Tek Ve Çift Yumurta İkizleri: Biyolojik Ve Psikolojik Farklılıklar

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Guillermo Bisbal

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Konuyla ilgisi olmayanlar, tek ve çift yumurta ikizleri arasında nasıl bir fark olduğunu anlamakta zorlanabilirler. Bazı insanlar ikisinin de aynı şey olabileceğini düşünüyor olabilir. Ancak gerçek bundan tamamen farklı.

Bazı efsanelerin yanlış olduğunu gösterip tek ve çift yumurta ikizleri arasındaki farkları açıklayarak bu konuyu bir netliğe kavuşturacağız. Öncelikle bu ikiz türlerinden bahsedelim.

Monozigotik olarak da bilinen tek yumurta ikizleri, tek bir sperm hücresi tek bir yumurtayı döllediğinde meydana gelirler. Bu zigot (yumurtayla birlikte sperm) aynı genetik malzemeden oluşan iki embriyo oluşturarak ikiye bölünür. Böylece aynı anda doğan tek yumurta ikizleri oluşmuş olur.

Dizigotik olarak da bilinen çift yumurta ikizleriyse, iki yumurta iki sperm hücresiyle döllendiğinde meydana gelir. Sonuçta aynı anda doğan, birbirine benzer veya birbirinden çok farklı iki kardeş oluşur.

Tek ve Çift Yumurta İkizleri Arasındaki Fiziksel Farklılıklar

Tek ve çift yumurta ikizlerini ayıran özelliklerden biri iki kardeş arasındaki fiziksel benzerlikler veya farklılıklardır. Tek yumurta ikizleri, adından da anlaşılacağı üzere ayırt edilemeyecek şekilde birbirlerine benzerler.

Bunun nedeni genetik malzemelerinin yüzde 100 aynı olmasıdır. Aralarındaki fiziksel farklılık, saç tipi veya yara izi gibi dış etkenler nedeniyle oluşmuş bir şey olabilir. 

Çift yumurta ikizleriyse tıpkı sıradan iki kardeşin birbirlerine benzediği kadar benzerlik taşırlar. Boyları, ten renkleri, vücut yapıları farklı olabilir.

Yaklaşık yüzde elli oranında gen paylaştıkları için belli bazı durumlarda çift yumurta ikizleri de birbirlerine çok benzer olabilirler. Ancak hiçbir zaman tamamen birbirlerine benzemezler. 

Bir de altın bir kural vardır: Kardeşlerin cinsiyetleri farklıysa (biri erkek biri kızsa) onlar kesinlikle çift yumurta ikizidirler. Tek yumurta ikizlerinin cinsiyeti her zaman aynıdır.

İkizlerin parmak izleri ve kan grupları aynı mıdır?

Tek yumurta ikizlerinin genetik materyalleri tamamen aynı olduğu için kan grupları da aynıdır. Çift yumurta ikizleri illa aynı kan grubundan olacak diye bir şey yoktur.

Tek yumurta ikizlerinin daha pek çok ortak noktaları vardır ancak parmak izi bunlardan biri değildir. Tek yumurta ikizlerinin parmak izi aynı değildir çünkü parmak izi genler tarafından belirlenmez. Parmak uçlarındaki desen, hamilelik döneminde rahmin içindeki akımlar sayesinde oluşur.

Bu yüzden tek yumurta ikizlerinin de yüzde 100 aynı olduğu söylenemez. Çıplak gözle algılanamayacak diğer farklılıklar da mevcuttur.

Bunu da okuyun: Hamilelik: Henüz Tanımadığınız Birini Sevmek

Tek ve çift yumurta ikizleri arasındaki psikolojik farklılıklar

Hem tek hem de çift yumurta ikizlerinin arasında özel bir bağ vardır. İki kardeş türü de genellikle birbirlerine farklı zamanlarda doğan kardeş türlerine göre daha yakındırlar. Ne de olsa aynı zamanda doğar ve büyürler. Bu yüzden aralarındaki bağ benzersizdir.

Kişilikleri ise nasıl yetiştirildiklerine bağlıdır. Tek yumurta ikizleri genellikle birbirini tamamlayan hatta birbirine bağlı kişiliklere sahiptirler. Tüm özellikler ikisi arasında paylaştırılmış gibidir. Birinin öğrenme konusunda, diğeri sosyal ilişkilerde daha yetenekli olabilir.

Çift yumurta ikizleri ise fiziksel açıdan benzerliklerine bağlı olarak farklı veya benzer kişiliklere sahip olabilirler. Yetiştirilme şekilleri ve kardeşler arasındaki ilişki de göz önünde bulundurulmalıdır.

Çift yumurta ikizlerinin farklı zamanlarda doğan kardeşlere göre benzer kişiliklere sahip olma ihtimalleri daha yüksektir. Ancak tek yumurta ikizleri kadar benzer olamazlar.

Tek ve çift yumurta ikizleri, yalnızca birbirleriyle iletişim kurdukları özel bir dil yaratabilirler (bu durum farklı zamanlarda doğan kardeşlerde görülür ancak daha nadirdir). Bu özel dile “cryptophasia” adı verilir. Bunun nedeni ikizlerin bazen diğer çocuklara göre daha geç konuşmaya başlamasıdır.

Yani hem tek hem çift yumurta ikizlerinin ortak ilgi alanları, benzer sosyal davranışları ve tuhaflıkları olabilir. Hatta ikizler, psikolojik olanlar başta olmak üzere pek çok benzer özellik taşırlar.

İkisi kardeş türü arasındaki farklılıkları bilmek önemlidir. Tek ve çift yumurta ikizleri olup olmamalarına bağlı olarak benzer ve farklı özellikleri olacaktır. Ayrıca aynı hastalığa sahip olma ihtimalleri de bu şekilde ortaya çıkacaktır.