Başkalarına Duyulan Güven - Bunu Sağlayan Nedir?
Yazan ve doğrulayan psikolog Elena Sanz
Başkalarına duyulan güven konusunda zorlanan insanların sayısına bakarsak, insanlara güvenmenin risk içeren bir durum olduğunu kolayca görebiliyoruz. Konfor bölgenizde sahip olduğunuz güvenlik duygusundan vazgeçmek ve diğer kişinin size ihanet eder bir durum içerisine girmesi ve hatta size çok fazla zarar vermesi riskini almak anlamına geliyor. Hal böyleyken bizi diğer insanlara güvenmeye iten nedir? Bizi bu inanç dolu balıklama atlayışa yönlendiren nedir?
Bu alanda, çok önemli bireysel farklılıklarla karşılaşıyor olduğumuzu söyleyebiliriz. Daha öncekilerle aynı güveni duymak için zamana ve test sürelerine ihtiyaç duyan diğerlerinin aksine, bazı insanlara güvenmek daha hızlı mümkün olabiliyor.
Bir diğer tarafta da, her zaman için hayatında bulunan diğer kişilerden hep en iyi davranışları bekleyen insanlarımız var. Ama öte yandan, diğerleri, insanların kendilerine ihanet edeceğini umuyor ve neredeyse kesin kabul ediyor. Peki, bu sadece bir kişilik sorunu mu sizce?
Başkalarına duyulan güven nasıl sağlayanıyor?
Doğamız
İnsanlar sosyal varlıklar ve bu nedenle sosyal etkileşime ihtiyacımız var. Başkalarıyla anlamlı ilişkiler kurmak sağlığımız için faydalı ve aidiyet duygusu temel ihtiyaçlarımızdan biri. Bununla birlikte ve buna ek olarak, sosyalleşme ödüllendirici bir davranış şekli ve öz güvenimizi ve duygusal anlamdaki refahımızı olumlu yönde etkiliyor.
Bu nedenle, başkalarıyla bağ kurmak ve onların bize yakınlaşmalarına izin vermek söz konusu olduğunda, güven temel bir bileşen oluyor. Asgari düzeyde güven olmadan, diğer insanlarla herhangi bir bağ sürdürmek herhalde mümkün olamazdı. Dolayısıyla, sosyal doğamızın bizi başkalarına güvenmeye motive eden ana unsurlardan biri olduğunu görebiliyoruz.
Öğrenme
Buna ek olarak, birbirimize güvenme yeteneği büyük ölçüde öğrendiğimiz bir şey. Bu tarz öğrenme yoluyla güven oluşturma hali, hayatımızın ilk aylarındaki deneyimlerimizle ve çevremizdeki insanların bize onlarla kurduğumuz ilişkilere dayanarak başkalarıyla nasıl ilişki kuracağımızı öğretmeleri yoluyla şekillenmiş oluyor. Burada bir kişinin kurduğu ilk bağların kalitesinden bahsediyoruz.
Bu ilk takıntılar bir kişinin ihtiyaçlarını yeterli, tutarlı ve tutarlı bir şekilde karşılarsa, o zaman onlarda genel olarak dünyaya karşı bir güven temeli oluşturulur. Tersine, eğer çocuğun gördüğü ilgi ve ilgi tahmin edilemez ve tutarsız ise, o zaman kişi başkalarına güvenmekte güçlük çekecektir.
Sonuç olarak, tüm sonraki yaşam deneyimlerimiz bu erken izlenimleri yeniden onaylamaya veya şekillendirmeye katkıda bulunacaktır. Sahip olduğumuz tüm önemli ilişkilerdeki deneyimlerimiz güvenme yeteneğimizi artırır veya zayıflatır.
Zaman
Hiç şüphesiz ki, başkalarına duyduğunuz güveni en çok etkileyen faktörlerden biri zaman. Bir kişiyle yeni tanıştığınızda, değerlerine ve tutumlarına henüz aşina olmadığınız için ona tam olarak güvenemezsiniz.
Zaman geçtikçe, onların ne tür bir insan olduklarını ve farklı durumlarda nasıl davrandıklarını veya nelere tepki verdiklerini takip edebileceksiniz. Buna dayanarak da, onlara duyduğunuz güveni artırır veya azaltırsınız.
Bu, aynı zamanda herhangi bir duygusal unsurun olmadığı ilişkilerde de bu şekilde meydana geliyor. Örneğin, bir şirkette daha yeni çalışmaya başladığınızı hayal edelim. Buradaki en mantıklı durum, ilk başta meslektaşlarınızın ve üstlerinizin size çok fazla güvenmemesi olacaktır.
Ancak, yeteneklerinizi ve onların güvenini hak ettiğinizi göstermeye başladığınızda, size giderek daha fazla sorumluluk ve görev verilecektir.
Bu anlamda, bu şekildeki ortamlardaki ilişkilerinizi analiz ederseniz, daha çok güvendiğiniz kişilerin hayatınızı daha uzun süre paylaştığınız kişiler olduğunu görürsünüz. Bu insanlar, zamanla, davranışlarında ve tutumlarında tutarlılık göstermişlerdir ve bu, aranızdaki ilişkinin gelişmesine katkıda bulunmuştur.
İtibar
Son olarak, eylemlerin, bizimle, kelimelerden daha yüksek sesle konuştuğunu da hatırlatalım istiyoruz. Bu doğrultuda, bir kişinin sizin gözünüzdeki itibarı, ona güvenip güvenmediğiniz konusunda temel oluşturan nokta olarak ortaya çıkacaktır. Gerçek anlamda tanımadığınız biriyle birlikteyken, o kişinin itibarı (onlar hakkında duyduklarınız) ona karşı daha açık veya daha temkinli olup olmadığınız hususlarını etkileyecektir.
Zaman geçtikçe, o kişi hakkında öğrendiğiniz şeyler, onlarla yaşadığınız gerçek deneyimlerle karşılaştırıldığında, daha az önemli hale gelecektir. Güven, en nihayetinde, eylemlerle kazanılıyor. Bir kimsenin güveninize layık olup olmadığına, bu kişinin davranış ve tutumları karar verecektir.
Başkalarına duyulan güven anlamındaki hevesinizi değiştirmek
Kısacası güven her iki taraf için de yaşanan bir sürecin sonucunda ortaya çıkıyor. Hiç şüphe yok ki, çoğumuz, bir diğer kişiye güvenmek için üç aşağı beş yukarı onu tanımaya ihtiyaç duyarız. Bununla birlikte, geçmişteki ihanetleri nedeniyle, iyi ve sağlam bir ilişki kurmanın zor olduğu birçok insan da bulunuyor.
Siz de bu durumdaysanız ve bu konuda kendinizi kötü hissediyorsanız, içinde bulunduğunuz durumu değerlendirmek için her zaman bir uzmandan yardım isteyebilirsiniz. Bu profesyonellerin yapacakları değerlendirmeler ve hazırlayacakları eylem planları, ilişkilerinizde yakınlığa izin verecek bir güven ortamı tesis edilmesine ve eğer ihtiyaç varsa, sizin için de bir güvenilir olma yolu bulunmasına yardımcı olacaktır. Sonuç olarak, her iki taraftan da bakınca, insanlarla ilişkileriniz anlamında, kendinizi çok daha iyi hissedeceksiniz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Luhmann, N. (2005). Confianza (Vol. 23). Anthropos Editorial.
- Gallardo, R. Y., Figueroa, L. A., & Solar, F. C. (2006). Confianza y desconfianza: dos factores necesarios para el desarrollo de la confianza social. Universitas Psychologica, 5(1), 9-20.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.