Goleman ve Boyatzis Liderlik Stili Testi

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Goleman ve Boyatzis liderlik tarzı testinin somut bir amacı var: belli lider tiplerinin duygularımız üzerindeki etkisini değerlendirmek. Bu iki uzman, bu testi ilk kez 2011’de yayınlanan Temel Liderlik (Primal Leadership) kitaplarında ortaya koydular. Fikir, özellikle bir kişiyi, rezonant olarak adlandırdıkları ahenk yaratan liderin kişilik özelliklerini vurgulamaktı.

Daniel Goleman örgütler dünyasının ve ekonominin insan sermayesinin duygusal tarafına daha yüksek bir değer vermesi gerektiğini savunuyor. İyi bir liderin sadece bir kuruluşu başarılı hale getirmek konusunda kabiliyetli olmakla kalmayıp, aynı zamanda her çalışan üzerinde de bir etkiye sahip olması gerektiğine inanıyor. İyi bir lider insanların çalışma ortamını, refah seviyelerini ve motivasyonlarını olumlu yönde etkileyebiliyor.

Goleman’ın yanı sıra, ilginç bir biçimde, Richard Boyatzis ve Annie McKee de rezonant lider fikrini vurguluyorlar. Bu yapı, belirli bir durumda iyiyi ve kötüyü sezebilecek yeterli bilince sahip bir lider tipi olarak tanımlanıyor. Bu tip liderler, başkalarında coşku, güven ve empati yaratmak üzere olumsuz duygularını bir kenara bırakabilen kişiler oluyorlar.

Günün sonunda, burada bahsedilen rezonans, kendi duygusal dengeniz üzerinde çalışmak anlamına geliyor, böylece başkalarını da pozitif duygular ve ilhamla doldurabilirsiniz.

Bu nedenle, insanların liderlik stillerini değerlendirmek, iş arkadaşlarına da neler aktardıklarına dair bilgi sağlayabiliyor. Ne de olsa, iyi bir lider, en fazla güce sahip olan ya da yönetim kurulunun liderlik etmek üzere görevlendirdiği kişi olmuyor. Bunun yerine, çevrelerindeki insanlardaki en yüksek potansiyeli ortaya çıkarabilen kişiler oluyorlar.

“Liderlik tahakküm değil, insanları ortak bir amaç için çalışmaya ikna etme sanatıdır.”

– Daniel Goleman

Goleman ve Boyatzis liderlik stili testi

Yeni Liderler (Primal Leadership) kitabında, Goleman, Boyatzis ve McKee altı liderlik stilinden bahsediyor. Bu stiller, ortaya koydukları liderlik stili  testinin temelini oluşturuyor. Bu test, liderliği anlamak ve uygulamakla ilgilenen herhangi bir yönetici, insan kaynakları departmanı veya birey için son derece yararlı bir kaynak.

Bir liderin sadece takımlarının başarısını artırmaktan sorumlu kişiler olmadığını açıklığa kavuşturmak önemli. Lider, mensubu olduğu kuruluşun hedeflerine ulaşması için gerekli kaynakların doğru kullanımını, eğitimi ve rehberliği sağlayan kişilerden de daha fazlası. Ayrıca, liderler, örneğin arkadaş, aile üyesi veya komşu gibi herkes üzerinde de güçlü bir etkiye sahip kişiler oluyorlar.

Goleman, Boyatzis ve McKee, olumlu ve rezonant liderlerin büyük çoğunluğunun etrafındakileri nasıl besleyip ve geliştireceklerini bildiklerine inanıyorlar. Sadece insanları yönlendirmekle ve onlara talimatlar vermekle kalmıyorlar. Daha bütünsel olan bu yaklaşım, olumlu değişiklikler yaratan ve herkesin ödüllendirildiği bir çalışma ortamı oluşturan şey.

Sonuç olarak, liderlik tarzı testleri sadece sizin nasıl bir lider olduğunuz hakkında bilgi vermekle kalmıyor. Ayrıca, geliştirebileceğiniz şeyler hakkında da size rehberlik edebiliyor.

Goleman ve Boyatzis Liderlik Stili Testinde neler var?

Goleman ve Boyatzis liderlik testi altı alt alana sahip bir ölçekten oluşuyor. Her alan liderlik türlerinden birini dokuz soru ile ölçüyor. Testi yapan kişi, her liderlik stili için düşük, orta veya yüksek şeklinde puan alabiliyor.

Testte toplam 54 evet/hayır sorusu var. Sınavın ölçtüğü altı farklı liderlik stiline bir göz atalım.

1. Otoriter (vizyoner) lider

Vizyon sahibi lider, takipçilerine ilham vermek için deneyimlerini, motivasyon kaynaklarını ve coşkularını kullanır. Önceliklerini bilen ve onları başkalarına olumlu bir şekilde ileten liderlerdir. Bu liderler, ayrıca, beraber çalıştıkları insanlara hedeflerine kendi yollarıyla ulaşmaları için önemli bir özgürlük verme eğilimindedirler.

2. Koçluk yapan lider

Bu tür bir lider bir kişisel eğitici veya koç gibi hareket eder. Her bireyle kişisel düzeyde çalışırlar. Onları dinler ve organizasyon içindeki kişisel gelişimlerine yardımcı olurlar.

3. Katılımcı lider

Bu liderlik tarzı empati terimi ile tanımlanır. Bu liderler başkalarının sorunlarına duyarlıdırlar ve insanlar hedeflere göre daha önceliklidir. Uyumlu ve dengeli bir iş kültürü yaratmak konusunda oldukça iyidirler.

4. Demokratik lider

Bu tarz her zaman fikir birliği sağlama ihtiyacı etrafında döner. Demokratik lider bir ekip içinde esnekliği ve kaliteyi teşvik eder. Herkesin ihtiyaçlarına göre hareket eder ve teşvik edici unsurlardan yararlanırlar.

5. Tempo belirleyici lider

Bu tür bir lider kendisini örnek olarak gösterecektir. Herkesin onları takip etmesini ve yaptıkları gibi yapmasını beklerler çünkü kendilerini üstünlük ve etkinlik örnekleri olarak görürler. Amaçları kısa vadeli hedeflere ulaşmaktır, mikro yönetime eğilimlidirler ve takımlarının her hareketini kontrol etmeye çalışırlar.

6. Goleman ve Boyatzis Testinde Zorlayıcı (hükmedici) lider

Bu liderlik tarzı gücü kullanır ve aslında bu gücü kötüye kullanır. Bu tür liderler başkalarının kendilerine itaat etmelerini ve otoritelerine saygı duymalarını bekler. İstedikleri her şeyin mümkün olan en kısa zamanda yapılmasını talep ederler.

Burada, zorlayıcı liderlerin başkalarının görüşlerini dikkate almadığını belirtmek önemli. Genellikle yerine getirilen talimatlar, gelenekler ve itaat ortamı nedeniyle gerçekleşir. Her türlü yenilikçi veya orijinal fikir, otoritelerine tehdit olarak kabul edilir.

Goleman ve Boyatzis Liderlik Stili Testini nasıl yorumlayabilirsiniz?

Bu testin sonuçları farklı türde bilgiler sağlıyor. Her şeyden önce, katılımcılar, genellikle birkaç farklı alanda nispeten daha yüksek puanlar alacaktır. Genel olarak, zorlayıcı liderlik kategorisinde yüksek puan alan bir kişi aynı zamanda otoriter liderlik tarzı için de yüksek puan alacaktır. Diğerlerinin puanları ise koçluk tarzı ile demokratik stile yönelecektir.

Goleman’a göre, etkili bir lider bu altı tarzın en az üçünde ustalaşmış olmalı. En saygın olarak değerlendirilen tarzlar vizyoner lider, demokratik lider ve koçluk tarzındaki liderler. Bu stiller, hayatınızın diğer yönleri için de düşünmeye ve akılda tutmaya değer stiller.

Sonuçta, herkes bir tür sosyal grubun (arkadaşlar, aile, iş arkadaşları) bir parçası ve mutlaka diğer insanlar üzerinde bir tür etkiniz olacaktır. Eğer bu anlamda liderlik stiliniz üzerinde çalışıyorsanız, başkalarına ilham veren ve içlerindekinin en iyisini ortaya çıkaran bir kişi olabilirsiniz.