Beyin Mikrobiyomu: İnsan Beyninde Bağırsak Bakterisi

tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Sonia Budner

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Birmingham’da, Alabama Üniversitesinde düzenlenen Nörobilim Topluluğunun son yıllık buluşmasında, araştırmacılar beyin mikrobiyomu olarak görülen bağırsak bakterisinin beynin farklı bölgelerinde yaşadığını gösteren bir rapor sunmuşlardır.

Bu keşif hem şaşırtıcı, hem de korkutucu. Bakterinin nasıl beyine ulaştığına veya yararlı mı yoksa zararlı mı olduğuna dair hala bir açıklamamız yok. Uzmanlar, belki de kişilik ve ruh halini dahi etkileyebileceğini düşünüyor.

Bağırsak Mikrobiyomu Nedir?

Bağırsak Mikrobiyomu, bağırsaklarınızda yaşayan bir tür mikroorganizmadır. Ortalama yüz trilyon farklı bakteri türü olduğunu biliyoruz. Bu bakteriler de üç milyondan fazla gen barındırıyorlar. Bütün bunlar arasında, insanoğlu sadece üçte birini paylaşıyor. Kalanı herkes için kişiye özgü. Bu yüzden, bağırsak mikrobiyomu herkesin kimliğinin önemli bir parçası.

Bu mikrobiyomun en önemli fonksiyonlarının bir kısmı, bağışıklık sistemini düzenlemek, besin emilimine yardımcı olmak ve dış patojenleri kontrol etmektir. Bağırsak mikrobiyomunda oluşacak herhangi bir değişim otoimün hastalıklara, alerjilere ve enfeksiyonlara yol açabilir. Hatta, bilim insanları, bu koşulu Alzheimer ve Parkinson’la bile ilişkilendirmiştir.

Öte yandan, bağırsak florasında dengesizlikler endotoksin, yüksek oksidasyon seviyeleri ve batında yağ toplanmasına sebep olur. Ayrıca, kronik enflamasyon  kardiyovasküler sorunlara ve diyabete de yol açar.

Mikrobiyom ve bakterilere karşı yaygın bir korku olsa da, aslında onlar olmadan yaşamanız mümkün değildir. Farkında olmasak da, bedenimizin içinde bizimle beraber var olan milyarlarca canlı var.

Beyin Mikrobiyomu

Bilim insanları, beynimiz kan-beyin bariyeri tarafından korunmasına rağmen, bu bakterilerin nasıl beyine ulaştığı sorusunu soruyorlar.

Kan-beyin bariyeri yabancı maddelerin beyne ulaşımını engelleyen koruyucu bir sistem. Suyun, yağda çözülebilir moleküllerin ve bazı gazların geçişine izin verir. Ayrıca seçimli olarak amino asitlerin ve öbür moleküllerin de geçmesine izin verir. Ama beyinde bulunan bakterilerin çoğu, bağırsaktan geliyor.

Bunlar, nöronları ve astrositleri destekleyen; nörotoksinlerin ve başka maddelerin beyine ulaşmasını engelleyen gliyal hücreler. Bu zararlı maddeler bariyeri aşmayı bir şekilde başarırlarsa, sıklıkla olumsuz, hatta ölümcül sonuçları olabilecek inflamasyonlara yol açarlar.

Araştırmacılar, bakterilerin bağırsak sinirleri, kan-beyin bariyeri ya da burundan ilerleyebileceğini iddia ediyor. Ama halen asıl sebep bilinmiyor. Bu beyin mikrobiyomu hakkında hala araştırılacak çok şey var.

Araştırma

Bu keşfin sahibi olan Birmingham’daki Alabama Üniversitesi Psikiyatri ve Davranışsal Nörobilim bölümünden Dr. Rosalinda Roberts ve ekibi, 34 kişinin beyni üzerinde çalıştırlar. Bu kişilerin yarısı sağlıklı, diğer yarısı ise şizofreniden mustarip insanlardı. Ayrıca, bakterinin ölümden sonra oluştuğu ya da başka herhangi bir kirlenme olma ihtimalini elemek için fareler üzerinde buna eşlik eden paralel bir çalışma daha yürütüldü.

Her iki araştırmada da, bilim insanları hem fare, hem de insan beyninde bulaşıcı ya da travmatik olmayan koşullarda bakteriyle karşılaştılar. Hatta, beynin pek çok bölgesinde bu bakterilere rastladılar. Bakterilerin en çok görüldüğü bölgeler ana olarak substantia nigra, hippokampus ve prefrontal korteks bölgeleriyken, eser miktarda striate bölgesinde de bakterilere rastlandı. Ayrıca, beyinlerin hiçbirinde inflamasyona rastlanmadı.

Sonuçlar beyin mikrobiyomu üzerinde spekülasyonlara ve yeni araştırmalara açık kapı bırakıyor. Şimdilik, bu mikropların davranış, ruh hali ve bazı nörolojik hastalıklarla ilişkilendirilebileceği ihtimali gözden geçiriliyor.