Sporda Bilinçli Farkındalık (Mindfulness) – Sporcuları Nasıl Etkiliyor?
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas
Pelé’nin tarihimizin en ünlü futbolcularından biri olduğu bir gerçek. Pelé’ye göre “her şey antrenman yapmakta bitiyor.” Bunun sporda kullanılan bilinçli farkındalıkta da geçerli olduğunu düşünmek normaldir. Ne kadar çok antrenman yaparsan o kadar iyi olursun. Gerçekten de bu böyle mi olur?
Spor koçlarına ve psikolog Jonathan García-Allen’a göre profesyonel sporcuların önemli bir kısmı sporlarında bilinçli farkındalığı tercih ediyor. Bilişsel davranış terapisini uygulamanın da ötesinde, bugünlerde epey popüler hale gelen bu tekniği seçmişler. Peki bu nasıl bir şey?
Bilinçli farkındalık nedir ve sporda nasıl kullanılır?
Farkındalık, mümkün olduğu kadar başka bir şey düşünmeden ve süzgeçten geçirmemeye çalışarak, tüm dikkatinizi o anda yapmakta olduğunuz şeye odaklamanıza dayanan bir tekniktir. Burada amaç, zihninize, karşılaşabileceğiniz farklı durumlara göre düşüncelerinizi, duygularınızı, tepkilerinizi ve tavırlarınızı yönetebileceğiniz bazı yöntemler öğretmektir. Bu şekilde, pozitif bir tutum, kendini tanıma ve serbest bırakma ile farkındalığı artırmak hedeflenir.
Bu, sporda da uygulamak için ideal bir yöntem demek mümkün. Ne de olsa, bir antrenman, maç ya da karşılaşmada en yüksek performansa erişebilmek için tüm dikkatinizi vermeniz gerekir.
Farkındalık sizi “Akış Hali” olarak bilinen bir duruma götürür. Daha önce hiç bir aktiviteyi yaparken odaklanıp kendinizi suya kaptırmış halde yüzüyormuş gibi hissettiğiniz oldu mu? İşte, sporcuların yarışmaların en önemli dakikalarında ulaşmaya çalıştığı durum da tam olarak bu. Farkındalık tekniği ile bunu başarmak mümkün.
“Eğer kendinize güveniniz yoksa başarmamak için her zaman bir yol bulursunuz.”
– Carl Lewis
Sporda farkındalık insanları nasıl etkiliyor?
Şimdiye kadar gördüğümüz kadarıyla farkındalık tüm profiller için etkili bir yöntemdir. Sporcuların da bu tekniğin avantajlarından ve faydalarından mahrum kalmaması gerektiğini düşünmek mantıklı olur. Peki sizce farkındalık onları nasıl etkiler?
- Farkındalık sporcuların motivasyonunu artırmak için etkili bir tekniktir. Elbette bu da en yüksek performansa ulaşmak için gerekli olan bir şeydir.
- Bu teknik stres düzeyini en uygun seviyede tutmaya yardımcı olur. Stresli bir durumda bu his negatif olarak algılanmamalı. Yarışmada bu zaten kaçınılmazdır. İşte farkındalık tam da burada devreye girer. Stresi, sporcunun kabiliyetlerini artıracak en uygun seviyede tutmaya yarar.
- Bu tekniğin aynı zamanda kişinin öz güvenini ve öz saygısını artırmayı başardığını da belirtelim. Mantıklı olarak, bir sporcunun kabiliyetlerine tamamen güvenmesi etkili bir yarış için elzemdir.
- Buna ek olarak, farkındalık başarıları ve başarısızlıkları yorumlama konusunda da oldukça etkilidir. Bir sporcu başarılı günleri bittiyse ve devamlı başarısızlıklar yaşıyorsa kariyerine son vermek isteyebilir. Ancak farkındalık yöntemini kullanırsa, mantık çerçevesinde ve dengeli bir bakış açısıyla daha tutarlı bir sağduyuya dayanarak değerlendirmesi mümkün olur.
- Bu ayrıca takım sporcularını bir araya getirmek için de etkilidir. Farkındalık, grup içindeki kişiler arası ilişkileri güçlendirecek kolektif bir ortam oluşturmayı sağlar.
Sporda farkındalık ile duygularınızı yönetin
Gördüğünüz gibi, farkındalığı iyi uygulamak sporda çok etkili bir araç olabilir. Sporcuların kendine güvenlerini ortaya çıkararak en yüksek performansa ulaşmalarına yardımcı olur. Bu şekilde, sporcular duygularını ve düşüncelerini kabul eder ve bastırmaya ya da ortadan kaldırmaya gerek duymadan doğal bir şekilde yönetir.
Bu teknik, duygularını bertaraf etmeye değil etkili düzenlemeye dayanan duygusal yönetimi yapabilmeyi ve kendini tanımayı öğretir. Böylelikle “Akış Hali” dediğimiz, her şeyin akıp gittiği ve mükemmel bir uyumda olduğu o ana erişebiliriz. Sanki bu aktiviteyi hiçbir efor sarfetmeniz gerekmeden yapabiliyormuş gibi hissettiğiniz o ana.
Bu yüzden, bu işin sırrı bulunuduğunuz ana etkili bir şekilde teslim olmak. Çok fazla düşünmek ve kontrol etmeye çalışmak yerine şu ana kendini kaptırmak. Bu davranış konsantrasyonu artırır, negatif düşünceleri uzaklaştırır ve en iyi spor performansını garantiler.
İşte bu şekilde sporda bilişsel farkındalığın, sporcuların performansını artırmakta ne kadar faydalı ve etkili bir teknik olduğunu biliyoruz. Her şeyin rahatlıkla akıp gittiği, zorlanmak yerine keyif alacağınız bir şekilde en iyi formunuza ulaştıran duygusal dengenizi kurmak için ideal bir tekniktir.
“Benim gücüm diğer bisikletçilerin çoğundan daha dengeli ve sakin duruşum.”
– Miguel Indurain