İş Yerinde Farkındalık: Sağlıklı ve Mutlu Olmanın 6 Yolu

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

İş yerinde çok mu stres oluyorsunuz? Ya da tüm işleri gün sonuna kadar yetiştirmede sorun mu yaşıyorsunuz? İş yerinde farkındalık tekniğini uygulamak, sağlığınız, mutluluğunuz ve üretkenliğiniz için işe yarayabilecek birkaç yöntemden biridir. Önemli görevlere odaklanmanızı, güveninizi arttırmanızı ve bugün tüm iş yerlerinde görülen, zihinsel ve duygusal yorgunluğu azaltmanıza yardımcı olur.

Hepimiz farkındalık tekniğini duymuşuzdur. İnternet sitelerinde ve dergilerde o kadar çok sık bahsi geçiyor ki, bisiklete binmek, Crossfit yapmak ya da botoks smoothileri içmek gibi herhangi bir başka akım olduğu rahatlıkla düşünülebilir. Buradaki fark, meditasyon ve farkındalık tekniğinin, birçok farklı sorun için klinik bir çerçevede uygulanan bir terapi tekniği olduğudur. 

“Duygular da, rüzgarlı bir gündeki bulutlar gibi gelirler. Bilinçli yaşamak benim başlangıç noktamdır.”

– Thich Bhat Hanh

Farkındalık, MIT’de (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) moleküler biyolog olarak çalışan  Joh Kabat-Zinn’in, bu Budist meditasyon stratejisini popüler bir hale getirmesi ile iyice bilinir oldu. Yararlarını açıklamak adına, Dr. Kabat-Zinn, büyük bir stres altında bulunana nüfus gruplarında ( hapishanedeki mahkumlar, yüksek stresli ortamlarda çalışanlar, kronik bir ağrısı olanlar ve benzeri) farkındalığın nasıl büyük değişikliklere olanak sağladığı üzerine titiz araştırmalar yapmıştır.

Farkındalık tekniği, gelip geçici bir heves değildir. Her geçen gün daha da tanınır hale gelen bir sağlık ve mutluluk tekniğidir. Aslına bakacak olursanız, hastaların depresyonu atlatmış olan hastaların bu hastalığı tekrar etme durumlarını bile ortadan kaldırabilir. Kesinlikle denemeye değer. Bu tekniği kullanmadan önceki ve sonraki iş performansınızı kıyaslamak, size ne kadar yarar sağladığını görmek adına çok iyi bir tablo sunabilir. Farkındalık tekniğinin iş hayatınızda size nasıl yardımcı olacağına bir bakalım şimdi.

Farkındalık tekniği size işte nasıl yardımcı olabilir?

Ünlü film yönetmeni, sahne yazarı ve sanatçı David Lynch, sıkı sık kendi filminin setinden kaçarak, sessiz bir yer ararmış. Birkaç dakikalığına da olsa, daha net bir biçimde düşünmesine yardımcı olacağını, stresi alacağını ve kendini bulacağını bildiği için meditasyon yapmak adına ‘kaçarmış’.

Siz tabi David Lynch değilseniz ve iş yerinizde de bu kadar hareketlilik olmaz: bir ofis, fabrika, atölye, okul, taksi, otel ya da odalarının temizlenmesi, hastalarına bakılması gereken bir hastane ya da pazar yerine götürülmesi gereken mallar. Ama her nerede çalışıyorsanız ve ne yapıyor olursanız olun, hepimiz stres altında, endişeli ve çoğu zaman birden fazla iş ile uğraşırken buluruz kendimizi. 

Ama iş yerinde farkındalık tekniğini uygulamak için biraz çabalarsanız, aşağıdaki yararlarını görebilirsiniz:

Farkındalık tekniğinin yararları

• Fazla uyarıcı çevresel faktörleri engelleyip, işinize odaklanmanızı sağlar.
• Daha net düşünmenizi, beyin fırtınası yapmanızı ve herhangi bir duruma karşı etkin bir şekilde hareket geçmenizi sağlar.
• Stresi ve baskıyı etkin bir biçimde yönetmenize yardımcı olur.
• Sınırlarınızın farkında olmanıza yardımcı olarak, kendinize güveniniz artar ve bildiğinizin farkında olursunuz. Ama aynı zamanda fırsatları da görürsünüz.
• Kendinizi ve içinde bulunduğunuz durumu kontrol edersiniz.
• İş arkadaşları ile olan ilişkileriniz gelişir ve olumlu duyguları ortaya çıkarır. Daha da iyisi, canınızı sıkan sorunları fark eder ve bunları değiştirip değiştiremeyeceğinize bakarsınız.

Farkındalık tekniğini işte nasıl kullanabilirsiniz?

Bir sonraki adımda, iş yerinde farkındalık tekniğinin nasıl uygulanabileceği üzerine bazı stratejiler üzerinde duracağız. Ama önce, şu gerçeğin bir altını çizelim. Kimse farkındalık tekniğini bir ya da iki haftada öğrenemez. Bu teknik zaman ve sabır ister. Farkındalık tekniğini uygulamak, aklınızdan geçen tüm düşünceleri kontrol etmeyi ve daha sonradan aklınızı dengeye ve huzura yönlendirmeyi kapsar.

Aşağıdaki adımlar öğrenmenize yardımcı olabilir.

Hedefiniz

İşe gitmeden önce, o gün ne yapmak istediğinize karar verin. Hedefinizi açık bir şekilde belirleyin (işinizi iyi yapmak ve eve stressiz ve endişesiz dönmek gibi son derece sade bir yaklaşımda olur).

Burada ve şimdi

İşe vardığınız zaman, içinde bulunduğunuz anın ve etrafınızda ne olduğunun farkında olun. İş arkadaşlarınız konuştuklarına, sokaktan gelen sese, beklediğiniz mesaja, yarınki planlara ya da eve gidince ne yapmanız gerektiğine değil, üzerinde çalıştığınız işe odaklanın.

Aklınızı sık sık yeniden başlatın

1 dakikalık zihinsel molalar verin. Tabi hiçbirimiz, işimizi 20 dakikalığına bırakıp, canımız ne zaman isterse, gidip meditasyon yapacak durumda değiliz. Yine de, her yarım saatte ya da 40 dakikada bir, bir dakikalık aklınızı rahatlatan aralar verin. Bu bir dakikalık aralarda, derin nefes alın bir süre tutun ve sonra yavaşça bırakın. Bu 60 saniye boyunca hiçbir şey düşünmeyin. Tüm endişeyi ve dertleri unutun gitsin.

“Hayatın endişesini kontrol etmek istiyorsanız, anı yaşayın.”

– Amit Ray

Birden fazla iş ile uğraşmayın

Eğer tüm iş yerlerinin tek bir ortak noktası varsa, o da birden fazla iş ile uğraşmaktır. Bir e-postaya cevap verirken, telefona bakmaya çalışıyoruz, ne yapmamız gerektiğini düşünürken, ne dememiz gerektiğini bulmaya çalışıyoruz. Aynı anda birden fazla işi yapmaya çalışmanın üretkenlik manasına geldiğini düşündüğümüzden bu gibi durumlar ile karşılaşmak gayet normaldir. Ama durum sandığımız gibi de değildir.

Böylelikle, iş yerinde farkındalık tekniğinin bir yolu da, sadece bir işe odaklanmaktır. Bu durum hata yapmanızı ve detayları kaçırmanızı engeller.

Stresi avantaja çevirin

Birçok insan, stresin üretkenliğin düşmanı olduğuna inanır. Fakat, uygun bir biçimde kontrol edilip yönetilirse, stres müttefikiniz olabilir. Sadece motivasyon oluşturmak ile kalmaz aynı zamanda sizi işe de hazırlar.

Fakat, stres seviyesinin bir uyaran olarak hareket etmesi için dikkatli bir biçimde yönetilmesi gerekir. Bu sayede cesaretinizi toplamak için sınırlarınızın farkına varırsınız.

Değiştirilemeyecek olanı kabul edin

İş yerinde farkındalık tekniğini icra etmek, değiştirilemeyecek olanı kabul etmek demektir. Örneğin, her zaman geç kalan mesai arkadaşınıza kızman, suratsız patrona surat asmak, sürekli dedikodu yapıp boş boş konuşan iş arkadaşınızı düşünmenin bir yararı yoktur.

Bazı dinamikler ve tutumlar birer duvar gibidir: bu duvarı yıkmaya çalışmanın bir manası olmaz, olduğu gibi kabul etmek lazım gelir. Ama kabul etmek, pes etmek manasına gelmez. Durumun daha da farkına vardığınızın ve etkin ve sakin bir biçimde uğraşacağınız anlamına gelir. Ne de olsa, iş yerinde farkındalık tekniğini icra etmek olumlu bakmaya çalışmak demektir. İş yerinde farkındalık tekniğini icra edin, olaylara pozitif bir açıdan bakın, stresi endişeyi bırakın.

Bu önerileri iş yerinizde bir deneyin. Sonuçlar sizi oldukça şaşırtabilir.