Komşu Tacizinin Ciddi Sonuçları Olabilir

Yazan ve doğrulayan psikolog Alicia Escaño Hidalgo

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

“Taciz” kavramı günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız bir konu. Örneğin, okuldaki çocukların birçoğunun elbet bir noktada zorbalıkta baş etmek zorunda kaldığını biliyoruz. Bu ev içerisinde de yaşanabilecek bir durum. Bir de “mobbing” kavramı var; her ortamda size karşı örgütlenip cephe alan bir insan grubu olabiliyor. Peki komşu tacizi nedir? 

Buradan şu sonuca varıyoruz: düşmanlık, agresiflik ve hatta şiddet ne yazık ki dünyamızda çok yaygın yaşanan hadiseler. Mahalleler ve apartman daireleri de bunun dışında kalmıyor; biz her ne kadar komşularımızla iyi anlaşmak istesek de problem çıkaran insanlar oluyor.

Komşu tacizi demek, komşulardan birinin diğerini devamlı olarak rahatsız etmesi demektir. Basit tartışmaların da ötesinde zorbalık derecesine varan bir rahatsızlıktan, yani komşu tacizinin ciddi sonuçları ile karşılaşma ihtimalinden bahsediyoruz.

Komşularından bu muameleyi gören mağdurların, zorbalık ve istismar kurbanlarıyla benzer psikolojik etkilere maruz kalması da bu yüzden. Semptomların arasında öz saygı düşüklüğü, sürekli korku içinde yaşama, anksiyete, depresyon ve hatta intihara meyilli olmayı sayabiliriz.

Hatta bu durum öyle ciddi bir hal alabiliyor ki, bu konuyla ilgili birtakım yasalar belirlenmiş; bazı durumlarda mahkemeye varan ve cezai yaptırımlar uygulanan bir suç sayılabiliyor.

Komşu tacizinin ciddi sonuçları: hangi evrelerden geçer

Komşu tacizi çeşitli şekillerde olabilir ve birden fazla evresi vardır. Siz en iyisi harekete geçmek için bu evrelerin hepsini yaşamayı beklemeyin. Tacizle karşılaştığınızı anladığınız an ihbar etmelisiniz.

• Fikir ayrılığı evresi. Komşu tacizi neredeyse her zaman iki komşu arasında çözümlenemeyen bir görüş ayrılığıyla başlar. Buna verilebilecek en yaygın örnek, köpeği gün boyu havlayan birinin komşusunu rahatsız etmesi.
• Taciz başlangıcı. Bu evrede kişi anlaşamadığı komşusunu aktif bir şekilde taciz etmeye başlamıştır. Taciz, komşusunu asansörde görüp selam vermemek ya da onunla karşı karşıya dururken hakkında bir şeyler fısıldamak kadar basit bir şeyle başlayabilir. Bu noktada taciz eden kişi hatta kurbanın kendisi bile bir problem olduğunu kabul etmeyebilir. Bu şekilde sadece gerçeği inkar etmiş olursunuz ve düşmanca davranışların devamı gelir.
•  Dışarıdan müdahale. Durum kamuya mal olduğunda, dışarıdan kurumlar veya insanların müdahale etmek zorunda kaldığı bir problem haline gelmiş demektir.
• Ötekileştirme, kaçış ya da dışlama. Bu evrede ise kurban evden çıkmak, evini kiraya vermek isteyebilir. Eğer bunu yapamıyorsa, komşusuyla karşılaşmamak için elinden geleni yapar. Mesela asansörde karşılaşma ihtimaline karşı merdivenleri kullanabilir. Bu durum zamanla kurbanı son derece yıpratır. Kendi yaşadığın mahallede ya da binada rahat veya güvende hissetmemek çok yorucudur.

Psikolojik anlamda siz ne yapabilirsiniz?

Böyle bir durumda, hem kurban hem de tacizci için psikolojik açıdan yapılması gereken bazı şeyler var. Yapılabilecek şeylerden biri açık iletişim ve girişkenlik konularında kendimizi eğitmektir.

İdeal olan, tacizci ilk tacizine başladığında yani çatışmanın ilk evrelerinde müdahaleye başlamaktır. Bu noktada asıl problem henüz anlaşmazlığın kendisidir; bu yüzden, saygı ve empati çerçevesinde iletişim kurmayı öğrendiğiniz takdirde bu noktadan çözüme ulaşmak daha kolay olacaktır.

Daha önceki örneğe dönelim; bütün gün havlayan bir köpeğiniz ve bundan rahatsız olan bir komşunuz varsa, iki tarafın da anlaşmaya çalışarak bir orta yol bulması gerekir.

Köpeği olan komşu, ilk önce özür dileyerek başlamalı ve köpeğinin havlamasını bir şekilde çözmeye çalışacağını (eğitmen tutmak, evde yalnız bırakmamak, oyalanması için oyuncak vermek vb.) söylemelidir.

Şikayet eden komşu ise işin ciddi boyutlara ulaşmasına sebep olma potansiyelini taşıyan taraf olarak daha esnek davranmalı ve insanların evcil hayvanlarını sırf komşusunun şikayeti üzerine terk edemeyeceğini anlamalıdır. Abartılı bir durum olmadığı sürece durumu idare edebilmelidir.

Peki ya anlaşmaya varılamazsa?

Eğer bir taraf daha toleranslı olup diğeri de çözüm bulmaya çalışarak anlaşmaya varılabilirse, bu durum taciz boyutuna ulaşmaz. Ancak taraflardan biri hemen savunmaya geçen bir tavır alırsa, bahsettiğimiz evreler yaşanır ve her iki tarafın da huzuru kaçar.

Taciz durumu başlarsa mağdur kişi kendine olan güveni ve saygısının zedelenmemesi için kendisine yardımcı olabilecek bir terapiste başvurmalıdır. Terapist muhtemelen tepkisiz kalmanızı, tartışmaya girmemenizi ve aşağılama ya da hakaretlere cevap vermemenizi önerecektir.

Ancak bu durum tacizin yalnızca sözlü olduğu durumlarda geçerlidir. Eğer herhangi bir fiziksel saldırı söz konusuysa, bir an önce ihbar etmelisiniz. Tepkisiz kalırsanız tacizci aynı davranışı sürdürmekten bir noktada sıkılacaktır (elbette işe yaradığı durumlarda).

Bunların hiçbiri bir işe yaramazsa ve tacizci uzun bir süre saldırılarına devam ederse işte o zaman taşınmak doğru bir karar olabilir. Bu elbette son çare olmalı. Şayet taşınırsanız, yeniden bu duruma düşmemek için kendinizi tüm komşularınıza tanıtmayı deneyebilirsiniz.

Komşu tacizinin ciddi sonuçları olabileceğini bir kere tecrübe ettiniz diyelim. Öyleyse bir köpeğiniz olduğunu, akşamları piyano çaldığınızı, bütün gece ağlayan bir bebeğiniz olduğunu; durumunuz her ne ise laf arasında yeni komşularınıza bahsedebilirsiniz. Böylece onlar da neyle karşılaşacaklarını bilecektir.