Hazırlıkçılar: Her Türlü Felakete Hazırlanmış Bireyler

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Şehrinizde şiddet içeren bir sosyal eylemde bir bomba patlarsa ne yapardınız? Nükleer bir felaket karşısında nasıl davranılacağını bilir misiniz? Bir güneş fırtınası gelirse ve tüm elektrik sistemi, hatta teknoloji bile çökerse nasıl tepki verirsiniz? Kuşkusuz, bu sorunlar çoğu insanı savunmasız ve tamamen hazırlıksız yakalayacaktır. Bununla birlikte, bu tür felaketler, toplumdaki çok özel bir grup için sorun oluşturmazlar: hazırlıkçılar.

Evet, çoğu insanın, farklı felaketlerden nasıl kurtulacağına dair mevcut yayınların gerçekten de farkında bile olmadığını söylemeye cesaret edecek kadar ileri gidiyoruz. Örneğin Amazon’da en inanılmaz felaketler ve bunlarla nasıl yüzleşeceğiniz hakkında 300’e yakın kitap bulabilirsiniz. Yemek, sığınak yapımı, psikolojik hazırlık. Bu konular şu anda yükselişte, ancak uzun yıllardır büyük ilgi görüyorlar.

Bunu bir örnekle görelim. 2012’de National Geographic, hazırlıkçılar (bir felaketin gelişi için günlük olarak hazırlanan bireyler veya insan grupları) hakkında başarılı bir belgesel yaptı. O zamanlar herkes, insanların sürekli olarak büyük bir felaketin gelmesinden korktuğunu görebiliyordu. Buradaki tuhaf olan şey, bazı insanların bu gerçeği kendi yaşam tarzları haline getirirken, diğerlerinin bunun için endişelenmemesidir.

Bir pandeminin gelişi, birçok insanın bir gecede hazırlıkçı olmasına neden oldu. Arkalarında bütün bir kültür ve analize değer bir sosyal hareket var. Birlikte görelim.

Olabileceklere hazır mısınız?

Hazırlıkçılar fenomeni aslında hiçbir şekilde yeni değil. Örneğin, 1947 ile 1991 yılları arasında Soğuk Savaş’la birlikte dünya çapında yaşanan ızdırabı düşünün. Olası bir nükleer felaket korkusunun sona ermesi, yeni milenyumda yerini başka endişelere bırakacaktır. Soğuk Savaş’ın ardından modernite çağına bu geçişin 2000 yılı veya Y2K etkisiyle geldiğini söyleyebiliriz. O anda, çok daha sofistike başka bir kolektif ortaya çıkmaya başladı.

Bir süredir, hazırlıkçıların sayısı artıyor ve bilgi alışverişinde bulunmak için farklı teknolojileri, forumları ve internet gruplarını kullanmaya başladılar. Bu süre zarfında, sonuç olarak daha fazla insanı bu grubun bir parçası olmaya teşvik eden çok sayıda olay gerçekleşti. Örneğin, doğal afetler, terörist saldırılar, iklim değişikliği korkusu ve şüphesiz en şok edici olanı: en son salgın.

Şimdi, her an çok daha fazla felaketin olabileceği fikrine yönelik bir hayat yaşamak, hayatın sürekli kederden başka bir şey olmadığını düşünmenize neden olabilir. Yine de durum bu değil. Dürüst olmak gerekirse, en olumsuz durumlarda nasıl davranılacağını bilmenin basit gerçeği, onlara gönül rahatlığı ve güvenlik hissi verir.

Hazırlıkçılar: neye benziyorlar?

Hazırlıkçılar normal bir hayat sürüyor gibi görünüyor; okuyorlar, çalışıyorlar, aileleri var ve hobileri var. Bununla birlikte, çoğunun ortak bir yanı var: Varlık biçimlerini değiştiren karmaşık bir deneyim yaşamış olmak.

Doğal bir felaket geçirmiş olmak veya saatlerce ya da günlerce süren bir elektrik kesintisi yaşamış olmak, eğer bu tekrar olursa nasıl daha hazırlıklı olabileceklerini merak etmelerine neden olur ve işte o zaman tetikte olurlar ve hazırlıkçı terimini ve arkasındaki her şeyi keşfederler. Bu konsept, yeni bir din başlatmak, hayatta kalma yüksek lisansı, dünyayı görmenin ve anlamanın yeni bir yolu gibi de görülebilir. Daha da derinlere inelim.

Hazırlıkçılar: rasyonel insanlar ve komplo teorilerinden çok uzaklar

Bir felakete hazırlanmak isteyenleri klasik komplo seven yalnızlar olarak düşünebilirsiniz. Yine de, aslında durum tam tersi.

• Hazırlıkçılar, kültürden, sosyal etkinliklerden zevk alan ve kentsel alanlarda yaşayan 25-45 yaş arası kadın ve erkeklerdir.
• Komplo teorilerine inanmazlar.
• Hazırlıkçıların gruplarında ve forumlarında siyaset hakkında konuşmak yasaktır.
• Sağlık veya çevre ile ilgili (veya bu konuda başka herhangi bir tür) herhangi bir felakete hazırlıklı olmak için sistemin eksikliklerinin farkındadırlar.

University College Dublin’de sosyal coğrafyacı ve “Bunker: Building for the End Times” (Sığınak: Zamanın Sonu İçin Yapı) kitabının yazarı Bradley Garrett, dünya çapında yaklaşık 20 milyon hazırlıkçı olduğunu tahmin ediyor. Ve bu sayı, artmaya devam ediyor.

Belirsizlikle dolu bir çağda güvenlik arzusu

Bu grup, hiç kimsenin bir felaket karşısında nasıl davranacağını %100 bilmediğinin çok farkındadır. Elbette, iklim değişikliğinin ne tür olaylar getirebileceğini bilmiyoruz, geleceğin başka bir tür virüs getirip getirmeyeceğini veya birçoklarının söylediği gibi arıların ortadan kaybolmasının büyük bir felakete yol açıp açmayacağını bilmiyoruz.

Şimdi, belirsizliği ve kaygıyı azaltmak için, hazırlıkçılar herhangi bir olaya en çeşitli yollarla hazırlanmaya çalışıyorlar. Önümüzdeki yıllarda neler olabileceğini bilmeseler de, temel eylem stratejileri geliştirmek bu konuda çok yardımcı olabilir.

Örneğin, bu insan grubunun, olası bir pandemide kendilerini viral bir etkene karşı korumak için yeterli maskeleri zaten vardır.

Hazırlıkçılar nasıl hazırlanır?

Bazılarının sığınakları da vardır. Ancak, daha önce de belirtildiği gibi büyük bir kısmı, bu tür oranlarda bir inşaat yapmanın kolay olmadığı kentsel alanlarda yaşıyor. Genel olarak, şu şekilde hazırlanırlar:

• Hazırlıklarını forumlarda şu etiket altında bildiriyorlar: dört ila altı hafta için hazır. Bu bilgi, depolanan gıdanın miktarını ve süresini gösterir.
• Tüm temel beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için hangi yiyecekleri seçeceklerini bilirler.
• Birçoğu kendi sebzesini yetiştiriyor.
• Sürekli bilgi alışverişinde bulunurlar.
• Bunların önemli bir kısmı, tıp, mühendislik, fizik vb. konularda eğitim almış insanlardır.
• Zorluklarla yüzleşmek için kendilerini psikolojik olarak hazırlarlar.
• Yeni beceriler öğrenirler. Su arıtma teknikleri, elektrik şebekesine erişimi olmayan elektrikli cihazların hazırlanması, temel tıbbi bakım vb.

Kısaca, bu konu bazılarına çarpıcı gelse de, göz ardı edemeyeceğiniz bir gerçek var. Afetler, en yakın gerçekliğimizin bir parçasıdır. Hazırlık içerisinde olmak çılgınca bir fikir değildir – aslında normaldir. Elbette ki sorun, bu huzursuzluğu bir yaşam tarzı haline getiriyor olmakta.