Hastalık ve Suçluluk: Aralarındaki Bağlantı Nedir?
Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas
Hastalık ve suçluluk, birçok insanı etkileyen kötü bir kombinasyondur. Bazı insanlar sağlık sorunlarıyla karşılaştıklarında kendilerini suçlu hissetmeye de eğilimlidirler. “Neden ben?” veya “Yeterince güçlü olacak mıyım?” gibi sorular genellikle zihinlerinde belirir ve duygusal sorunlara yol açar. Hastalanmalarının nedeninin zayıf olmaları olduğuna bile inanabilirler.
Suçluluk, korkunun özel bir biçimidir. Bu duyguyu erken çocukluk döneminde geliştirirsek, duygusal gelişimimizi engelleyebilir ve sağlığımıza zarar verebilir. Örneğin, hastalıkları için kendilerini suçlayan insanlarda kendini kınama, kendini geçersiz kılma ve yetersizlik duygusu yaygındır.
Ayrıca, suçluluk hayatımızı birçok yönden etkileyebilir ve daha fazla acı çekmemize neden olabilir. Örneğin, kendine zarar verme davranışına yol açabilir.
Ruhsal bozukluklarda hastalık ve suçluluk
Zihinsel bozukluklar, suçlulukla özel bir bağları olan durumlardır. Bu koşullar kanser veya multipl skleroz kadar anlaşılır değillerdir. Bu nedenle, onlardan muzdarip hastalar, genellikle gözle görülür olan ve anlaşılabilen hastalıklardan muzdarip insanların aldığı desteği alamazlar.
Diğer hastalıklar gibi, zihinsel bozukluklara sahip olmayı da insanlar seçmezler. Ancak toplum hala bunu anlamıyor. Bu nedenle, bir kişi zihinsel bir durumdan muzdaripse, sevdikleri, anlayış eksikliğinden dolayı küçümseme veya korku ile tepki verebilir.
Psikolojik acı ve duygusal acı, fiziksel acıdan daha az dramatiktir. Ancak, daha yaygınlardır, ve onlara katlanmak daha zordur.
Psikiyatrik damgalar, ruhsal bozukluklarla ilgili terapötik araştırma ve rehabilitasyonu olumsuz etkileyen belki de en önemli faktördür. Aynı şekilde, tedaviye erişimi ve tıbbi reçetelere bağlılığı da zorlaştırırlar. Sonuç olarak, etkili bir sosyal reintegrasyonu engellerler.
Ayrıca, damgalanma ve sosyal dışlanma bireysel acılara önemli ölçüde katkıda bulunur. Bu da, rahatsızlıkların prognozunu kötüleştirebilir. Bir yandan, bunu bireysel bir düzeyde yapar ve zihinsel bir rahatsızlıktan mustarip insanları bazı istenmeyen özelliklere veya olumsuz kalıplara bağlar. Öte yandan, klişelerle ve genel sosyal reddetmeyle örtüşen bir sosyal yapı olarak hizmet eder.
“Ruh sağlığına çok dikkat edilmesi gerekiyor. Bu son tabudur ve yüzleşilmesi ve üstesinden gelinmesi gerekiyor.”
– Adam Ant
Hasta insanlar neden suçluluk duyar?
Bir insan hasta olduğu için nasıl kendini suçlu hissedebilir? Bir kanser hastası tedaviye dayanamadığı için nasıl kendini suçlu hissedebilir? Bunlar çok zor sorular. Öyle olsa bile, yüksek derecede duygusal durumlarda duyguların mantıktan daha ikna edici olduğu gerçeği, bu sorulara cevap vermeye yardımcı olabilir.
Bazen, akciğer kanseri ve sigara kullanımında olduğu gibi, bu suçluluk haklı görülebilir. Bununla birlikte, diğer birçok durumda, hastalanan insanlar başlarına gelenleri kontrol edemedikleri için kendilerini kötü hissederler. Bu durumlarda, kontrol yanılgısının bilişsel çarpıtmasının kurbanı olurlar. Bu nedenle, gerçekten ellerinde olmayan konulardan kendilerini sorumlu hissederler.
Bu çarpıklığı yaşayan insanlar her şeyden ve herkesten kendilerini sorumlu hissederler. Sonuç olarak, kontrol edemeyecekleri bir şey olduğunda strese girerler. Başka bir deyişle, olan her şeyden kendilerini sorumlu hissederler. Bu nedenle, bu tür bir akıl yürütme, hasta insanların kendilerini sorumlu hissetmelerine neden olabilir. Bu, hastalıklarından dolayı kendilerini suçlu hissetmelerine yol açabilir.
Gördüğümüz gibi, hastalık ve suçluluk el ele gitme eğilimindedir. Bu özellikle zihinsel bozukluklar için geçerlidir. Toplumun onları ilişkilendirdiği damgalarla mücadele etmek, sağlık uzmanlarının ve bu rahatsızlıklardan etkilenen kişilerin ilk önceliklerinden biri olmalıdır.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.