Duygusal Düzenleme İçin Plaj Topu Metaforu

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Plaj topu metaforu duygusal düzenleme için, özellikle de anksiyete söz konusu olduğunda, çok yararlıdır. Bu, bir miktar yaratıcılık da içeren bir görselleştirme stratejisidir. Bunun nedeni herkesin olaylarla farklı şekilde başa çıkmasıdır, ve bu egzersiz de bu gerçeği vurgular.

Bu araçların çalışan bir psikolog için uygunluğunu değerlendirmek adına ilk önce “terapötik metaforlar” derken ne demek istediğimizi anlamak önemlidir. Bunlar, hastanın başlangıçtaki kavram ile bir tür ilgili kişisel gerçeklik arasında bir ilişki keşfetmesine olanak sağlayan bir dizi hikaye ya da retorik durumdur.

En ünlü terapötik metaforlardan bir tanesi yutan bataklık metaforudur. Hedefi bazen bir problemle ne kadar fazla mücadele ederseniz o kadar batacağınızı hastaların anlamasına yardımcı olmaktır. Çoğu zaman çözüm kaçınmakta olduğunuz şey ile yüzleşmekte yatar.

Bu tür düşünce egzersizleri terapötik süreç sırasında çok yardımcı olan bir dizi psikolojik süreci gerektirir. Öncelikle hastanın metaforu anlaması gerekir. Sonrasında bu metafor ile yüzleşmeleri gerekir. Bundan sonra, metaforun açıkladığı şey ile onların başına gelmekte olan şey arasında bir bağlantı kurarlar. Son olarak da hasta, psikologun sunduğu metafora dayanarak kişisel yaşamında kendisine yardımcı olacak bir strateji düşünmelidir.

Psikolog kolaylaştırıcı rolünü üstlenmeli ve egzersizin sunduğu zorluğu hastanın kendisinin çözmesine izin vermelidir.

Plaj Topu Metaforu Nedir?

Plaj topu metaforunun etkili olması için görselleştirme hakkında konuşmak iyi bir fikirdir. McCurry ve Hayes gibi psikologların “Metaforik konuşma üzerine klinik ve deneysel perspektifler” çalışmalarında açıkladıkları gibi zihinsel imgeler yaratmak hastaların daha sonrasında metaforları hatırlayabilmesine yardımcı olur. Bu şekilde bu metaforları ihtiyaç duydukları her an kullanabilirler.

Hadi bu egzersizin ne ile ilgili olduğuna bir göz atalım.

Zihninizde, şu durumu görselleştirin…

Plajdasınız. Mükemmel, güneşli bir gün. Bu mükemmel sahnenin her parçası ışık dolu. Ancak, kendinizi iyi hissetmiyorsunuz. Endişelisiniz ve duygularınız karmakarışık. Neredeyse acı verici bir şekilde kafanızda dönüyorlar, birbirlerine girmiş haldeler. Korkmuş, utanmış, endişeli ve öfkeli hissediyorsunuz.

• Bu duygusal evrenin tamamı bir plaj topunun içinde saklı. Bu obje hissettiğiniz tüm duyguları sembolize ediyor. Sizi çok rahatsız ediyorlar ve tek yapmak istediğiniz bunlardan kurtulmak. O zaman ne yapıyorsunuz? Denize doğru yürüyüp topu batırmaya çalışıyorsunuz.
• Bu senaryoyu ayrıntılı bir şekilde görselleştirin. O plaj topunu batırmaya çalıştığınızı hayal edin. Kimsenin onu görmesini ya da fark etmesini istemiyorsunuz. Sadece sonsuza kadar kaybolmasını istiyorsunuz. Okyanus akıntılarının onu alıp götürmesini, bir daha asla görülmemesini istiyorsunuz. Ancak topu her aşağıya itişinizde tekrar yüzeye çıkıyor. Aslında, onu ne kadar çok batırmaya çalışırsanız o kadar sert bir şekilde yüzeye çıkıyor. Hatta sudan çıkarken size dahi çarpabilir ve dengenizi bozabilir.

Bu Problemi Nasıl Çözebilirsiniz?

Metaforun bir sonraki adımı biraz çaba gerektiriyor. Yazımızın başında da belirttiğimiz üzere, egzersizin bu kısmı için biraz yaratıcılığa ihtiyacınız var. Daha iyi bir çözüm bulabilmek için şu faktörleri aklınızda bulundurmalısınız:

• Bu top duygularınızı, bir süredir saklıyor olduğunuz anksiyetenizi, korkunuzu, öfkenizi ve utancınızı sembolize ediyor. Ancak, bunları içinizde saklamanın sonuçlarının da farkındasınız.
• Peki, bu metaforik ikileme nasıl bir çözüm önerirsiniz?

En uygun tepki topu batırmaya çalışmaktan vazgeçmektir. Enerjinizi imkansız ve sağlıksız bir görev için harcamayı bırakın. Duygularınızı gizlemek basitçe işe yaramaz. Onları bastırmaya çalışmak sadece sorunu arttırır.

Bunun yerine topu alın, sahilde sakin bir şekilde oturun ve topun havasını alın. Tüm havayı boşaltın. Bir kere bunu yaptığınızda çok daha iyi hissedeceksiniz. Rahatlamış olacaksınız. Ancak, bunu yapmak için vananın nerede olduğunu da bilmeniz gerekiyor.

Burada, plaj topu metaforu her bireyin kendi anksiyete, korku ve utançlarından kurtulmak için kullanmaları gereken benzersiz stratejiyi bulmalarına yardımcı oluyor. Neden bu şekilde hissettiğinizi anlamanıza yardımcı olan “mekanizmayı” bulmak kendinizi bu duygulardan kurtarmanızı kolaylaştıracaktır.

Bu kolay olmasa da, bu metafor duygularınızı saklamaya çalışmanın bir plaj topunu su altında tutmaya benzediğini size hatırlatmaya hizmet ediyor. Bu basitçe işe yaramayan bir şey. Onun yerine, sağlıklı yaklaşım duygularınızı kabul etmek, anlamak ve bırakmaktır.