Duygusal Karmaşa: Dünyanız Etrafınızda Dağıldığında

Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González

Tarafından yazılmıştır María Alejandra Castro Arbeláez

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Hayatınızda, iç huzurunuzun olmadığı ve her şeyi bir yük gibi hissettiğiniz bazı zor zamanlar yaşamış olabilirsiniz. Ne hissettiğinizi ya da bununla nasıl başa çıkacağınızı bilmediğiniz zamanlarda, bu bilinmezlikten kurtulmak zordur. Bu durum, yaşadığınız duygusal karmaşa tarafından hayatınıza yön verildiği zamanlarda yaşadığınızdır.

Dünyanız etrafınızda dağılır ve ne yapmanız gerektiğini bilemezsiniz. “Yeter!” diye bağırırsınız, ama kafanız karmakarışıktır, işler tahmin edilemez bir hal alır, bu konuda yardımcı olamazsınız ama geçmişte yaptığınız hataları düşünürsünüz. Bu nedenle, kaotik zihninizde batarsınız.

Sanki hayatınızda sadece gölgeler, sadece hayal kırıklıkları ve üzüntü varmış gibi görünebilir. Fakat, bununla baş edebileceğiniz bir yol vardır.

O halde haydi, böyle bir durumda bulunduğunuz zaman ne yapmanız gerektiği, bu durumu nasıl tanımlayacağınız ve bu durumun farkın olmanın faydaları hakkında konuşalım.

“En karanlık günlerde, umudu bulurum ve en parlak olana odaklanırım. Evreni yargılamam.”

– Dalai Lama XIV

Duygusal karmaşa neye benzer?

Böyle bir durumda, kendinizi acınacak halde ve duygusal olarak karmaşık hissedersiniz. Çoğu zaman, özellikle sorunlar ortaya çıktığında ne yapacağınızı bilmediğiniz zamanlarda, bu durumu acı çekmekle ilişkilendirebilirsiniz. Fakat, duygusal karmaşa burada bitmez: bu, ayrıca, olumlu duygularınızı yaşayamadığınız bir durum da olabilir.

Temel olarak, bu durum gerçekten ne hissettiğinizi bilmediğiniz zaman meydana gelir. Ne olduklarını bilmediğinizi farklı duygular yaşayabilir ve bunları kelimelere dökemeyebilirsiniz. Ayrıca duygularınızı analiz edebilme yetisine sahip olsanız bile, bu durumla baş etmeyi bilmemek de duygusal karmaşa dahilinde olan bir şeydir. 

Diğer bir ifadeyle, duygusal karmaşa zamanlarında, duygusal ve rasyonel dünya arasında bir, sizin kontrolünüzü kaybetmenize ve düşünmeden hareket etmenize neden olan bir çelişki vardır.

Özellikleri

Duygusal karmaşa genellikle şunlara neden olur:

• Telaş: Duygularınız üzerindeki kontrolü kaybedersiniz, hissedemeyeceğinizi düşündüğünüz şeyleri hissetmeye başlarsınız ve sonuç olarak düşünmeden hareket edersiniz.
• Kafa karışıklığı: Zihniniz net olmadığı için nasıl kararlar vermeniz gerektiğini bilemezsiniz. Bu nedenle, karar vermeniz gereken şeyleri ertelersiniz.
• Korku: Kendinizi güvende hissetmediğiniz için hata yapmaktan korkarsınız.
• Pişmanlık: Suçlu ve huzursuz hissedebilirsiniz.
• Bağdaştırma: Kötü durumlar gerçekleştiğinde diğer kişileri ya da duyguların kendisini suçlamak. Bu durum gerçekten sizin bir parçanız haline geldiğinde, onları dışsal olarak görürsünüz.

Duygusal karmaşa, belirli bir durumdan kurtulmak için kendinizi korumanın bir yolu olan duygusal tıkanma ile ilişkilendirilebilir.

Başlangıçta, bu şekilde kendinizi korumak güvende hissettirebilir, ancak düşüncelerinizi yönlendirmeden bilinçaltında kalmalarına izin verirseniz, duygularınızla nasıl baş etmeniz gerektiğini bilmediğiniz bir noktaya gelirsiniz. Gelecekte, artık kendinizi korumanız gerekmediğinde, bu duygular yüzeye çıkabilir ve zihninizi meşgul edebilirler.

Elbette, yaşadığınız duygusal karmaşayı yeni tecrübelerinizle ilişkilendirmek de mümkün; çok yeni ve bilinmeyen durumlarda karar vermek daha zordur.

Duygusal karmaşayı olumlu bir şekilde ele almak

Öncelikle şunu bilmelisiniz ki, duygusal karmaşanın ortasında bir karar vermek ve yanlış yaptığınız bir şeyi düzeltmek oldukça zordur. Ancak, bunun olumlu bir şekilde üstesinden gelmek mümkündür. Örneğin;

• Kendini tanıma yoluyla: Ne hissettiğinizi, bir durum karşısında neden belirli bir tepki gösterdiğinizi ve hangi yolu seçmeniz gerektiğini bilmenin en iyi yolu kendi iç benliğinizle bağlantı kurmaktır.
• Kendinize zaman ayırın: Bazen, bu durumdan o kadar uzaklaşmak istersiniz ki, yaptığınız tek şey bunu bir kenara bırakarak daha sonraya ertelemektir, bu şekilde meseleyi daha büyük yapan hisler biriktirirsiniz. Eğer, bunun herhangi birisinin başına gelebileceğini kabul ederseniz ve hepsinin geçmesi için bir dakikanızı ayırabilirseniz daha iyi olur.
• Duygusal karmaşa halini uzatmayın: Duygularınızın akmasına izin vermeniz önemli olduğu halde, bunu sonsuza kadar sürdürmemek de önemlidir. Onların sisteminizde kalmalarına izin vermeyin. Hayatınızda ilerlemeye devam edin ve yaşadığınız duygusal karmaşa ile aranıza sınırlar koyun.

Dış dünya

Bütün bu yaşadığınız karmaşanın dış etkenlerden kaynaklandığını düşünebilirsiniz. Bir an için bunu düşünün ve kendinizi dünyaya kapatmak yerine, diğer insanlardan yardım almayı deneyin. Aşağıda sıraladığımız maddeleri aklınızda bulundurun:

• Her şey bir başkasının suçu değildir. Eğer bu sizin karmaşanızsa, sizinle ilgili olmalıdır. Sizin halletmek zorunda olduğunuz bir şey için dışsal etkenleri suçlamayı bırakın.
• Yaşadığınız karmaşayı ifade edeceğiniz doğru zamanı bilin. Bu durumu tamamıyla anlamak önemli olsa da, bunu doğru zamanda yapmayı bilmelisiniz. Bunu doğru zaman ve yerde yapmamak durumu daha da kötüleştirebilir. En iyisi, konuşabileceğiniz birini bulmaktır.
• Yardım isteyin. Bir destek arayışında olmanız çok normal bir durum. Eğer, buna ihtiyacınız olursa en yakın arkadaşlarınızla ya da bir profesyonel ile konuşun. Psikologlar, insanları zor zamanlarda yönlendirmede mükemmeller.
• Bazı şeyleri unutun. Körü körüne uyguladığınız kendinizin ya da ailenizin sahip olduğu inançlar varsa, ve bu inançlar sizi strese sokuyorsa, belki de bu inançları bir kenara bırakma zamanı gelmiştir. Hangi inançların sizin mutluluğunuza katkı sağladığını, hangilerinin ise sizi hayal kırıklığına uğrattığını belirlemek en iyisidir. Size iyi gelenlerden bir şeyler öğrenin ve duygusal karmaşa içine düşmekten kaçınmak için gereksiz olanları unutun.

Ayrıca, egzersiz yapmak da size çok yardımcı olacaktır. Egzersiz yapmak, kendinizi iyi hissetmenizi sağlayacak farklı hormonların ve nörotransmitterlerin salgılanmasını sağlar. Diğer bir açıdan ise, boş zamanlarınızda bir hobi edinmeniz, meselelerin sizin için daha kolay olmasını sağlar. Mesela, sanat içinizdeki kaygıyı daha değerli bir şeye çevirebilir.

Duygusal karmaşanın farkında olmanın faydaları

Yaşadığınız duygusal karmaşaya odaklanmak, sizi kendine daha çok güvenen biri yapar. Bunu yapmanın bazı faydaları şu şekildedir:

• Gerginliğiniz azalır.
• Yaşadığınız her bir duygunun değerini görürsünüz.
• Canınızı acıtan meselenin yok olmasını sağlar.
• Anda yaşamanızı sağlar.
• Kendi sınırlarınızı keşfedersiniz.
• Nasıl bir savunma mekanizmasına sahip olduğunuzu öğrenirsiniz. 
• İçinizde barındırdığınız kaygıların yaratıcılığa dönüşmesini sağlar.
• Duygusal özgürlük getirir.
• Karar verme yetinizi güçlendirir.
• Kendinizi gerçekleştirmenizi sağlar.

Unutmayın ki bu aşama aşama ilerlenilen bir süreç. Düşünceleriniz üzerinde birden bire kontrol sağlamayı ve hayatınızda bir daha asla duygusal karmaşa yaşamamayı bekleyemezsiniz. Her insanda olduğu gibi, yaşamınızda inişler ve çıkışlar yaşayacaksınız; önemli olan ise, bunların her birinden bir şeyler öğrenmektir. 

Bu nedenle, gürültü, korku, karmaşa, suçluluk ve kaygının olduğu bu karanlık bunaltıcı yerden çıkarak özgürleşin. İnanın ki, duygularınızı dışsal bir şeymiş gibi görmeyi bırakmak mümkün. Sizi kötü hissettiren gölgelerle dans edin, onları bilin, doğru zamanda açığa çıkmalarına izin verin, onlardan dersler çıkarın ve onları kendinizi iyi hissedeceğiniz bir şeylere çevirin.