Serbest Yüzen Anksiyete

Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González

Tarafından yazılmıştır Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Özellikle herhangi bir şeyden korkmuyorum… Aslında ben her şeyden korkuyorum. İşte serbest yüzen anksiyete tam olarak böyle bir şey. Bu gölgelerde gizlenip sizi yakalayan, nefesinizi kesen ve evden dışarı çıkmak istemenizi bile engelleyen belirsizliktir. Bu durum tıpkı penceresiz bir odada hücre hapsi yaşamaya benzer. Çaresizlik içinde kalır, kısır döngüye girersiniz.

Virginia Woolf hayatın bir rüya olduğunu ve uyanmanın da ölmek olduğunu söylemiş. Bu gözlerinizi açtığınız zaman dünyanın size yüklediği sorumlulukları, durdurulamayan kent yaşamını ve gürültülü ilişkileri görmenizdir. Tüm bu hareketler sanki sizi ele geçirir ve küçültür.

“Korku her şeyi olduğundan daha kötü görmemize neden olur.”

– Titus Livius

Tabii ki, herkes hayata uyanır ve bazen bunun acı verici ve zor olduğunu keşfeder. Ama her gün binlerce erkek ve kadın bundan daha karmaşık olan bir şey yaşıyor. Bu, neredeyse her şey üzerinde aşırı ve tekrarlayan bir endişenin davranışsal kalıbında sizi tuzağa düşüren dağınık, biçimsiz bir korku.

Bu büyüyen belirsizlik ve kronik stres genel anksiyete bozukluğunun bir parçası olan (GAB) serbest yüzen anksiyeteye neden olur.

Bu gerçek karmaşık olduğu kadar yorucudur da. Üstelik diğer bozuklukların aksine serbest yüzen anksiyete özellikle belirli bir şey üzerine yoğunlaşmaz, daha çok genel ve kapsayıcıdır.

GAD şu cümleyle özetlenebilir: “Her zaman başıma kötü bir şey geleceğini düşünüyorum.”

Serbest yüzen anksiyete ve yersiz korku

Adrian 35 yaşında. 10 yıl süren ilişkisinin ardından terk edildi. Kadın başka birine aşık olmuştu ve kahramanımız başta normal görünse de yakınları onda yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunu görmeye başladılar. Adrian aslında her zaman biraz endişeli bir tip olsa da özellikle ayrıldıktan sonra ailesinin sağlığı da dahil olmak üzere birçok konuda takıntılı olmaya başladı. Ailesinin hastalanıp öleceğinden endişe duyuyordu.

İş arkadaşları da onda bir gariplik olduğunu fark etti. Mimar olan Adrian hata yapmak konusunda da takıntılı olmaya başlamıştı. İşini iyi yapıp yapmadığı ya da işlerin yolunda gidip gitmeyeceği konusunda aşırı endişem duyuyordu. Taksitleri ödemek ve ters giden bir şey olursa başına gelecekler konusunda takıntılı davranmaya başladı. Ancak ortada buna dair olan biten bir şey yoku.

Bu hayali karakterden örnek vermemizin bir nedeni vardı. GAD hayatın hemen hemen her alanını etkiler ve kadınlarda erkeklerden daha yaygındır. Ancak bu rahatsızlığa sahip olan kişilerin yaklaşık %60’ı tedavi görmüyor ya da yardım almıyor ve bunların çoğu erkek.

Neden beni her şey endişelendiriyor?

GAD ile ilişkili serbest yüzen anksiyeteyi daha iyi anlamak için öncelikle korkunun buradaki işlevini anlamamız gerekiyor. Ancak bu şekilde etkili bir tedavi geliştirilebilir. Bu, hayatta kalmamızı sağlayan ince ayarlı, istisnai bir uyarlama mekanizması. Yani, hissettiğiniz korku gerçek bir tehdit tarafından kışkırtılmadığı sürece.

Peki bu korku ve endişe hali tüm hayatınızı ele geçirmeye başlarsa? Ya en kötü kabusunuzu yaşamaya başlarsanız? Çünkü hayatta korku içinde yaşamaktan daha kötüsü yoktur.

Muhtemel nedenler

Birçok bilim insanı ve sinir bilimci GAD’ın diğer rahatsızlıklardan çok daha farklı olduğu fikrinde. Stanford Üniversitesi Tıp Okulu’na göre serbest yüzen anksiyete beyinde amigdala dahil birden fazla alanın işlevindeki değişiklikten kaynaklanıyor.

Amigdala, duygularımıza, hatıralarımıza ve algımıza aracılık eden badem boyutunda bir yapıdır. Bir noktada, bilinmeyen sebeplerden dolayı, bu bölgeyi oluşturan devreler değişir ve bununla birlikte kişinin yaşam düzeni ve dengesi değişir.

GAD Tedavisi

Bu klinik durum için iki tür tedavi gerekir: ilaç ve psikoterapi. İlaç tedavisi semptomları azaltarak psikoterapi öncesi gerekli şartların sağlanmasına yardımcı olur.

“Hayatta hiç gerçek anksiyete ve stres yoktur, aklınız bu sahte inançları yaratır.”

– Wayne Dyer

Genelde geçici serotonin geri alım engelleyiciler kullanılır ancak diğer antidepresanlar da sıkça gerekir. Her hastanın kendine has olduğunu ve bu doğrultuda aynı şekilde özel bir bakım gerektirdiğini unutmayın.

Ayrıca bilişsel- davranışsal terapi ve stres kontrolüne yönelik diğer terapiler serbest yüzen anksiyeteyle ilişkili aşırı endişe durumunu azaltmak konusunda etkilidir. Bu tedavilerde hasta etkili rahatlama yöntemlerini ve nasıl daha uyumlu ve pozitif davranışlar geliştireceğini öğrenir.

Son olarak yeterli beslenmenin, egzersizin ve meditasyonun diğer tamamlayıcı etkenler oldukları da unutulmamalıdır. Bunlar korkuyu bastırmanıza ve dikkatinizi önemli olan şeylere yoğunlaştırmanıza yardım eder. Daha iyi düşünmeyi ve yaşamayı öğrenin.