Kendinizi Nasıl Affedersiniz ve Geçmişi Nasıl Aşabilirsiniz?
Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater
Kendinizi affetmek ve geçmişin üstesinden gelmek, psiko-duygusal ustalık gerektirir. Aslında suçluluk duyduğunuz bir dünün acısı, varoluşsal dokusundaki gevşek bir iplik gibidir. Eğer çekerseniz, her şeyin çözülmeye başlayacağını hissedersiniz. Aslında, ilerlemenize izin vermeyen o içsel ağırlıkla, sürekli ıstırapla yaşamak iyi değildir.
Besteci Frédéric Chopin, bir zamanlar olana ve artık olmayana geri dönmenin faydasız olduğunu söylerdi. Bu doğru. Aslında, artık var olmayan bir zamana sürekli bakmanın uygun olmadığını hepimiz biliyoruz. Ancak aklımız kurnazdır ve yaralarımıza tuz basmayı sever.
Bu tür durumlarda ne yapabilirsiniz? İlk olarak, kendinizi cezalandırmanın düzenlediği zayıflatıcı modele kapılmayı reddetmeniz gerekir. Bu psikolojik gerçekliği ele almak için yeterli kaynakları geliştirebilirsiniz ve geliştirmelisiniz de. Yazımızın devamında bu konuyu daha detaylı ele alıyoruz.
Suçluluk duygusuyla birlikte genellikle utanç duygusu da eklenir. Aslında, birini diğerinden ayırmak son derece zor hale geliyor. Bu nedenle, geçmişinizle yüzleşirken her iki boyutu da nasıl ele alacağınızı bilmelisiniz.
Kendini affetmenin anahtarları
Çocukluğunuzdan beri, size başkalarından nefret etmemenin ve affedebilmenin önemi öğretildi. Er ya da geç, başkalarına küçümseme ya da içerleme göstermeyi bıraktığınızda, iyileştiğinizi, rahatladığınızı ve her anlamda ilerleyebildiğinizi fark ettiniz. Ancak, kimsenin size öğretmediği bir şey, kendinizi nasıl affedeceğinizi de bilmeniz gerektiğiydi.
Düşünebilirsiniz, neden kendiniz, affetmelisiniz? Cevap basit: akıl sağlığınız için. Herkesin hayatının bir noktasında pişman olacağı hatalar yaptığı hayatın bir gerçeğidir. Bu nedenle, bazen kararlarınızla başarısız olur ve başkalarını incitirsiniz. Bu da sonradan pişman olacağınız durumlara yol açar. Aslında hata yapmak insana mahsustur. Ancak, onlar için sürekli kendinizi suçlamak deliliktir.
King’s College London ve Manchester Üniversitesi, çoğu durumda majör depresyonun arkasında suçluluğun yattığını iddia eden bir araştırma yaptı.
Bu nedenle, kendinizi nasıl affedeceğinizi ve geçmişin üstesinden nasıl geleceğinizi anlamak, bu duygudurum bozukluğunu önlemenin en iyi araçlarından biridir.
Kabul ve sorumluluk: hem hata yapmak hem de iyileşmek için kendinize sahipsiniz
Uzun zamandır arkanızda sürüklediğiniz travmatik bir dünün üstesinden gelmek söz konusu olduğunda, her zaman bir şeyi hatırlayın. Gerçek şu ki, bunun olacağını bilmiyordunuz ve şu anda sahip olduğunuz deneyime sahip değildiniz. Bu nedenle, hata yapma hakkınız olduğunu anlamak önemlidir, ancak aynı zamanda yaralarınızı iyileştirme yükümlülüğünüz de vardır.
Bu nedenle, o hata veya başarısızlıktan utanmaktan vazgeçmelisiniz. Kendinizden nefret etme ve eleştirme duygularını beslemeyi bırakın. Bunun yerine, doğru referans çerçevesine yerleştirerek ne olduğunu anlamaya çalışın. Sizi aldığınız kararı almaya iten ne oldu? O anda böyle davranmanız için neler oluyordu?
Her şeyin bir açıklaması vardır ve onu anlamak, onu başka, daha mantıklı ve çok duygusal olmayan bir perspektiften görmenizi sağlayacaktır. Unutmayın, kendinizi anlamak, kendinizi affetmeyi kolaylaştırır.
Geçmiş benliğiniz şimdiki benliğiniz değildir. Ne olacağını bilmiyordunuz, mevcut bakış açınız ve deneyiminiz yoktu. Eski sizi affedin. Bu, daha akıllı ve daha olgun bir sizi şekillendirmenizi sağlayacaktır.
Direncinizin farkında olun: geçmişi bırakmanın zamanı geldi
Kendinizi affetmek ve geçmişin üstesinden gelmek söz konusu olduğunda, direncinizin farkına varmanız gerekir. İlerlemenizi engelleyen şey, psikolojik çapa görevi gören zihinsel engellerden oluşur. Örneğin, bazı insanlar her gün suçluluklarını beslemekten asla vazgeçmezler. Öte yandan, diğerleri bağımlılık yapan davranışlara düşebilir.
Devam etmenizi engelleyen bu düşüncelerin, duyguların ve davranışların bir ‘envanterini’ çıkarmak önceliktir.
Kırılganlığınızı kucaklayın ve deneyimlerden öğrenin
Başarısız olma, hem küçük hem de büyük hatalar yapma hakkınız var. Gerçekten de, insan olmanın bir parçası olarak, yanılabilir ve savunmasız olabilirsiniz. Hatta dünyaya en kötü yanınızı gösterip daha sonra pişman olabilirsiniz.
Hayat değişir. En kötüsünden en iyisine gitmek, güçlü ve zayıf yönlerinizden akıllıca yararlanmak anlamına gelir. Bunun olmasına izin vermek size öğrenme fırsatları verir. Onlardan yararlanın.
Geçmişiniz, bugün olduğunuz kişiyi şekillendirmeye yardımcı olur. Her çentik, çatlak ve küçük yumru, takdir etmeniz gereken sıra dışı bir güzelliği izler. Aslında mükemmelsiniz, bu yüzden geçmiş ve şimdiki deneyimleriniziz her nüansını kabul ederek kendinizi affetmeye başlayın.
Kendinizi affetmek ve geçmişin üstesinden gelmek söz konusu olduğunda, telafi arayın
Her bağışlama egzersizi, bir telafi egzersizi gerektirir. Bir davranışınızın birine acı verdiğine inanıyorsanız ve bu konuda suçlu hissediyorsanız, acı çekmeyi bırakın ve ondan af dileyin.
Ayrıca, küskünlük ve pişmanlık taşıyorsanız, onu bir şekilde onarmanıza izin verecek eylemler düşünün. Kendinize deneyimlerden öğrendiğinizi ve kendinizi geliştirebileceğinizi gösterin.
Kendinizi affetmek ve geçmişin üstesinden gelmek söz konusu olduğunda, ideal olan kendinizi yeni davranışlara ve hedeflere itmektir. O zaman, düşündüğünüzden daha iyi bir insan olduğunuzu keşfedeceksiniz.
Bir veda anını kutlayın, yeniden başlama zamanı
Kendinizi affetmeyi ve yeni bir aşamanın başlangıcını kolaylaştıran bazı son derece ilginç terapötik ritüeller vardır. Bir örnek, yüksek sesle ‘Kendimi affediyorum ve kendime mutlu olmak için yeni bir fırsat veriyorum’ gibi bir şey söylemektir. Kısa bir yolculuk yapmak veya kendinize dinlenmek ve düşünmek için biraz zaman vermek de genellikle bu durumlarda yardımcı olur.
Bu küçük veda töreninde ya da ritüelinde, eski sizi -geçmiş için kendini suçlayan- bırakıp yenisini, dünden ders almış ve yarını umutla bekleyen kişiyi karşılarsınız. Bir şans verin!
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Wohl, M. J. A., Pychyl, T.A., & Bennett, S.H. (2010) I forgive myself, now I can study: How self-forgiveness for procrastinating can reduce future procrastination. Personality and Individual Differences (2010), doi:10.1016/j.paid.2010.01.029
- Zahn, R., Lythe, K. E., Gethin, J. A., Green, S., Deakin, J. F., Young, A. H., & Moll, J. (2015). The role of self-blame and worthlessness in the psychopathology of major depressive disorder. Journal of affective disorders, 186, 337–341. https://doi.org/10.1016/j.jad.2015.08.001
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.