Değişiklik Fikir ile Değil Örnek ile Olur
Yazan ve doğrulayan psikolog Fátima Servián Franco
Eğitimin amacı, örnek teşkil etmektir. Aslında, hepimiz birilerini örnek alarak büyüyor ve yaşıyoruz. Bu anlamda, örneklerle takip edilmeyen görüşler çok etkili olamaz. Kötü örnekler bile iyi fikirlerden daha faydalıdır, bunlar bize ne yapmamayı öğreten bir referanstır.
Çocukluktan yaşlılığa değin, örneklerle ve doğrudan deneyimlerle öğreniyoruz. Bu tür bir öğrenme şekli, başka birinin davranışını gözlemlemekle birlikte ortaya çıkar ve doğru bir şekilde gerçekleşmesi için bir dizi faktöre ihtiyaç duyar. Spesifik olarak, bir örnek ortaya koyan kişi, gözlemciye ilginç gelmelidir. Ayrıca, dolaylı öğrenme için, davranışın, örneği gördükten sonra araçsal ve tekrarlı olması tercih edilir.
Örneğe bazlı öğrenme, diğer öğretim türlerine göre genellikle daha hızlı ve daha verimli bir şekilde meydana gelir. Elbette, yalnızca örneklerle öğrenilemeyen bazı davranışlar, özellikle risk unsuru içeren hal ve tutumlar vardır.
Kötü bir örnekle birlikte gelen iyi tavsiyeden daha üzücü bir şey yoktur.
Örnekler – tek eğitim
İyi bir örnek, kaç kişiyi kendisine çekebilir? Düşüncenizle kaç kişiyi büyüleyebilirsiniz? Hitabet yetenekleriniz ve görüşünüzü iyi bir şekilde savunmaktan başka, örnekler, öğrenenin fikirlerini güçlendirdiği için daha eğitimlidir. Belirli bir davranışın en olası sonuçlarını daha doğrudan takdir edebilirler.
Eğitim, sadece ders yoluyla üretilmez. Ders için pratik bir bölüm olmalı- bu nihai bir öğrenme hedefidir. Çocuklarımızı ve öğrencilerimizi eğitmek istiyorsak, eylemlerimizin sözlerimizden daha güçlü bir iz bırakacağını aklımızda tutmalıyız.
Bir dizi fikirler beyan etmek ve daha sonra sosyal, kişisel veya ailesel düzeyde başkalarından beklediğiniz aynı davranışları göstermemek uygun bir hal ve tavır değildir. Bu tip bir kişi, sözleri ve eylemleri arasında var olan uyumsuzluk nedeniyle etkili bir rol modeli olamaz. Onları gözlemleyen kişiye çelişkili mesajlar gönderirler.
“İnsanlıkta, ilahi batıl hayal oyunlarından daha dayanıklı bir şey vardır: daha yüksek erdemler örneği.”
– Jose Ingenieros
Kelimeler sizi silkeler, örnekler ise çeker
Örnek, herkesin okuyup, anlayabileceği tek derstir. Aksine kelimeler ise, çağrışımlar ve gizli anlamlar ile yüklüdür. Bu kelimelerin bazen bize yarar sağlayabileceğini ve bakış açımızı değiştirebileceğini inkar edemeyiz. Ancak, bir durumun değişmesi söz konusu olduğunda, sözcüklerin benzer olarak uzun süreli bir etkisi yoktur.
Tutumuzu, programlarımızı veya alışkanlıklarımızı değiştirmek istiyorsak, tekrar tekrar konuşacağımızı söylemek yeterli olmayacaktır. Gerçekler fark yaratan durum olacaktır. Sözcüklerin bizi uyardığı ve hangi örneklerin uygun olduğunu düşünmemizi sağladığı doğrudur, ancak davranış gerçekleştirildikten sonra öğrenmenin dikkate alınabileceği ya da değişikliğin tamamlanmış olabileceği de aynı şekilde doğrudur.
Kelimeler duyulduğu zaman inanç gücünü arttırır, ancak örnekler, gerçeğin gördüğü ve yaşadığı güce sahiptir. Sözler, kişisel bir örnekle desteklendiklerinde daha da güçlüdür, ancak eylemsiz kelimeler bir metal parçası gibidir – sesleri duyulur ancak herhangi bir geçerlilik taşımamaktadırlar.
Sadece kelimeleri uygun biçimde kullanan kişiler başkalarını ikna edebilir, ancak sınırlı bir süre için. Elbette, sözlerini, örneklerle ve sonuçların deneyimleriyle desteklemezlerse durum değişir. Sözler, konuşmacıların kendi örneklerinden güçlerini alır. Örnek yoksa, söylediği şey uçar gider.
“İnsanları kelimelerle ikna etmedim, çünkü kelimeler ikna etmez. İnsanlara gerçekler ve örnekler ile ikna ettim.”
– Juan Domingo Peron
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.