Beden Algı (Dismorfik) Bozukluğu Nedir?

Pek bilinmeyen bir takım sendromlar, bozukluk ve hastalıklar vardır. Bazen bu sorunları yaşayan kişiler bile bunun farkında değildir. Belirtileri, farkındalık eksikliği nedeniyle tedavi edilmeden kalır. Bugün düşündüğümüzden yaygın ve çok önemli bir hastalığı ele alacağız: beden algı bozukluğu.

Beden algı bozukluğu nedir?

Bu hastalığın ana özelliği, kişinin bedeni ve dış görünüşü konusunda aşırı endişe duymasıdır.Genelde kişi, dış görünüşünü kontrol etmek için çok fazla zaman harcar. İzlendiklerini hissettiklerinde, belirtiler daha da yoğunlaşır.

Eylemlerinin pek çoğu, sürekli kendini aynada kontrol etmek, defalarca üstüne çeki düzen vermek, kendini başkalarıyla karşılaştırmak ya da vücutlarının beğenmedikleri kısımlarını saklamaya çalışmak gibi tekrar eden davranışlardır. aşırı derecede  tekrar eden davranışlardır.

İspanya Plastik Rekonstruktif ve Estetik Cerrahi Derneği  (SECPRE)’nin araştırmasına göre Avrupa ve Amerika’da beden algı bozukluğundan muzdarip kişilerin sayısı gün be gün artıyor, zira bu kişilerin belirtileri ”normal” kabul ediliyor ve patolojik olduğunun farkına varılmıyor.

Bu sendrom insanların kendilerini ”çirkin” olarak hissetmesi ve algılamasına neden olur. Gerçek böyle olmasa bile dış görünüşleri konusunda bu şekilde hissederler. Kaygıya yol açan vücut kısımları genelde şunlardır: cilt, burun, saç, gözler,çene,dudaklar ya da diz,bacak ve göğüs gibi kısımlardır.

ABD’de 30,000 kişiyle gerçekleştirilen ve Psychology Today‘de yayınlanan bir ankete göre ankete katılan kadınların %93’ü ve erkeklerin %82’si fiziksel görünümleri konusunda endişeli olduklarını ve her gün daha iyi gözükerek kendilerini iyi hissetmek için uğraştıklarını belirtmiştir.

Bu sendromu yaşayan kişilerin büyük çoğunluğu gençlerdir ve kadınların oranı erkeklerinkinden yüksektir. Çalışmalar, bu sorunun bireyin imajı konusunda daha fazla kaygılandığı, dışarıdan izlendiğini daha çok hissettiği ve daha aktif bir sosyal hayata sahip olduğu ergenlik döneminde başladığını onaylamaktadır.

Bu genç insanların bir çoğu bu nedenle bıçak altına yatıyor. Oysa beden algı bozukluğu fiziksel değil zihinsel bir sorun. Psikoloji Doktoru  Gustavo Bustamante,  kozmetik plastik ameliyat geçiren pek çok kişinin bu nedenle sonuçtan memnun kalmayacağını söylüyor.

Beden algı bozukluğunun sebepleri nelerdir?

Toplum, gerçek ”iç” güzelliği hiç akla getirmeksizin dış görünüşü zekaya üstün tutuyor.

Bu hastalığın iki kökenli olması mümkün: psikolojik ve biyolojik köken. Biyolojik anlamda açıklama, ruhsal hastalığa genetik yatkınlık ve beyindeki sinir aktarıcılarında dengesizlik şeklindedir. Psikolojik olarak ise kişinin öz güven eksikliği nedeniyle kendisine aşırı dikkat göstermesidir.

Nasıl teşhis edilir?

Bu hastalığı teşhis etmede kullanılacak en önemli belirtiler, rutindeki anormallikler veya bazı temel aktivitelerdir. Örnek olarak şunları verebiliriz:

• Kalabalık sosyal etkinliklerden kaçınmak.
• Vücut imajlarından duydukları memnuniyetsizlik nedeniyle kendine zarar verme ve böylelikle kozmetik ameliyat geçirmeyi haklı çıkararak bu sayede hatalı algılarının düzeleceğine inanma.
• Sorunlu olduğuna ve çözüm bulamadıklarına inandıkları vücutları için çok fazla zaman ayırma.

Tedavi nedir?

Sorunun psikolojik nedenini tanımak, ilk ve en önemli adımdır. Bu noktadan başlayarak bireyler öz güven ve saygılarını güçlendirmek, fiziksel ve ruhsal olarak kendilerini olduğu gibi kabul etmek üzerinde çalışabilirler.

Aile ve arkadaş çevresinin desteği de önemlidir. Sevdikleri bu sorunla mücadele eden kişinin içindeki yeteneği vurgulayarak ona yardım edebilir.

Her bozukluk, hastalık ve sendromda olduğu gibi sevgi, çok önemlidir ve doğru psikolojik tedaviyle birlikte en sağlıklı, güzel ve erişilebilir panzehirdir. Kişiye sevgi ve şefkat göstermek, koşulsuz destek sunmak da çok yardımcı olacaktır.