Bir Aşk Hikayesi: Brokeback Dağı

22 Ocak, aktör Heath Ledger’in ölümünün 10 yıl dönümüydü. Ledger, 28 yaşında aramızdan ayrılırken, bize ilginç bir sinema mirası bıraktı. Casanova, Kesişen Yollar, Brokeback Dağı, Kara Şövalye ve Dr. Parnassus filmlerinde rol aldı. Son filmini tamamlamaya fırsat olmadı ve onun yerini diğer başka aktörler doldurmaya çalıştı. Şüphesiz, en unutulmaz rolü, Kara Şövalye’deki Joker’di; bu da ona son bir Oscar kazandırdı. Çoğu kişi için “tarihteki en iyi Joker”, Heath Ledger’di.

Bugün, Ledger’in kariyerinde bir başka dönüm noktası olan Brokeback Dağı filmi ile kendisini yad etmek istiyoruz. Ang Lee yönetmenliğinde çekilen bu film, 2005 yılında beyaz perde ile buluşmuştur. Jake Gyllenhaal, Anne Hathaway ve Michelle Williams, filmin diğer oyuncularıdır. Ledger, sette Michelle Williams ile tanışmış, ardından bu birlikteliklerini bir nikah ile taçlandırmışlardır. Çiftin tek kızının adı ise Matilda olmuştur.

Brokeback Dağı, Annie Proulx’un romanından sinemaya uyarlanmıştır. Film üçü Oscar da dahil olmak üzere çeşitli, ödüller kazanmıştır. Bu filmde, 60’lar ve 70’lerde eşcinsel insanların maruz kaldığı sosyal baskıları yansıtan bir aşk hikayesini görüyoruz.

Filmlerde eşcinsellik

Her yıl, filmlerde daha fazla eşcinsel karakter görüyoruz. Ama gerçek şu ki, durum her zaman böyle olmamıştı. Ayrıca, bu karakterlerin çoğu genellikle ikinci planda kalmış, ve romantik bir ilişkinin merkezinde olmamışlardır. Aslında, birçok film, bu karakterleri komedi için kullanmış ve kullanmaya da devam etmektedir. Diğer sinema türlerini bulabildiğimiz bağımsız sinemayı bir kenara bıraksak, gerçek şu ki, çoğu ticari filmde eşcinsel aşk hikayelerini bulmakta oldukça zorlanıyoruz.

Eşcinsellik tarih boyunca büyük bir tabu olmuştur. Kat ettiği mesafe uzun olmasına rağmen eşcinseller arasında seks sahneleri bulmak zordur, halbuki heteroseksüel seks sahnelerini bulmak oldukça kolaydır. Eşcinseller nadiren başrol oyuncuları ya da Romeo ve Juliet ya da Titanik gibi bir aşk hikayesine sahiptir. Toplumun romantizm hakkını, sadece heteroseksüellik için sakladığı görülmektedir.

“Bazen seni o kadar çok özlüyorum ki, dayanamıyorum.”

– Jack Twist, Brokeback Dağı

Her ne kadar Brokeback Dağı, eşcinsel temalı tek film olmasa da, aynı cinsten insanlar arasındaki bir aşk hikayesine tümüyle odaklanması ile öncü olmuştur. Ayrıca, filmin başrol oyuncuları da erkeklerdi. Romantik ilişkilerin her zaman daha kadınsı olduğu düşünülürse bu daha da ilginçtir.

Bu bağlamda, heteroseksüel seks sahnelerinde, kadının çıplak vücudunun, erkeğe kıyasla, sahneyi daha fazla kendi tekeline aldığını biliyoruz. Mavi En Sıcak Renktir filminde de gördüğünüz üzere, çıplak kadınların ve lezbiyen sahnelerin, çıplak bir erkeğin ya da bir gay sevişme sahnesinin yer aldığı sahnelerden daha tahammül edilebilir olduğu ortaya çıkıyor. Belki de bunun nedeni, erkekliğin heteroseksüel hakimiyetinde şüphe uyandıracak olmasıdır.

Tartışmayı alevlendirmek

Filmin aldığı tüm ödüllere ve başarılara rağmen, Brokeback Dağı tartışmalı bir filmdi. Ledger, basın tarafından rahatsız edici ve homofobik sorular ile boğuşmak zorunda kaldı. Katolik Kilisesi ile bağlantılı bazı Amerikan dernekleri de filmi sert bir şekilde eleştirdi.

Bazı sinemalar gösterimini durdurdu. Çin, filmi yasakladı. Ve İtalyan kanalları homoseksüel seks sahnelerini ve hatta öpüşmeleri bile sansürledi . Ancak, filmin açık heteroseksüel sevişme sahnelerini sansürlemediler.

Ancak, tüm bunlara rağmen film amacına ulaşmayı başardı: “tartışmalı” bir meseleyi saygılı bir şekilde ele aldı. Her şeyden önce, cinsiyetleri ne olursa olsun, iki insan arasındaki gerçek sevgiyi açığa çıkardı.

Brokeback Dağı, başlangıç

Brokeback Dağı yavaş, kasıtlı, sessiz bir film… ama tamamen duygusal. Bu film, ticari sinemada daha önce hiç görülmemiş bir şeyi yansıttı: iki erkek arasındaki bir aşk hikayesi. Bu adamlar “çok maço” gibi görünüyor olsalarda, eşcinsellerin cezalandırıldıkları bir toplumda birbirlerini sevmek için savaşmak zorunda kalıyorlar.

Ennis Del Mar ciddi ve sessiz karakterde genç bir adamken ve Jack Twist ise neşeli ve konuşkandır. Dağlarda, çoban olarak çalışarak hayatlarını kazanırken, dünyadan tamamen uzak bir şekilde yaşarlar. Yalnızlık, iş ortaklığı ve birlikte yaşama, aralarında cinsel bir çekime yol açar. Başlangıçta, karışık duygular açığa çıkarken, daha sonra, hayatlarının sonuna değil kendilerine eşlik edecek bir aşk hikayesine yelken açarlar. O zamanın şartları, ataerkil toplum yapısı ve erkeksiliğe dair klişeler, kahramanların ilişkilerini gizlemesine neden olur.

Jack ilişkide ilk adımı atan taraf olurken, Ennis buna ilk başta karşı çıkar. Ancak, sonunda, olayın cazibesine kapılıp, hislerini yaşamayı tercih eder. İlerleyen safha da, Ennis’in güçlü bir kabuğu olduğunu ve sosyal statülerini korumaları konusunda ısrar ettiğini görüyoruz. Ennis, evlenmek üzeredir ve Jack’e, “ibne” olmadığını açıklığa kavuşturur. Çocukluğunda geçirdiği bir travma, kabuğunu kırmasına izin vermez ve böylece onun gerçek hislerini açığa çıkarmasına bir olanak sağlamaz . Çocukken, Ennis’in babası, cinsel yönelimi nedeniyle işkence ile öldürülen bir adamın cesedine tanıklık etmesi için zorlanmıştır.

Brokeback Dağı‘nın hikayesi

Yaz sona erer ve ikisi de ilişkilerini bir kenara bırakır. Çiftin sırrı, dağlarda gizli kalacaktır. Ennis’in yaşadığı travma, ikisinin arasında şiddetli sahnelerin oluşmasına neden olacaktır, çünkü Jack’e olan hislerine rağmen, Ennis, eşcinsel olduğunu kabul etmeyi reddeder ve bu da onu belirli bir şiddete maruz bırakacaktır.

Her ikisi de bir kadın ile ilişki kurup, ebeveyn olur ve kendilerinen beklendiği gibi bir hayat sürmeye başlarlar. Ancak, Ennis’in hayatı daha da zordur. Ailesinin ekonomik sorunları olduğu için, mutlu değildir. Diğer yandan Jack, zengin bir kadınla evlenir ve hayatı çok daha hoş görünür. Sonunda bunun sadece bir yalan olduğunu ve evliliğinin çok zorda olduğunu görüyoruz. Kayınpederiyle olan ilişkisi çok karmaşıktır. Jack’in kayınpederi, ataerkil değerlere sıkı sıkıya bağlanmış bir Teksaslı’dır. Her erkeğin, erkeklik stereotiple ile ilişkili alışkanlıkları olan bir “alfa erkeği” olması gerektiğine inanır.

Jack ve Ennis uzun yıllar sonra tekrar buluşur. Bu andan itibaren, yaptıkları kaçamaklar daha da sıklaşmaya başlar. Birbirlerine olan tutkuları ve sevgileri, geçen onca zamana rağmen rağmen kaybolmamıştır. Jack, Ennis ile yeni bir hayata başlamak için her şeyi göze almaya hazırdır. Artık çok daha özgür ve hisleri için savaşmaya isteklidir. Ama Ennis, içinde yaşadığı toplumun bir kurbanıdır kurbanıdır ve kendisine biçilen rolün dışına çıkamamaktadır. Bir çocukken öldürülüşüne tanıklık ettiği o adam gibi olmaktan ve toplumdan azledilmekten korkmaktadır.

Brokeback Dağı, önyargılarımızı bir kenara koyup, gerçek bir aşk hikyayesine olduğu gibi bakmamızı isteyen bir film. Tamamen Batılı, Hıristiyan ve muhafazakar bir ortamda, iki erkeğin arasında filizlenen bir aşk hikayesi… Bu aşk onları hayatlarının sonuna kadar takip eder..

“Biz birbirimizin etrafındayız ve… aramızdaki bu şey bizi tekrar ele geçiriyor… yanlış yerde… yanlış zamanda… ölüyoruz”.

– Ennis Del Mar, Brokeback Dağı