İşyerinde Cinsel Taciz: Ne Yapabilirsiniz?

“Cinsel taciz” terimi, feminist hareket çerçevesinde 1970’lerde ortaya çıktı. Başlangıçta, işyerinde cinsel taciz uygulamalarından ziyade, işyerindeki erkekçe davranışları ifade etmek için kullanılmıştır. Sadece cinsel tabanlı gibi görünseler de, aslında bunlar birer iktidar gösterme uygulamasıydı.

Konu, Amerikan toplumunda bir dizi cinsel taciz skandalının ortaya çıktığı 1980’ler boyunca medyada popüler hale geldi. Buradan da hukuk dünyasına doğru yol aldı: cinsel taciz, suistimal olarak görülmekten istismara dönüştü. Sonunda bir suç olarak kabul edildi.

Buna rağmen, cinsel taciz tüm dünyada hâlâ yaygın olarak karşılaşılan bir durum. Cinsel taciz mağdurları önemli bir derecede savunmasız durumdadırlar ve genellikle konuşacakları zaman kaybedecekleri çok şey olduğunu hissederler. Ancak, sorunu daha derinlemesine incelemeden, erkeklerin bu tarz davranışlarını basitçe damgalamak da bu konuda pek de yardımcı olmuyor. Erkekler de ,çoğunlukla diğer erkeklerin elinden olmak üzere, cinsel taciz mağduru olabilirken, kadınların sahte cinsel taciz iddialarında bulunarak belirli bir durumdan yararlanmasının mümkün olabileceği de doğrudur.

“Taraf tutmalıyız. Tarafsız kalmak zalime yardım eder, mazluma asla. Sessizlik işkenceciyi cesaretlendirir, asla işkence görenleri değil.”

– Ellie Wiesel

İşyerinde cinsel taciz ve belirlenmesi

İşyerinde cinsel tacizi tespit etmek her zaman o kadar kolay değildir, özellikle de meslektaşlar arasında yakın bir ilişki olduğunda. Bazen, cinsel tacizden yoldaşlığı, şakaları ya da biraz masum bir seviyedeki flört etmeyi ayırmak çok zordur. Genel olarak, cinsel taciz hakkında aşağıda açıkladığımı üç temelde konuşabiliriz:

• Karşılıklılık yoktur. Bir kişi bir başkası için cinsel ilgi gösterebilir, ancak duyguları karşılıksızdır ve söz konusu kişi bu tür tezahürlerin nesnesi olmak istemez.
• Doğrudan ya da sembolik bir ihlal duygusu vardır. Bu, bir kişi bir başkası tarafından rızası olmadan yorum, eylem, şaka, ima vb. yoluyla kullanıldığında veya cinsel olarak nesneleştirildiğinde gerçekleşir
• Mağdurun tepkisi, eylemin gidişatını belirler. İstismarcı, mağdurun taciz edici davranışlarına izin verip vermediğine göre kararlar verir. Kovulmak bunun bariz bir örneğidir, ancak gücü kullanmanın daha incelikli yolları vardır. Örneğin, dışlanma, reddedilme, istikrarı tehdit etme veya ayrıcalıkların geri alınması gibi.
• Gözdağı veya tehdit vardır. Bunlar zorunlu olarak tehdit değil, fiziksel veya hiyerarşik güç veya kuvvet gösterileridir. Mağdur, bir veya çeşitli yönlerden tehdit altında hissediyor olacaktır.

İşyerinde cinsel taciz türleri

İki tür cinsel taciz vardır: düşmanca ortam ve cinsel taciz. Her ikisi de başka bir kişi üzerinde uygunsuz bir biçimde kurulan baskı biçimidir. Amaçları, mağdurun istenmeyen cinsel davranışlara boyun eğmesini sağlamaktır. Her iki türe de birlikte bakalım:

• Düşmanca ortamda cinsel taciz. Düşmanca, aşağılayıcı veya tehdit edici davranışlar bulunur. İstismar sözlü, fiziksel veya sembolik, önemsiz veya ciddi olabilir, ancak düzenli olarak gerçekleşir.
• Sextortion (Cinsel içerikli şantaj). Mağdur, bir şey karşılığında cinsel davranışa girmesi için açıkça baskı altındadır – işini, terfisini, iyileştirilmiş çalışma koşullarını vb. silah olarak kullanan bir tacizci vardır.

Yönetim danışmanlığı firması Inmark S.A. tarafından 2014 yılında yapılan araştırma, işyerinde cinsel taciz vakalarının en az yüzde 60’ının meslektaştan meslektaşa gerçekleştiğine işaret etti. Bununla birlikte, vakaların yüzde 14,3’ünde istismarcı müşteri, vakaların yüzde 2’sinde istismarcı CEO ve vakaların yüzde 1,3’ünde astlardı. Bununla birlikte, ciddi olduğu düşünülen vakaların yüzde 50’sinde, istismarcılar hiyerarşik olarak üstündü.

Bir tacizciyi nasıl durdurabilirsiniz?

Cinsel taciz mağdurları, genellikle sessizliklerini meşrulaştırmanın bir yolu olarak, başlarına gelenlerin ciddiyetini en aza indirmeye çalışırlar. Onlara ciddi bir şey olmuyorsa, neden yaygara koparsınlar?

Çoğu durumda, cinsel taciz kendiliğinden ve öylece sona ermiyor. Aksine, bu tür durumlar yüksek oranda kronikleşme eğilimindedir. Yapılması gereken en iyi şey, istismarcıyla sakin, iddialı bir şekilde yüzleşmek ve olanları ifade etmektir. Neler olup bittiğini belirlemek ve olası sonuçlara işaret etmek bir istismarcıyı durdurmak için yeterli olabilir.

Taciz fiziksel istismara dönüştüğünde, bunu bildirmek bu konuda ilerlemenin tek yoludur. Şirketinizin bu tür durumlar için belirli bir protokolü varsa, bu sizin için çok daha iyidir. Aksi takdirde, yapılacak en iyi şey doğrudan amirinizle iletişim kurmak ve olanlara onları dahil etmektir. Bunu yazılı olarak yapmak ve durumu ayrıntılı olarak tanımlamak en iyisidir.

Mümkün olduğunca çok kanıt ve tanık olması davanıza yardımcı olacaktır. Şirket iddialarınızı görmezden gelirse, yapılacak bir sonraki şey yetkililerden yardım istemektir. Şu anda çoğu Batı ülkesinde cinsel istismar mağdurlarını koruyan yasalar var. Sessizlik, kesinlikle bir seçenek değil.