Ergenlik Dönemindeki Çocuklar - Ebeveynlerin İşini Kolaylaştıracak Tavsiyeler

Yazan ve doğrulayan psikolog Fátima Servián Franco.

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Ergenlik, bireyin büyümesinde ve kimliğimizin temellerinin atıldığı önemli bir aşamadır. Pek çok aile, genellikle bir ergenin bağımsız hale gelme sürecini kabul etmez – ya da bunu isteksizce yapar. Hala çocuklarını sadece çocuk olarak görürler.

Ancak gençler pek çok şeyi yapabileceklerine veya inisiyatif almaları gerektiğine inanmakta ve bu da “aile kopukluğunu” harekete geçirmektedirler. Bu, öz bağımlılık veya özerkliğe giden yolda kaçınılmaz bir duraktır (Lamas 2007). Bazen bu yol bir kayalıktır ve bağımsızlık arzusu isyana dönüşebilir.

Bu bağlamda, ergenler ve aileleri arasındaki çatışmaların çoğu başlar. Bu yıllar boyunca, ergenlikteki gençler yaşadıkları rahatsızlık nedeniyle aile üyelerini suçlarlar. Hayal kırıklığına uğruyorlar ve diğer insanlarla akıllıca ilişki kurmakta zorluk çekiyorlar.

Bu nedenle, ailenin gencin hayattaki yerlerini bulmasında yardımcı olması esastır. Gencin dış dünyayla ilişkilerini geliştirmesine izin veren etkili stratejiler bulmasına yardımcı olmalıdırlar. Yetişkinler bazen ergenlik çağında gençlerin giderek karmaşıklaşan bağlamlarda etkileşime geçmeye çalışırken çocuksu özelliklerinin çoğunu koruduklarını unuturlar. Bununla birlikte, onlara çocuk olarak davranamayız. İşte asıl zorluk burada yatar.

Çocuğunuza eşlik edin

Stratejileri bağımsız olarak araştırmaya duyulan ilgi, ergenin garip davranmasına neden olan şeydir. Azar azar, onlar için açılmaya başlayacan bir dünyada yerlerini bulmaya çalışıyorlar. Unutmayın ki bu çağda, dış çevrelerde nasıl etkileşimde bulunacaklarını bilerek hala eksikler. Sık sık kendilerini kaybedecekler, ancak yardım için de çağrı yapmayacaklar çünkü bu, başarmak için çok çaba sarf ettikleri bağımsızlığı tehlikeye atacaktı.

Çocuklar aile stratejilerini benimseyebilir ve “prefabrike” ergenler haline gelebilir, ya da kendilerine öğretilmiş şeylerden aniden kopabilir ve kendi kimliklerini arayabilirler. Bu süreçte onlara eşlik etmek, bu adımları çocukluktan yetişkinliğe taşıyabilmeleri açısından hayati öneme sahiptir. Aile bu sürece katılmaya istekli değilse, o zaman isyancı eğilimler erkenden görülecektir.

Aile yapısı ve ergenlik

Aile yapısının ergenlik çağındaki sorunların kökenine ve sürekliliğine etkisini göstermek için genellikle Fishman’ın isyancı ergenlerin tanımını kullanırız (Lamas 2007). İsyankar ergen gözenekli sınırlar ve limitlerle karakterize edilen bir aile yapısında büyür. Bu, aile üyelerinin birbirine yakından bağlı olduğu ailelerde görülmektedir.

Bu tip ailede herkes herkesi tanır. Gözenekli kişisel limitler genellikle bu ailelerin dışarıdan gelen tavsiyelere uydukları anlamına gelir. Bu aile yapılarını karakterize eden düşük hiyerarşi, sorunu daha da kötüleştirmekte ve çocuklar aile içinde güçlü üyeler haline gelmektedir.

Bazen gençler, hayal kırıklığı karşısında aşırı bir öfke gösterirler. Akranları ve karşı cinsten arkadaşlarıyla, yoğun duygu, kıskançlık ve ayrılıklarla dolu ilişkiler kurar, ardından kuvvetli duygularla dolu barışmalar yaşarlar. Bu hüsran karşısındaki tahammülsüzlük, isyancı ve çatışmacı gençleri kışkırtabilir.

Bazı öğrenme kuramlarında, özellikle davranışsal öğrenmede, sağlıklı ve işlevsel ergenleri yetiştirmenin en iyi yolunun başarıların olduğu, aynı zamanda zorlukların ve hayal kırıklıklarının olduğu bir çocukluk olduğunu görürüz. Çocuklarımızın belirli hedeflere ulaşamamalarından dolayı hayal kırıklığı duymalarına izin vermezsek, bencil canavarları eğitiriz. Sırf kendileri oldukları için herşeye sahip olmayı hak ettiklerine inanırlar,Bu, bazen, isyankar gençler yaratır.

Her şey kararında iyidir

Bu tür ebeveynlik tarzı aile çekirdeklerinde giderek artmaktadır. Çocuklarımızın her şeye sahip olmasına izin verirsek, bunun daha iyi ebeveynler olduğumuz anlamına geldiğini düşünürüz, fakat bu tamamen yanlış bir fikir. Çocukları, kendileri için her şeyi yaptığımız bir kültürde yetiştirirsek, ergenliğe geldiklerinde onlardan istediğimiz yeni talepleri anlayamazlar ve bu nedenle sorunlu ergenler ve tiranlar haline gelebilirler.

Çocuklarınızla bağ kurmak

Makalenin bu bölümünün amacı, size vereceğimiz 7 ipucu ile birlikte size bir çeşit “uzman tavsiyesi” sunmak değildir. Ebeveynleri, çocuklarıyla bağ kurmanın bir yolunu bulmaya teşvik etmektir. Tüm ipuçları aynı aile ya da aynı ergen için geçerli olmayacak, aynı zamanda her zaman aynı gençlere ve aileye de uygulanmayacaktır. Bu yüzden bu tavsiyeyi bireysel durumunuza uygulayabilmenin en iyi yollarını düşünmelisiniz.

İlk olarak, eğer ergenlik çağındaki oğlumuz veya kızımızla olumlu bir ilişkimiz varsa, o zaman onlar üzerinde olumlu bir etki olmak daha kolay olacaktır. Bu etki, doğru bir şekilde yürütmezsek de olumsuz olabilir. Bunu unutmayın, eğer bu tür bir ilişkiye sahip değilseniz, denemek ve bu ilişkiyi kurmak için asla çok geç değildir. Bunu yapmak için, çocuğumuzun özelliklerini ve ilgilerini bilmemiz şarttır. Onlarla nasıl bağlantı kurabileceğimizi bilmeliyiz. Basitçe söylemek gerekirse, dünyalarında yürümemiz gerekecek ve bu yüzden bu dünyanın nasıl işlediğini anlamaya ihtiyacımız var.

Size yardımcı olacak 7 ipucu

Asi gençlerle başa çıkmamıza yardımcı olabilecek bu 7 genel fikre bir bakalım:

• Limitleri belirleyin. Bir ailede birlikte yaşamak, saygı duyulması gereken kurallar gerektirir. Çocuğumuzun bu kurallara uymamanın sonuçlarının ne olduğunu bilmesi de önemlidir.
• Çocuklarımızı nasıl yetiştirdiğimizi geliştirmek için zaman ve enerji yatırımı. Bunu yaparsak, sorunlu durumları çözme şansı büyük ölçüde artar.
• Karar alırken kendinize güvenin ve söylediğiniz şeyi uyguladığınızdan emin olun. Bir örnek oluşturmalı ve onlara sizi takip etme fırsatı vermeliyiz.
• Karşılaştırmalardan kaçının. Onları kardeşleriyle veya arkadaşlarıyla sürekli olarak karşılaştırmak, kendilerini algılayış biçimlerine zarar verebilir ve çocuğu savunmacı kılabilir.
• Gereksiz baskılardan kaçının. Gençlerin kendi hedefleri olmalı. Yetişkinler onlara seçimlerinde eşlik etmeli, ancak gençken başaramadığımız hedefleri yerine getirmeleri için onlara baskı yapmamalıyız.
• Çocuklarımızın mükemmel olmadığını kabul edin. Çocuğumuz bir şeyleri yanlış anladıysa, sonuçları kabul etmelidir. Bu bizi üzecek olsa ve onları koruma görevini hissetsek bile yaptıkları yanlışın sonuçlarını görmeleri gerek.
• Onlara karşı dürüst olun. Samimiyet, genellikle çocuklarla fazla kullanmadığımız bir araçtır. Aile ilişkileri öyle hiyerarşiktir ki, bazen gençlere yaklaşırken en etkili tekniklerin bazılarını görmezden geliyoruz.

Sadece çocuğunuzun yanında olun

Özetle, ergenlik dönemindeki gençler neredeyse eşzamanlı olarak güvensiz ve naif, umutlu ve kayıtsız, iletişim kuran ve kapalı, temkinli ve cesurdur. Birçok genç, zengin nüanslarla dolu saf bir çelişkidir – bu yüzden aklımızı çok karıştırırlar.

Çoğu sosyal imajları konusunda endişelidir. Ya bunu doğrudan gösterirler veya başkalarının düşündükleri şeyleri umursamamaya çalışırlar. Yardımımızı takdir ederler ama en çok takdir ettikleri şey bizim güvenimiz ve hata yapma fırsatıdır. Bunların hepsini hesaba katmak, onları anlamak ya da onlar için endişelenmek, çocuklarımızın yanında olmak kadar önemli değildir.

Referanslar:

• Barkley, R. A., & Benton, C. M. (2000). Your Defiant Teen: 10 Tips to Resolve Conflict and Build a Better Relationship with your Child (Vol. 48). Planet Group (GBS).
• Céspedes, A. (2007). Children with Tantrums, defiant teenagers. How to best manage behavior disorders in children (5th ed.). Santiago de Chile: Unlimited SA.
• González Barrón, R., Montoya Castilla, I., Casullo, M. M., & Bernabéu Verdú, J. (2002). Relationship Between Styles and Strategies for Psychological Well-being in Adolescents. Psicothema, 14 (2).
• Lamas, C. (2007). Understanding Problematic Adolescence. Revista Redes, 18, 63-85.
• Quiroga, S., Paradiso, L., Cryan, G., Auguste, L., & Zaga, D. (2004). A Therapeutic Approach for Pre-Teens with Problematic Behavior: Challenging Negativist Disorder and Dissocial Disorder. In the 11th Research Conference. School of Psychology, University of Buenos Aires.
• Quiroga, S. E., & Cryan, G. (2007). Manifestations of Violence in High-risk Adolescents. The 14th Research Conference and Third Meeting of Researchers in Psychology of Mercosur, School of Psychology, University of Buenos Aires.
• Rizo Ruiz, A. B. (2014). Cognitive-behavioral Intervention in a Case of Defiant Negativist Disorder in a Teenager. Journal of Clinical Psychology with Children and Adolescents.
• Selekman, M. (1996). Open Roads for Change: Brief Therapy Solutions for Adolescents with Problems. Editorial GEDISA.