Evlat Edinilmiş Çocuklarda Bağlanmayı Hangi Faktörler Etkiler?

Evlat edinilen çocuklar ile, bağlanma hakkında konuşmak neden önemlidir? Çünkü evlat edinilen tüm çocuklar, yaşamlarının ilk yıllarında, gelişimlerini zorlaştırabilecek, diğer çocukların uğraşmak zorunda kalmayacağı deneyimler yaşıyorlar.

Bu deneyimler, evlat edinilen çocuklarda kaygı veren davranışlara yol açabilir. Bazıları duygusal olarak çevresinden uzaklaşırken, bazıları ebeveynlerine aşırı derecede bağımlı olurlar. Bunun bazı olası nedenleri öğrenmek için okumaya devam edin.

“Bir anneye, aileye, dile ve kültüre ait olduğumuzda; kimliğimizi oluşturup, bir birey haline geliyoruz.”

– Boris Cyrulnik

Evlat edinilen çocuklarda bağlanma biçimlerini etkileyen değişkenler nelerdir?

Evlat edinilen çocuklar genellikle, yeni aileleriyle yaşamaya başlamadan önce yaşları için nadir görülen zor durumlardan geçerler. Bu durumlardan bazıları bağlanmanın geliştirilmesi açısından önemli bir rol oynamaktadır.

Örneğin, çocukların ilk başta doğdukları aile içerisinde, yetimhanede veya koruyucu ailesinde bir istismar ya da ihmal durumu varsa, evlat edinen ebeveynleri ile güvenli bir bağ kurma olasılığı da oldukça düşmektedir.

Çocuklar, yaşamlarının ilk yıllarında aşırı şekilde ihtiyaç duydukları destek ve yakınlık gereksinimlerine etkin bir şekilde cevap verecek yetişkinlere muhtaçtır. Eğer çocuğu bakmak ile sorumlu olan birey, onu görmezden gelir ya da saldırgan bir şekilde tepki verirse, çocuk, kendini güvende hissettirmesi gereken kişiden korkar ve ona güvenemez. Bu da, doğal olarak, gelecekteki ilişkilerini etkiler.

Aynı durum, çocuklar uzun bir zaman dilimi boyunca bakım evlerinde kaldıkları zaman da olur. Bugün, yetimhanelerde çocukları kötü muameleden korumak için birçok geçerli yasa olsa da, bu yasalar, içinde bulundukları o önemli yaşta, büyük önem arz eden birçok duygusal ve psikolojik ihtiyaçlarını karşıladığı anlamına gelmez. Bu, evlat edinilen çocuklarda, bağlanma üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir.

Fiziksel açıdan ihtiyaçları giderilse bile, bu durum, birçok çocuk için sadece bekçilik yapmaktan öteye gidememektedir. Böylece çocuğun yeni ailesi, duygusal olarak onunla ilgilenmekte zorlanır.

“Çocuklara yapılanlar, topluma da yapılacaktır.”

– Karl Menninger

Evlat edinen ebeveynler güvenli bir bağlanma sürecini teşvik etmek için neler yapabilir?

Evlat edinen ebeveynlerin, bu erken deneyimler üzerinde hiçbir kontrolü olmasa da, çocuklarında uygun sosyal ve duygusal gelişmeyi sağlamak için yapabileceği bir şey var mıdır? Tabii ki de evet. Ebeveyn davranışları ve kişilikleri, bağlanma gelişiminde temel bir rol oynar.

Evlat edinilen çocuklara güvenli bir bağlılık sürecini teşvik eden değişkenler arasında şunlar vardır:

• duygusal açıdan sabitlik
• stres toleransı
• esneklik
• uygun sevgi ifadesi

Başka bir deyişle, evlat edinen ebeveynler olgun olmalı ve kendilerinin de güvenli bir bağlanma stilleri olmalıdır. Bu şekilde çocuklarına örnek olabilirler.

Evlatlık edinen ebeveynler ayrıca, olumsuzluklarla yüzleşmek, olumsuz duygularını olumlu bir şekilde düzenlemek ve ihtiyaç duyduklarında yardım istemek zorundadırlar. Yardım isterken, kendilerini asla kötü ebeveynler gibi hissetmemeliler. Yardım istemeye açık olmak, çocuklarına duygularını yönetmenin önemini gösterir.

Bu ayrıca, onların evlat edinmenin ne manaya geldiğini anlamalarına ve çocukları ile bağlantı kurmalarına yardımcı olacaktır. Bu çok önemli çünkü evlat edinilen çocukların çoğu kendilerini suçlu, önemsiz ve terk edilmiş hisseder. Bakış açısını değiştirebilirlerse, daha güvenli bağlanma süreçleri geliştirilebilir.

“Önemli olan, herhangi birinin bir çocuğu evlat edinme hakkına sahip olması değil, çocuğun sadece canı isteyen herkes tarafından evlat edinilmeme hakkına sahip olmasıdır.”

– Fernando Savater

Görseller: Rene Bernal, Larm Rmah ve Ben White.