Kelebek Etkisi ve Problemlerimiz
Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González
Problemler, problemler, problemler… kimin yok ki? Hayatınızın bir döneminde kendinizi problemli durumlarda bulmanız gayet normaldir fakat yine de bu demek değildir ki problemlerimizi nasıl çözeceğimizi her zaman bilebiliriz. İşin doğrusu, deneyimlerimizin hepsinden de bir şey öğrenmiyoruz.
Problemlerden bahsetmişken, kendi yarattığımız kısır döngülere kapılmak da alışılmadık bir durum değildir. Hatta, davranış şekillerimizin problemlerimiz üzerinde öyle bir etkisi vardır ki problemlerimizi yaratan neredeyse hep mutlaka davranışlarımızdır. Bu durum oldukça sinir bozucu. Sistematik bir açıdan bakacak olursak, davranış sistemlerimiz ve yaşadığımız problemler birbirinden beslenen kavramlara bu şekilde dönüşür.
Bir diğer deyişle, bir problem ortaya çıktığında, tıpkı kelebeğin kanat çırpmasının oluşturduğu etki gibi davranışlarımızın, ilişkilerimizin ve düşüncelerimizin çoğu üzerinde etkiler olur. Yani yaşadığımız problemlerin davranışlarımızı yönettiğini söyleyebiliriz. Biz farkına varamadan bir bakmışız ki kısır döngüye girmişiz. İşte kelebek etkisi de budur.
Bir problem kanatlarını çırptığında bir deprem yaratarak hayatımızı sallar.
Problemlerimizin “kelebek etkisi”nden nasıl kurtuluruz?
Kelebek etkisinden ya da kısır döngüden kurtulmak için bununla ilgili kanıksadığımız davranışlar zincirini kırmaya çalışmalıyız. Buradaki ana fikir, bu davranışlarımızı, bizi problemimize daha iyi bir çözüm getirmeye yaklaştıracak alternatiflerleriyle değiştirmektir. Böylece en azından bu kısır döngüden kurtulmak mümkün olabilir.
Yani bir problemi her zaman aynı şekilde çözmeye çalışıyorsak strateji değiştirmek, problemimize daha farklı ve daha iyi bir çözüm getirmemize yardımcı olacaktır. Ancak, bu kolay gibi görünse de aslında çok karmaşıktır. Alışkanlıklarla yaşayan varlıklar olduğumuzu da unutmayın. Bu yüzden, davranışlarımızı değiştirmek, kendimizin sebep olduğu bu kelebek etkisinden kurtulmak kolay değildir.
Aynı taşa iki defa takılıp düşebilen tek hayvan insandır, sanki tüm problemlerinin kaynağı taşın kendisiymiş gibi.
Özgürlüğünüzün farkına varın
Belki de bu çözümler kayda değer bir sonuç almak için fazla basit görünebilir, ancak işin aslı şu ki, problemlerimizin otomatikleşen döngüsünü değiştirmek oldukça etkili bir çözüm olabilir. İçinde bulunduğumuz duruma kapılmak yerine yaptıklarımızın farkına varabilirsek her şeyi daha net bir şekilde görebiliriz.
Her koşulda yaptıklarımızın ve neden böyle yaptığımızın farkında olduğumuz sürece davranışlarımızın da idaresini elimize almış oluruz. Aksi takdirde problemlerimizin hayatımız üzerindeki kelebek etkisini hissederiz.
Yani, etkili çözümler bulabilmek için özgür hissetmek istiyorsanız her zamanki davranışınızda yapacağınız en ufak değişikliğin bile yardımı olacaktır. Çünkü hayatınızı hakkını vererek yaşamadan sürdürmek istemezsiniz. İçinde bulunduğunuz koşulların sizi yönetmesine izin vermek yerine kontrolü elinize almalı ve küçük değişiklikler yapmalısınız. Bu değişiklikler sayesinde kelebek etkisinin yarattığı depremden ve felaketlerden etkilenmeyecek, güzel fırsatlarla karşılaşacaksınız.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.
