Duygusal Olarak Tükenmişliğin İşaretleri
Psikolojik tükenmişlik ve yıpranma birçok insanın fark etmeden yaşadığı endişeli bir durumdur. Bir kişi, duygusal veya fiziksel ihtiyaçlarını karşılamayan bir işi varsa ya da ilişkilerinde sıkıntılar yaşıyorsa, kendisini duygusal olarak tükenmiş hissedebilir. Genellikle durum böyle olmasına rağmen aksi yönde de olabilir. Yani duygusal olarak tükenmişlik böyle insanların yaşadıkları sorunların nedeni olabilir.
Duygusal olarak tükenmişlik insanın kendisini güçsüz hissetmesi demektir. Bu durum hayatınızı çok fazla düşünmeden ya da hissetmeden yaşadığınız ve her şey üzerinize geliyormuş ve zorla yaptırılıyormuş gibi hissettiğiniz zaman meydana gelir. Hayatınızı sanki size ait değilmiş gibi yaşamaya ve artık aldırış etmemeye başlarsınız.
“Tükenmiş olmadıkça tükenmişliği anlamazsınız. Ve hatta bu açıklayamadığınız bir şeydir. Sadece tamamen merak etmediğiniz bir konudur.”
– Elena Delle Donne
Belli bazı durumlarda insan yaşadığı duygusal tükenmişliğin ardından yetişkinliğe erken adım atabilir. İşlevsiz, kendisine katkıda bulunmayan bir ailede yetişen insanlar enerjilerini çoğunlukla çevreleriyle ilgilenmek ve başkalarını anlamaya çalışmakla sarf ederler ve çabuk olgunlaşırlar.
Şimdi size olası bir duygusal tükenmişlik yaşadığınızı gösteren bazı işaretler vereceğiz.
Sürekli yorgunluk
Bu yorgunluk türü normal yorgunluktan farklıdır. Yeterince dinlenseniz bile kendinizi hep yorgun hissedersiniz. Sanki zihninizin ve bedeninizin çalışmaya gücü yoktur ve yapmayı istediğiniz tek şey yatağa girmek ve bir ay uyumaktır. Ama bunu gerçekleştirseniz bile hala yorgun hissedersiniz.
Duygusal tükenmişlik fiziksel tükenmişlik kadar, hatta ondan bile daha şiddetlidir. Kendinizi sanki artık yeterince verimli olamayacakmış gibi hissedersiniz.
Duygusal olarak tükenmişlik hissettiğinizde, sorunlarınız sizin imkanlarınızla kıyaslandığında onlarla başa çıkabileceğinizden daha ağır basar. Bu yüzden, uzun bir çözülmemiş duygusal sorunlar listesi tükenmişlikle sonuçlanan ağır bir yük olarak sonuçlanır.
Sinizm: Duygusal olarak tükenmişlik işareti
Modern sinizm, birinin yaptığı ahlaken yanlış bir şeyden gurur duymasıdır. İnsanların “Evet, çok kötü bir şey yapıyorum, ne olacak?” tarzında konuşup, böyle tavır almasıdır.
Sinizm kendine zarar veren ve pervasız tavrını açıkça ortaya koyan bir davranış şeklidir. Gecenin bir yarısı tehlikeli bir caddede yürümek, hız sınırını aşarak araba kullanmak ve benzer yüksek riski olan davranışlar sinizm göstergesidir.
Kopma
Kopma temelde etrafındaki insanlarla anlamlı bağlar kuramama halidir. Bu durum sizin dünyayla ve hayatın kendisiyle aranızda görünmeyen bir mesafe kurmanız olarak açıklanabilir.
Bir kişi çevresinden kopma durumundaysa kendini yalnız hisseder. Bununla birlikte, tükenmiş bir insan bu tür duyguları umursamayabilir ve onlara çok önem vermeyebilir.
Kendilerini veya çevrelerinde olan bitenleri değiştirebileceklerini farz ederler. Bazıları ilgi göstermenin ve duygulanmanın ne kadar gereksiz olduğu gibi düşünceler beslerler.
Kendini değersiz hissetme
Birisi duygusal olarak tükenmişlik hissediyorsa, bir şeyi yapma konusunda da kendisini değersiz ve yetersiz hisseder.
Ne kadar çabalasalar da hiçbir şeyi başaramayacakları konusunda kendilerini ikna etmek için ellerinden gelen her şeyi yaparlar. Ayrıca kendi başarılarını küçümsemek için ellerinden geleni yaparlar ve “Eğer hiçbir şey değişmeyecekse neden kendime hedefler koyayım?” gibi cümleler sarf ederler.
Değersizlik duygusu insanın hissettiği duygusal tükenmişliği besler. Onların kafalarında hangi iş olursa olsun zordur, çünkü onu yapmak için enerjileri yoktur. Bu yüzden her şey gerçekleştirebilmek için çok uzak ve zordur. Duygusal olarak tükenmiş bir insan oldukça pasif olmaya meyillidir.
Çabuk sıkılmak
Tükenmişlik yaşayan bir insanın küçük şeylerden mutlu olması çok zordur. Hemen hemen her şey ona sıkıcı, monoton veya eğlencesiz görünür. Planlar yapmak için veya yeni projelere başlamak için bir arzusu yoktur. Hiç mücadele etmeden koşulların kendilerini bir yerlere sürüklemesini beklerler. Bu da anhedoni yani hiçbir şeyden zevk alamama durumuna yol açar.
Kendinizi duygusal olarak tükenmiş hissediyorsanız, her şeyin değişebileceğini bilmelisiniz. Muhtemelen profesyonel bir yardıma ihtiyacınız olabilir. Bu imkanlarınız olmadığı anlamına gelmez. Fakat belki kendinizle ilgili haberdar olmadığınız konuları bir uzman yardımıyla tanımlayıp, irdelemek daha kolay olacaktır.
Siz de böyle bir durumdaysanız, önceliğiniz sizin ruhsal sağlığınız olmalıdır. Hiçbir şey sizden önemli değildir. Değişim sürecine girdiğiniz takdirde sonuçlarına siz de şaşıracaksınız. Yapmanız gereken tek şey hayatınızda yeni bir yola girmeyi seçmeniz olacaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Cárdenas, S., Lucas, M., Idoate García, V. M., & Llano Lagares, M. (2008). SOFI-SM: cuestionario para el análisis de la fatiga laboral física, mental y psíquica.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.