İnsanların Sizin İçin Değişmesini Beklemeyin

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

İnsanların sizin için değişmesini beklemek işe yaramazdır. Bu genellikle bir kişinin diğerinin daha iyi yönde değişmesini, düzgün davranmasını ve onları istedikleri şekilde sevmesini istediği ilişkilerde gerçekleşir. Ancak bu beklentiler nadiren karşılanır.

Bir düşünün. Birinin 180 derecelik bir dönüş yapıp tutum ve davranışlarını değiştireceğine inanmak tehlikeli ve toksik olan bir duygusal bağımlılığa neden olur. Bir şeyler değişecek dediklerinde onlara inanırsınız, geçmiş geçmişte kaldı derler, ve sonra, sürpriz! Bir kere daha onların tuzağına düşmüş olursunuz.

Bu tip durumlar son derece yaygın ve normaldir. Birini sevdiğiniz ve ona güvendiğiniz için onun sizin için değişmesini bekleyebilirsiniz. Sevgi, güven olmadan sevgi olamaz. Kendinizi onlara birçok şans verirken bulursunuz, çünkü belki de bu sefer her şey yolunda gidebilir. Onları sevmenizin onların iyi yönde değişmesini sağlayacağına ikna olmuşsunuzdur. Ta ki, bir gün gözlerinizi açıp bunların hiçbirinin gerçekleşmeyeceğini anlayana kadar.

“Bir hikayenin bir başı ya da sonu yoktur: Kişi gerisine ya da ilerisine bakacağı deneyim anını keyfi olarak seçer.”

– Graham Greene

İnsanların Değişmesini Beklemek Sinir Bozucudur

Psikolojide, kişilik terimi bir dizi nispeten istikrarlı özelliği tanımlamak için kullanılır. Bundan dolayı, eğer bir kişi utangaç ve içe dönük ise, birden dışa dönük bir insan haline gelmeleri zor olacaktır. Ancak elbette, insanların kişiliğinde açık eğilimler olması bunu değiştirmelerini ve doğal olmayan kişilik özellikleri benimsemelerini engellemez.

Eğer insanlar değişimlere inanmıyor olsaydı psikoloji işe yaramaz hale gelirdi. Diğerleri ile ilgili bir şeyleri değiştirmenin yanında insanlar kendilerini de geliştirebilir, ve zihniyetlerini ve davranışlarını değiştirebilirler.

Illinois Üniversitesinden Doktor Walter Roberts, değişimin psikoterapötik bir ortamda gerçekleşme olasılığının daha yüksek olduğunu keşfettiği bir çalışma yaptı. Bu da demek oluyor ki kişi başa çıkılması gereken bir problem olduğunun farkında ise, tıbbi müdahale onlara yardım edebilir ve olası kişilik değişimlerini mümkün kılabilir.

İnsanların Değişmesini Beklemek Doğru Mu?

Her zaman insanların iyi yönde değişmelerini beklersiniz. Bu umut ailelerde ya da çocuk yetiştiren ebeveynlerde söz konusudur. Örneğin çocuklar onlardan beklenen şekilde davranmadıklarında ebeveynler bazı düzeltmeler yapıp insanların onlardan saygılı ve sorumluluk sahibi olmalarını istediğini söyler.

Aynı şey eğitim konusunda da geçerlidir. Ne de olsa eğitim; rehberlik, öneriler, diyaloglar, iyi örnekler oluşturmak ve ebeveynlerimizin izlediğinden daha iyi bir yol izlemek ile ilgilidir. Yetişkinliğe ulaştığınızda kişiliğiniz hemen hemen oturmuş halde olur. Bundan dolayı, eğer değişmek konusunda bir isteğiniz yoksa değişmezsiniz.

Bu nedenlerden, partnerinizin sevmediğiniz özellikler sergilediğini görebilirsiniz. İyiyi de kötüyü de kabul etmeniz gerekir. Kusurlar, hobiler ve özgün şeyler insanları kendileri yapan özelliklerdir. Bundan dolayı insanları değiştirmeye çalışmak her zaman en iyi fikir değildir.

Ayrıca, bazı durumlar daha ciddi hale de gelebilir. Örneğin; istismarcı, aşağılık ve aldatıcı biri olmaya asla izin verilmemelidir. Bu tip davranışlar bir değişiklik yaşanmasının gerekli olduğunu gösterir.

Siz İnciniyorsunuz, Onlar İse Değişmiyor. Ne Yapabilirsiniz?

John Gottman’in Evliliği Sürdürmenin Yedi İlkesi aldı kitabında önemli bir ifade vardır. Sevgi; kabullenmenin ötesine geçer, insanları oldukları şey için takdir etmek demektir, ve bunun tam tersi de geçerlidir. Eğer zarar verici davranışları, ya da Gottman’in Kıyametin Dört Atlısı (eleştiri, hor görme, savunmaya geçmek ve taş duvarcılık yapmak) olarak adlandırdığı şeyleri görürseniz bu ilişki başarısız olacaktır.

Burası değişimin elzem olduğu noktadır. Bu diğerlerinin sizin için değişmesini beklemek ile ilgili değil, bir problem olduğunu kabul etmek ile ilgilidir. Çünkü, insanlar acı çektiğinde, ilişkinizin yara almaması için tutum ve davranışlarınızı değiştirmeniz gerekir.

Yukarıdaki durum gibi durumlarda, iki şeyden biri gerçekleşebilir. Bir yandan, kişi değişmeyebilir ve durum ister beğen ister beğenme noktasındaki bir duruma dönüşebilir. Diğer yandan ise sizin için değişeceklerini düşündüğünüzde duygusal ve zihinsel bir tuzağa düşersiniz, her şeyin farklı olacağını ve olan şeylerin tekrar olmayacağını söylediklerinde onlara inanırsınız. Ancak, bu şeyler tekrar olur ve hatta genellikle daha da kötüye gider.

Kendinizi bu ikilemde bulduğunuzda ne yapabilirsiniz? Cevap basit. Eğer mutsuzsanız ve diğer kişi olayları daha iyi hale getirmek için kendisini değiştirmiyorsa, o zaman sizin değişmeniz gerekir. İlerleyin ve kendinizi iyileştirmek üzerine çalışmaya başlayın.

Son olarak, bu durumlarda bir uzmandan yardım istemeniz gerekir. Terapistler, psikologlar ve psikiyatristler bu tür durumlarda size gerçekten yardımcı olabilirler.