Egzersiz Yapmak Sizi Nasıl Daha Zeki Yapar
Egzersiz yapmak, hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınız için yararlıdır. Egzersiz yapmak, sağlıklı ve zinde bir bedene sahip olmanıza yardımcı olmak ile kalmaz, aynı zamanda, kendinizi daha iyi hissetmenizi, daha enerjik olmanızı, stres seviyenizi düşürmenizi ve depresyon ve kaygılarınız ile ile mücadele etmenizi sağlar.
Bununla birlikte, egzersiz yapmanın, hem fiziksel hem de zihinsel sağlığımızın üzerindeki etkisi bunlar ile de sınırlı kalmamaktadır. Son yıllarda yapılan araştırmalar, fiziksel aktivitenin, beyin yapımızı da faydalı olduğunu ve hem hatırlama hem de öğrenme becerisini geliştirdiğini göstermiştir.
“Enerji seviyeniz ne kadar yüksek olursa, vücudunuz da o kadar verimli olur. Vücudunuz ne kadar verimli olursa, kendinizi o kadar iyi hisseder ve olağanüstü sonuçlar elde etmek için yeteneklerinizi o kadar çok kullanırsınız.”
– Tony Robbins
Aerobik egzersizi öğrenmeyi de teşvik eder
Bir çok farklı çalışma, egzersiz yapmanın, hafıza ve öğrenme yeteneklerinde önemli derecede gelişmeler ile ilişkilendirmiştir. Örneğin, üstün seviyede aerobik yeteneği olan çocuklar ile düşük seviyede egzersiz yapan çocukların kıyaslamasının yapıldığı bir çalışma da, yeteri seviyede aerobik kapasiteye sahip olan çocukların hafıza testlerinde daha yüksek puan aldığı bulunmuştur.
Araştırmacılar aynı zamanda, egzersiz yapmanın hafızayı geliştirdiğini ve özellikle de karmaşık ve zorlu görevlerle uğraşmak zorunda olduğunuzda, öğrenmeyi daha kolay bir hale getirdiğini belirtmektedir.
Egzersiz yapmak beyin hücresinin büyümesine ve gelişimine olanak sağlar
Uzmanlara göre, kardiyovasküler egzersiz sadece öğrenme yetisini geliştirmek ile kalmayıp, aynı zamanda beyin yapısının da gerçek değişiklikler meydana getirir. Egzersiz sonrasında salgılanan hormonlar, dikkat süresinde ve artan algılama yetenekleri üzerinde faydalı etkiler sağlar.
Kardiyovasküler egzersiz, hücre çoğalmasını, ruh halini düzenlemesini ve dopamin, serotonin ve norepinefrin gibi hormonların salınmasını destekler. Ek olarak, çalışmalar, koşmak gibi yoğun aerobik aktivitelerin nörojeneziyi (yeni nöronların üremesi) artırabileceğini ve bu yeni oluşan hücrelerin hayatta kalma ve başarı olma şansını artırabileceğini göstermiştir.
Ayrıca, egzersizin, beyin hücrelerinin korunmasına yardımcı olan ve nöronların üremesini ve büyümesini sağlayan ve beyinden türetilen nörotrofik faktör (BDNF) üretimini de arttırdığını bulunmuştur.
Egzersiz ve bilişsel havuzumuz
Çalışmalar, egzersizin faydalarının, vücudumuzda artarak biriktiğini, yani bilişsel havuzumuzu (belirli bir yaş veya patoloji ile ilgili beyin yapılarındaki değişikliklere tolere etme kabiliyeti) olumlu yönde etkilediğini göstermiştir.
Bilişsel havumuzun gelişmesi, Alzheimer gibi belirli nörodejeneratif hastalıklara karşı koruyucu etkiyi arttırabilir.
Öğrenmeyi teşvik etmek için en iyi egzersiz türü nedir?
Her ne kadar egzersiz beyin için faydalı olsa da, belirli spor egzersizleri, belirli öğrenme türlerini diğerlerinden daha fazla teşvik eder; zira her bir spor türü zihnimizi belirli şekilde etkiler.
Araştırmacılar, farklı egzersiz türlerinin, beynimizi farklı şekillerde etkileyebileceğini belirtmişlerdir.
Birçok çalışma, hafıza kapasitesini ve öğrenme yetisini arttırmak için en büyük faydaları sunan aktivitenin, kardiyovasküler egzersiz olduğunu ileri sürmektedir. Bununla birlikte, bedeni güçlendirme eğitiminin beyne fayda sağlayabileceğinin ve hatta orta seviyede yapılan bir egzersizin, beyne bu tür bir yarar sağlayabileceğini kanıtlamaktadır.
Araştırmacılar, ortalama seviyede yapılan yürümek ve ağırlık kaldırmak gibi egzersizlerin yaşlanmayla ilişkili bellek kaybı problemlerinden kaçınılmasına yardımcı olabileceğini bulmuştur.
Yapılan bir çalışmada ayrıca, hafif bilişsel bozukluk tanısı konulmuş olan yaşlı erişkinlerin, haftalık 90 dakikaya yayılmış bir yıllık bir aerobik, kuvvet antrenmanı ve denge çalışmasının takip edilmesi, bellek ve dil becerilerinde iyileşme gösterildiği bulunmuştur.