Nasıl Daha İradeli Olurum?
Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González
Bazen hedeflerinize ulaşmak için kendinizi motive edip alışkanlıklarınızı değiştirme yoluna gidersiniz. Değişik yapmaya ihtiyacınız olduğunu, bunun size iyi geleceğini düşünür ama yine de bazen hata edersiniz.
Çünkü iradeniz yoktur!
Bu size tanıdık geliyor mu? Hepimiz sigarayı bırakmaya çalışırken, diyet yaparken ya da spora başlarken bu süreçten geçiyoruz. Ama endişelenmeyin. İradenizi geliştirebilir ve kendi sınırlarınızı en üst düzeye çıkarabilirsiniz. Bunun için gerekli olan ipuçlarını öğrenmek istiyorsanız yazının devamını okuyun.
“Kendine karşı mücadele vermek güç ister.”
– Lao Tse
İradenizi geliştirmek için öz-izlemeden yararlanın
Bazen kendinize zarar verdiğini bile bile bazı eylemleri yapmaya devam edersiniz. Aslında kendinizi kontrol etmeniz gerektiğini bilirsiniz ama yine de kendinize hakim olamazsınız.
Kendinize hamburger yiyebilirim, tamam, ama yarın diyete kaldığım yerden devam edeceğim deyin. Kendinize spora haftada en az 3 defa gitmek için söz vermiş olabilirsiniz ama birini kaçırdıysanız da sorun yok, haftaya telafi edersiniz.
Bu gibi durumlarda daha iradeli olmak için öz- izleme yolunu kullanın. Engellemeniz gerektiğini düşündüğünüz davranışı her yapışınızda bunu not alın. Buna takılıp kalmamaya çalışın!
“Kişinin en büyük ustası da en beceriksizi de yine kendisidir.”
– Leonardo da Vinci
Böylece ne kadar sıklıkla yoldan şaştığınızı görmüş olursunuz ve her zaman değil “arada bir” dediklerinizin sıklığını anlarsınız. Ayrıca bu yöntemle kendinizi yeniden teşvik edebilirsiniz.
Yeniden yükleme
Psikolojide araştırmacılar, kendi kendini kontrol etmenin önündeki en büyük engellerden birinin, eylemleriniz için sorumluluk yüklediğiniz yol olduğuna dikkat çekti. İlişkilendirme stiliniz, kendinizi ve sizin yaptığınız davranışsal değişiklikleri değerlendirdiğiniz şekli doğrudan etkiler.
Davranışınızın sorumluluğunu üstlenmezseniz, çok fazla kendi kendine kontrol sahibi olmayacaksınız. Durumu değiştirmek için hiçbir şey yapamayacağınızı düşüneceksiniz, bu yüzden denemenin bir anlamı yok. Sonuç olarak, üzüntü ve hatta depresyon gelişebilir.
Bu nedenle, eylemlerinizden kimin sorumlu olduğunu tekrar gözden geçirmelisiniz. Aşağıdaki alıştırmayı deneyin: Son birkaç hafta içinde gerçekleşen olumlu ve olumsuz olayları düşünün ve her bir durumda olduğunu düşündüğünüz sorumluluk derecesini belirleyin.
Size, başkalarına ve şansa ne kadar bağlı olduğunu düşünün. Bu durumun gerçekliğini kavramanıza yardımcı olur ve alışkanlıklarınızı değiştirmenin sonucu ne kadar etkileyeceğini gösterir.
Hedef koyun
Bazen insanlar gerçekçi olmayan hedefler belirledikleri için kendi kendini kontrol etme problemleri geliştirirler. Örneğin, kendinize bir daha asla karbonhidrat yemeyeceğinizi ya da haftada 6 kez spor salonuna gideceğinizi söylerseniz, başarısız olmanız daha olasıdır.
İşte bu yüzden gerçeğe uyum sağlamak önemlidir. Bunun yerine, yavaş yavaş başarabileceğiniz küçük hedefler belirlemek daha uygundur. Bu şekilde, her birinize ulaştığınız zaman kendi isteğinize göre çok az bir düzeye yükselebilirsiniz.
Bu hedefler pozitif, gerçekçi, özgül ve kontrolünüz altında olmalıdır. Örneğin, haftada 6 kez spor salonuna gitmek yerine, 2 ay boyunca 3 günlüğüne, ardından gelecek 6 ay boyunca 4’e ulaşmayı planlayın. Böylesi daha kolay değil mi?
“İlk ve en büyük zafer kendinizi yenmektir.”
– Platon
Teşvik
Bir davranışı iyileştirmenin ve sürdürmenin en basit yolu teşvik yoluyla gerçekleşir. Yeni alışkanlığınızı pek çok yönden pekiştirebilirsiniz. Kendinize bir terapi vererek, alışverişe gittiğinizde veya kendinize ne kadar iyi çalıştığınızı söylemek gibi daha az materyalist bir şey yaparak bunu sağlayabilirsiniz, bunların hepsi daha olumlu duygular besler.
İki teşvik listesi oluşturabilirsiniz. İlk olarak, davranış seviyesine bağlı olarak farklı ödül seviyelerini temsil eden farklı tatminkar etkinlik belirleyin. Bu liste, favori şekerinizi yemekten tatile çıkmaya kadar değişebilir.
İkincisi, kendinizle ilgili olumlu nitelikler ve erdemleri yazabilirsiniz (yani, tutarlı olacağım, bunu başaracağım, iyi bir iş yapıyorum, vb.). Güçlendirmeye çalıştığınız davranışları tamamladıktan hemen sonra bu şeyleri kendinize anlatacaksınız.
Burada açıkladığımız araçları kullanmaya çalışırsanız, tutarlı olmak çok önemlidir. Çünkü bu, kendi kendini kontrol etmenin tek yoludur. Ve bu çabaya kesinlikle değer!
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.