İlişkide Saygı Neden Önemlidir?

Yazan ve doğrulayan psikolog Elena Sanz

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Teorik olarak her birimiz, bir ilişkide saygı kavramının ne denli önemli ve gerekli olduğunu biliriz. Ancak iş kendi yaşadığımız ilişkilere gelince nedense son derece zarar verici davranışları önemsemez ve görmezden geliriz.

Belki eşimize ya da partnerimize karşı hissettiğimiz bağlılık nedeniyle gerçekleri net olarak göremeyiz. Belki de karşımızdaki kişiye karşı saygı duymanın ne anlama geldiğini bir an olsun durup düşünmeyi unuturuz. Her ne olursa olsun, genellikle ya hayatı paylaştığımız kişiye karşı yeterli derecede saygıyı göstermeyiz ya da ondan bu saygıyı görme konusunda sorunlar yaşarız.

Şimdi sizleri günlük yaşantıda saygı adını verdiğimiz bu davranış biçiminin ne anlama geldiğini düşünmeye ve bu kavramı anlamaya davet ediyoruz. Ayrıca unutmayalım ki, saygı olmadan sevgi de olmaz. En azından bu şartlarda sağlıklı bir sevginin bulunmasının mümkün olmadığını bilmek gerekir.

İlişkide Saygının Anlamı Nedir?

Sana Bir İnsan Olarak Saygı Duyuyorum

Bu yaklaşım, içinde bulunduğumuz her tür sosyal etkileşimde var olması gereken temel bir ihtiyaçtır. Karşımızdaki kişiye her insanın hak ettiği şekilde nezaketli ve anlayışlı bir biçimde davranmayı gerektirir.

Hiçbirimiz bir iş arkadaşımıza ya da market çalışanına bağırıp çağırmaz, onları sürekli olarak aşağılamaya çalışmaz ya da onlara saldırmayız. Ancak konu partnerimize gelince kimi zaman bir çift olarak bu uygunsuz davranışları sergileme konusunda herhangi bir sakınca görmeyiz.

Kişinin kendine aşırı bir biçimde güvenmesi onun fiziksel ya da sözlü olarak şiddet uygulamasını hiçbir şekilde haklı çıkarmaz. Şartlar ne olursa olsun karşınızdaki kişiye sesinizi yükseltmek ya da onu aşağılamak kabul edilebilir bir tutum değildir. Bu tür davranışları en sevdiğimiz kişiye karşı yapmak daha da kabul edilemez bir tavırdır. O nedenle bu tür olumsuz davranışları ilişkinin bir parçası haline getirip normalleştirme yanılgısına düşmemek gerekmektedir. Çünkü bunların saygısızlıktan başka bir anlama gelmediği bilinmelidir.

Senin Kişiliğine Saygı Duyuyorum

İyi bir sevgi ilişkisi birbirine denk iki kişiden oluşan bir ilişki değildir. Böyle bir ilişki aslında birbirlerinin farklılıklarını anlayan ve bunlara saygı duyan kişilerin yaşadıkları ilişkidir. Pek çok kişi bir süre birlikte olduklarında birbirlerinin zevklerini, fikirlerini ya da farklı yönlerini değiştirmeye çalışır. Aslında farkında olmadan karşılarındaki kişinin özüne ya da ruhuna saygısızlık etmiş olurlar.

Partnerinizle tanıştığınızda ona aşık olma nedeniniz tam olarak onun kendine özgü sahip olduğu özellikler ve farklılıklardan kaynaklanmaktadır. Peki o halde neden bunları değiştirme çabası içine giresiniz ki? Her insanın kendine özgü tercihlerini, düşüncelerini, hobilerini geliştirme ve bunları bir ilişkiye başladığında da devam ettirme hakkı vardır.

Temel hedef ortak zevklerin bulunduğu bir ortak yaşam olmamalıdır. Yani tüm tercihlerinizi bir araya getirip birbirinden farkı kalmayan tek bir insan haline dönüşmeye ihtiyaç yoktur. O nedenle, partnerinizi olduğu gibi kabul ederek ona saygı duymak çok daha sağlıklı ve zenginleştirici bir tutum olacaktır. Çünkü bu sayede paylaşma ve birbirinizden yeni şeyler öğrenme şansı yakalarsınız.

Hislerine Saygı Duyuyorum

Bu ayrıntı pek çoğumuzun genellikle göz ardı ettiği önemli bir konudur. Bir ilişki yaşıyorsak, bu ilişkinin parçası olan diğer kişinin duyguları ve hislerine dikkat etme sorumluluğunu ve bilincini de taşıyor olmamız gerekir.

Her insan kendi mutluluğu ve sağlığından sorumludur. Ancak diğer kişilerle aramızda bağlar oluşturdukça onların hislerini anlamayı ve onlara saygı göstermeyi de öğrenmemiz gerekir.

Örnek olarak partnerlerden biri daha hassas ve duygusal, diğeri ise daha mesafeli ve soğuk bir yapıya sahip olabilir. Biri daha meraklı bir kişiliğe sahipken, diğeri çatışmalardan kaçınmaya daha eğilimli olabilir. Biri diyalog kurmayı daha fazla önemserken, diğeri yalnız başına düşünerek karar vermeye daha yatkın bir kişiliğe sahip olabilir. İşte tüm bu farklılıkların sonucunda, eğer biri diğerinin yaklaşımına saygı göstermezse çeşitli sorunların ortaya çıkması da kaçınılmaz bir hal alır.

Bu durumda her iki tarafın da ortak bir duygusal nokta bulmak için çaba sarf etmesi gerekir. Meraklı tarafın, herhangi bir tartışmanın ardından diğer kişinin yalnız kalma ihtiyacını saygıyla karşılaması önemlidir. Ancak aynı şekilde daha soğuk ve anlaşılması zor olan tarafın da diyalogun gerekli olduğunun bilincine varması gerekmektedir.

Her ne olursa olsun bir ilişkide karşı tarafın duygusal tarzına saygı göstermek temel bir prensip olmalıdır. O nedenle çiftlerin karşılıklı duygularına değer vermesi ve kriz anlarında dahi empati kurabilmeyi başarabilmesi önemli bir gerekliliktir.

Bir İlişkide Saygıyı Oluşturan Temel Faktörlerden Biri: Çevre

Son olarak, sizi sevdiğiniz insanlardan uzaklaştırmaya çalışan kim olursa olsun, size saygı duymuyor demektir. Aileniz ve arkadaşlarınız kişiliğinizin önemli birer parçasıdır. Onlar size ihtiyacınız olduğu anda ihtiyacınız olan desteği, anlayışı ve yardımı sunarlar. Bu nedenle de, partnerinizin onlara ve sizin onlarla olan ilişkinize saygı duyması gerekmektedir.

Partneriniz ve çevrenizdeki diğer insanlar birbirlerini sevmek ya da birbirleri ile iyi geçinmeye çalışmak zorunda değildir. Çünkü bu tür ilişkileri genellikle kontrol edemeyiz ya da şekillendiremeyiz. Ancak öte yandan, herkesin birbirine saygı göstermesi bir zorunluluktur.

Bu bağlamda, sevdikleriniz hakkında olumsuz sözler sarf eden ve onları sürekli eleştirerek sizi onlardan uzaklaştırma çabası içine giren bir kişi aslında tehlikeli bir kişidir. Bu nedenle, partneriniz için önemli olan insanları anlamaya çalışmanız ilişkiniz açısından son derece faydalı olacaktır.