Ergenler Nasıl Kimlik Oluşturur?
Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas
Ergenlik, buluğ döneminin başlangıcından (13 veya 14 yaş) 18 yaşına kadar olan dönemdir. İnsanlar genellikle bunu zor bir aşama olarak düşünürler, ancak birçok insan herhangi bir sorun yaşamadan ergenlik döneminden geçer. Yine de, bu dönemde gençlerin kimliklerini oluşturduklarını ve çok fazla değişiklik geçirdiklerini akılda tutmak önemlidir.
Bu kimlik değişikliklerinin odağı gençlerin bağımsız olmalarıdır. Tüm hakları ve sorumlulukları ile yetişkin yaşantısına girmek için bir hazırlık. Peki, gençler kimliklerini nasıl oluşturur? James Marcia, ergen kimliği teorisiyle, sürece ışık tutacaktır.
Ergenlik döneminde kimlik teorisi
James Marcia dört kimlik durumunu açıklıyor. Bu dört durum, bireyin kimliğine göre durumunu gösterir. İki durumdan doğarlar:
- Tecrübeli ya da deneyimlenmemiş bir kimlik krizi.
- Mesleki, ideolojik veya kişisel taahhütlerde bulunmuş veya yapılmamıştır.
Kimlik krizi nedir? Dünya, kimliklerini inşa etmek için çok çeşitli seçeneklerle gençler sunuyor. Bu seçeneklerin farkında olduklarında dünyalarını keşfetmeye başlarlar. Sevdikleri ve hoşlanmadıklarını, romantik ilişkilerini, cinsiyetlerini, arkadaşlıklarını, vb. keşfederler. Bu arama, kimlik krizi dediğimiz şeye yol açabilir.
Kimlik anlamında taahhütler yapmak ne demektir? Gençler seçeneklerini keşfettikten sonra, bunları gözden geçirecekler ve bazılarını kendileri (fikir, taahhüt, değer, vb.) Olarak kabul edecekler.
Bu kabul, belirli ideolojik, kişisel ve mesleki kavramlara bağlılık anlamına gelir. Bu kavramlar kimliklerini ve kendi imajını şekillendireceklerdir. Bu da onları yetişkinlikte güçlü bir şekilde etkileyecektir.
Ardından, bu iki boyut bir araya geldiğinde ortaya çıkan dört durumu gözden geçireceğiz. Bunlar kimlik yayılımı, moratoryum, kimlik kazanımı ve hacizdir.
Kimlik difüzyonu
Bu, gençlerin hiçbir taahhütte bulunmadıkları ve seçeneklerini keşfetmedikleri zamandır. Bu aşamada, kimlikleri konusunda endişelenmezler. Bir noktada sona erecektir, çünkü kimlik krizi ya da toplumsal baskı nedeniyle olsun, kişisel bir kimlik geliştirmekle yükümlü hissedeceklerdir.
Moratoryum
Normal gelişimde, bu aşama kimlik yayılmasından sonra gelir. Gençler bir kimlik krizi geçirdiklerinde moratoryumdalar ama hala hiçbir şey yapmaya niyetli değiller.
Burada farklı seçenekleri araştırıyor, keşfediyor ve deniyorlar. Ergenler bunu kesin bir şekilde seçmeden yaparlar. Bu aslında tehlikeli bir aşama olabilir. Bir ergenin benlik saygısına zarar vermesi durumunda, bağımlılık yapan maddelere (alkol, sigara, esrar vb.) dönüşebilir.
Kimlik kazanımı
Bu aşamadaki ergenler moratoryum aşamasının üstesinden gelmiştir. Ayrıca belirli ideolojik, mesleki veya kişisel taahhütlerde bulundular. Kimlik krizi ve seçeneklerinin keşfinden sonra, bir insan olarak gelişmeye devam etmek için takip etmek istedikleri yolu seçerler.
Tüm bunlar, gençlerin kimliklerini oluşturmalarına ve kim olduklarına dair bir fikre sahip olmalarına yol açar. Bundan sonra, kendilerinden emin olurlar ve davranışsal ve kişisel düzeyde olumlu değişiklikler gösterme eğilimindedirler.
Peşin tercih
Peki, bir ergen hiçbir zaman bir kimlik krizine sahip olmazsa ne olur? Bazen, seçeneklerini keşfetmeyecek ve moratoryum aşamasından geçmeyeceklerdir. Bu olduğunda, gençler kimliklerini oluşturmanın yolu bir yetişkinin tavsiyesi veya yönü ile olacaktır.
Bu aşamadaki insanlar moratoryum ya da kimlik yayılımı olanlardan daha iyi ayarlanma eğilimindedir. Yine de, hala çok istikrarsız bir durumdur ve kimlik başarısından çok daha az güvenlidir.
Nihai sonuç
Kişisel kimlik tek bir birim değil, geri dönüşü olmayan bir süreçtir. Gençlerin kimliklerini nasıl oluşturduklarını düşünürken hatırlamak önemlidir. Karar verme zamanı, ancak her şeyden çok deney için bir zaman.
Tek bir birim olmadığını söylediğimizde, sürecin kimliklerimizin farklı yönlerinde farklı ritmleri izleyebileceği anlamına gelir. Bir kişi profesyonel kimliklerini tanımlayan güçlü taahhütlere sahip olabilir, ancak politik kimlikleri moratoryum aşamasında olabilir.
Bunun geri alınamaz olmadığını anlamak da önemlidir. Bu dinamik bir verme ve alma süreci. Bir ergen, kimlik kazanma ya da tercihe ulaştıktan sonra, yeni bir kimlik krizine sahip olabilir.
Bu, öncekinden farklı yeni bir kimlik şekillendirir. Örneğin, tıp alanında eğitim görmeye başlayan biri durumunu değerlendirip hukuk okumaya karar verebilir.
James Marcia’nın çalışmalarına ve teorisine baktıktan sonra, bazı genel sonuçlar çıkarabiliriz. Biri, ergenlerin çevrelerindeki dünyayı keşfetmesinin ne kadar önemli olduğudur. Diğeri ise, keşif göreviyle yüzleşmelerinin yolu aşkındır.
Yetişkinler olarak, iyi ve kötü olanla ilgili fikirleri keşfetmek için ergenlere yer vermeliyiz. Bu şekilde meraklı oldukları için keşfedecekler, isyankâr oldukları için değil. Gençlerin kimliklerini oluşturmanın tek yolunun farkındayız.
Yetişkinler ergenleri keyfi taahhütlerde bulunmaya zorlarlarsa, irtifak sahnesinde kendilerini her başarılı kimlik kazanımından engelleyebilecek dengesiz bir kimlik ile sonuçlanırlar.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.