler ve kendilerini tamamen eşlerine adayan, kendi mutluluklarından ve refahlarından vazgeçen insanlardır.
Bu davranışların birçoğu kısa vadede sorun yaratmaz . Hatta normal ve sıradan sayılabilirler.
Sorun, birisi özveri alışkanlığını patolojik bir seviyeye vardırıp kendini feda ettiğinde ortaya çıkar. Bu insanlar kişiliklerini kaybetme riski altındadır.
Kendini feda etme, kendini değersizleştirmekle eş anlamlıdır. Bu değerlerin değişmesi anlamına gelir ve kişini değersiz olduğunu düşünmeye başlarsa, patolojik bir durum haline gelebilir.
Kronik özveri, kişinin layık olmadığına inandığı için kendine dikkat etmeyi bıraktığı patolojik fedakarlık durumuna dönüşebilir.
Bu öz kaybı, asla kendi ihtiyaçlarını karşılamamaya ve bunun yerine diğer insanların görüşlerini her şeyin üzerinde tutmaya kadar varabilir. Bu durum olumsuz düşüncelere yol açabilir.
Pratikte bu, insanların kendilerine olan saygılarını tamamen kaybetmelerine neden olabilir. Buna ek olarak, değerlerini kaybedebilir, rasyonel düşünemezler ve öz güvenlerini kaybedebilirler. Kısacası, kronik özveri insanları özel yapan özellikleri ortadan kaldırabilir.
“İnsanlar genelde en önemsiz başarıları bile elde etmek için, çok acı verici ve zorlayıcı adımlar atıldığını nadiren fark ederler.”
– Anne Sullivan
Fazla özveride buşunduğunuzu nasıl anlarsınız?
Bazı işaretler çok fazla özveride bulunduğunuzu anlamanıza yardımcı olabilir.
- Birine yardım ettiğinizde, kendinize ayıracak yeterli zamanınız, enerjiniz veya kaynağınız olmadığını fark edersiniz.
- Başkalarının ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarınızın üzerine koyduğunuzda kendinizi suçlu hissedersiniz.
- Bazen içeride boş hissedersiniz. Bu, kendi sevgi, özen ve dikkat ihtiyaçlarınızı karşılamadığınızı gösterir.
- İnsanları mutlu etmek için sürekli bir çeşit fedakarlık yapma gereğini hissediyorsunuz.
- Kendi özverililiğiniz bir angarya haline geldi, daha önce gönüllü olarak yaptığınız bir şeydi.
- Çoğu zaman, hayır demeniz gerektiğini bildiğiniz halde kendinizi evet derken buluyorsunuz.
Ayn Rand gibi yazarlar, kendini feda etme eğilimine karşı koymak için bir strateji öneriyorlar: kişisel ve ahlaki tutkunuzu desteklemek. Temel olarak bu, kendinizi değerli hissetme hakkınız olduğuna kendinizi ikna etmeniz gerektiği anlamına gelir. Kendinizi ve kimsenin sizden daha önemli olmadığını düşünün.
Kısacası, kendiniz için endişe edin, böylece kronik özveri içinde kendinizi kaybetmeyin. Kendinizi kaybetmemek için kontrollü bencillik uygulayın!
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.