Araştırmacılar Depresyon Tedavisinin En Etkili Yöntemini Tanımlıyor
Depresyon yaşayan insanlar için en etkili terapi tekniğinin ne olduğunu biliyor musunuz? Depresyon tedavisi gören bazı insanlar terapistlerden veya reçeteli ilaçlardan medet umabilirler. Fakat bir çalışma soruların çözümün anahtarı olabileceğini gösteriyor.
Bu çalışma, Ohio Eyalet Üniversitesindeki araştırmacılar tarafından yapıldı. Terapistler Sokratik sorgulama metodu olarak adlandırılan bir teknik kullandıklarında depresyon hastalarının depresif belirtilerinde kayda değer bir iyileşme görüldüğünü ilk kez ortaya koyması bakımından önemli olan bu çalışma, Davranış Araştırmaları ve Terapi dergisinde yayımlandı.
Sokratik sorgulama ve algısal terapi
Sokratik sorgulama, yönlendirme sorularını ihtiva eden ve terapistlerin hastalara kendileri ve evrendeki konumları hakkında yeni bakış açıları kazandırmaya çalıştıkları bir yöntemdir.
Çalışmanın eş yazarlarından biri olan Ohio Eyalet Üniversitesi psikoloji bölümü doktora öğrencisi Justin Braun: “Depresyondaki insanlar olumsuz düşünce sarmalının içinde kapana kısılmış olabilirler.” diyor.
“Sokratik sorgulama yöntemi, hastalara olumsuz düşüncelerinin geçerliliğini sorgulama, aynı zamanda daha kapsamlı ve daha gerçekçi bir bakış açısı kazanma konusunda yardımcı oluyor.”
Depresyon tedavisine algısal terapi yaklaşımı, depresyondan muzdarip insanların içinde bulundukları durum nedeniyle değil, bu durumu yorumlama şekilleri nedeniyle depresyonda oldukları fikrini esas alıyor. Terapi süresince hasta kişiden, anlamlandırma ve yorumlarına daha fonksiyonel, daha uygun yorum yapma konularında esnek olması bekleniyor.
Böylece, terapi yalnızca depresyonu azaltmıyor, ileride yaşanabilecek depresif safhalara da karşı koruyor.
“Diğer pek çok çalışma, hasta ve terapist arasındaki ilişkinin nasıl olumlu bir iyileştirici etki yaratabileceğine odaklandı” diyor çalışmanın eş yazarı ve Ohio Eyalet Üniversitesi psikoloji bölümünde doçent olan Daniel Strunk.
“Sokratik sorgulamanın yukarıda bahsedilen belirtileri iyileştirebileceğini ve önceki çalışmalarda değişkenliği görülmüş olan tedavi ilişkisinin de ötesinde olduğunu tespit ettik.”
Sokratik sorgulama neden etkili
Çalışmada, 55 hasta Ohio Eyalet Üniversitesi’nde gerçekleştirilen 16 haftalık depresyon için algısal terapi kursuna katıldı. Hastalar her oturumun öncesinde birer anket doldurdu. Bu anketin amacı depresif belirtileri ölçümlemekti.
Araştırmacılar her hasta için ilk üç oturumun video kayıtlarını inceledi ve terapistin kullandığı Sokratik sorgulama tekniklerinin sıklığını hesapladılar.
Araştırmacılar ilk üç oturumda terapistler tarafından daha fazla uygulanan Sokratik sorgulamanın, hastaların depresyon belirtilerinde daha büyük bir iyileşme gösterdiğini saptadılar.
“Hastalar bu soru sorma işlemini öğreniyorlar ve kendi olumsuz düşüncelerine karşı şüpheci olmaya başlıyorlar,” diyor Braun. “Bunu yaptıkları zaman da depresif belirtilerinde daha fazla iyileşme gösterme eğilimleri oluyor.”
Örneğin, bir hasta terapistine kendisinin tamamen yetersiz olduğunu ve evlilikleri boşanma ile bittiği için yaşamaya devam etmeye gerek kalmadığını söyleyebilir. Terapist de bir dizi Sokratik soru yönelterek hastanın bu durum hakkındaki inançlarını sınayabilir.
Örnek olarak, araştırmacılar aşağıdaki soruları önermektedir:
- Sence tüm boşanmış insanlar yetersiz miydiler?
- Bu durumu sağlamayan bir insanı düşünebilir misin?
- Boşanmak bir insan için neden yetersizlik anlamına gelsin, bunu açıklayabilir misin?
- İlişkin sırasında bir bakıma başarmış olduğun ve “tamamen yetersiz” olarak tanımlanmanı engelleyecek kanıtlar var mı?
Strunk, “Amaç hastaların benzer soruları kendilerine de sormalarına yardımcı olmak.” diyor.
“Algısal terapinin bu denli kalıcı olumlu etkiler yaratmasının sebeplerinden birinin de, hastaların olumsuz düşüncelerini sınamaları ve tedavi bittikten sonra bile bunu uygulamaya devam etmeleri olduğuna inanıyoruz.”
Strunk ayrıca: “Hastalar olumsuz düşüncelerine karşıtlık oluşturabilecek eksik bilgiler olabileceğini öğreniyor”. diyor.
Araştırmacılar klinik depresyon hastaları üzerinde tedavi için araştırma yapmaya devam ediyorlar. Yeni çalışmaların amaçlarından biri de hastaların farklı özelliklerini birbirinden ayırarak Sokratik sorgulamanın onlarda daha da etkili olmasını sağlamak.