Duygularla Fiziksel Acılar Arasındaki İlişki

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Duygularla fiziksel acının, muhtemelen birden fazla kez deneyimlediğiniz, neredeyse doğrudan bir ilişkisi bulunuyor. Örneğin, midenizi ağrıtan bir iş yeri çatışması veya sevgilinizle baş ağrısına neden olan bir tartışma. Başka bir örnek de, uzun süredir ertelediğiniz bir şey için endişelenmek ve ardından sırtınızdaki kasların gerildiğini hissetmek olabilir mesela.

Peki ya “kırık” bir kalbin acısı? Daha önce bir ayrılık yaşadıysanız veya terk edildiyseniz ve ihanete uğradıysanız, duygusal ıstırap yoğun ve birçok yönden yıkıcı olabiliyor. Öyle ki, vücudunuz, bu deneyimin etkisini hissediyor.

Zor duygusal durumlar, kaslarınızda ve eklemlerinizde yorgunluk, uyuşukluk ve hatta uyuşmayı tetikleyebilir. Peki bu tür durumlarda neler oluyor? Çok endişelenmeniz veya kalbinizin kırılması durumunda fiziksel olarak acı çekmeniz nasıl mümkün olabiliyor? Hemen inceleyelim.

Duygularla fiziksel acılar arasındaki bağlar

Psikoloji ve tıp bilimleri, onlarca yıldır duygusal acı ile fiziksel acı arasındaki yakın ilişkiyi araştırıyor. Bilim adamlarının “somatizasyon” dediği fenomen, zihin-beden bağlantısını kanıtlıyor. Zihin-beden bağlantısı fikri bugün bize normal görünse de, Kartezyen düalizme doğrudan karşı çıktığı için bir zamanlar devrimci bir yaklaşım olarak ortaya çıkmıştı.

Bu zihin-vücut bağlantısı, depresyon teşhisi konan hastaların sıklıkla baş ağrısı, kas ağrısı, sindirim sorunları ve kronik ağrı yaşamasının nedeni. Aslında nörobiyolojik araştırmalar, birçok fiziksel ağrının duygusal stresle ilişkili olduğunu gösteriyor.

Kuzey Carolina’daki (ABD) Duke Üniversitesinden yapılan bu tür araştırmalar, tıp uzmanlarının tıbbi bir tanı koyarken her zaman psikolojik ve duygusal faktörleri hesaba katmaları gerektiğini göstermekte. Örneğin, hastanın mide ağrısı, sahip olduğu ülserin bir sonucu değil, anksiyete bozukluğunun yan etkisi olabilir.

Üzüntü ve öfke vücut üzerinde en büyük etkiye sahip

Dr. Afton Hassett, Michigan Üniversitesi Kronik Ağrı ve Yorgunluk Araştırma Merkezi’nde araştırmacı olarak görev yapan bir bilim insanı. Bu araştırmacı, insan duygularının vücut üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkisi olduğuna dikkat çekiyor.

• Bu etki vücuda yardımcı olabiliyor veya zarar verebilitor. Vücudunuz için en rahatsız edici duygulardan bazıları üzüntü ve öfke olarak biliniyor. Çocukken tacize uğramış veya terk edilmiş olmak, sevilen birini kaybetmek veya karmaşık bir ayrılık yaşamak önemli fiziksel yansımalara sahip olabiliyor.
• Olası fiziksel semptomların aralığı da oldukça geniş ve en yaygın olanı da sırt ağrısı. Yukarıda bahsettiğimiz gibi, öfke de, özellikle güçlü bir duygu. Dr. Hassett, en sinirli insanların veya uzun süredir duygularını bastıranların ağrıya aşırı duyarlı olma eğiliminde olduğuna dikkat çekiyor. Ayrıca mide problemleri, migren ve eklem ağrısı yaşama olasılıkları da daha yüksek oluyor.

Duygularla gelen fiziksel acılar: Hangisi daha yoğun?

Daha çok ne acı veriyor? Sevdiğiniz birini kaybetmek mi yoksa bir kemiğinizin kırılması mı? Sevgilinizden ayrıldığınızda mı yoksa elinizi sıcak bir ocakta yaktığınızda mı canınız daha fazla yanıyor? Bu sorulara verilecek yanıtlar çelişkili gibi görünse de, aslında net bir cevabı var: duygusal sıkıntılar, fiziksel problemlerden daha çok acı veriyor.

Dr. Adrienne Carter-Sowell ve Dr. Shangheng Chen tarafından Journal of Psychological Science’da yayınlanan bir çalışmanın sonucu da bunu gösteriyor. Bu ilişkiyi anlamanın anahtar noktaları ise şunlar:

• Duygusal ıstırap genellikle daha uzun sürer. Fiziksel acı geçici olsa da, duygu ve hislerden kaynaklanan ağrı yıllarca hatta ömür boyu sürebilir.
• İnsanlar olumsuz duygularla baş etmek konusunda çok da iyi değil. Sonuç olarak, kaybı veya bir ayrılığı gerektiği gibi işleyememek, bu duygusal acıyı kronik bir şeye dönüştürebiliyor. Aynı şey, yukarıda bahsettiğimiz gibi öfke için de oluyor. Yıllarca ve yıllardır bir şey hakkındaki hayal kırıklığınızı ve kızgınlığınızı saklıyorsanız, bu kesinlikle vücudunuza zarar verecektir.
• Yukarıda bahsettiğimiz çalışmanın yazarları da ilginç bir noktaya değiniyorlar. Fiziksel acıyı dindiremezsiniz belki ama insanlar duygusal acıyı defalarca aktive etmek konusunda da oldukça iyiler. Başka bir deyişle, kırık bir kemiğin acısını tam olarak hatırlamak imkansız olacaktır, ancak ister daha dün, ister yıllar önce olsun, partneriniz sizi terk ettiğinde hissettiklerinizi, tekrar tekrar yeniden yaşamak oldukça kolay olacaktır.

Duygusal anlamda çaba sarf edin

Duyguların ve fiziksel acının aynı madalyonun iki yüzü olduğunu biliyoruz. Bu her zaman meydana gelen bir durum. Göğüs sıkışması, kas spazmları, boyun ağrısı, baş ağrısı. Bu koşullarda ne yapabilirsiniz? Cevap oldukça basit, ancak uygulanması zor. Duygusal yönetim üzerinde çalışmanız gerekiyor. Duygusal sorunlarınızı görmezden gelmemeye çalışın. Bu duygusal çalışmayı da kesinlikle ertelemeyin. Bugünden başlayarak duygularınızla ilgilenmeye başlayın.

Kötü bir şekilde biten bir tartışma, kötü yönetilen stres, çözülmemiş endişeler veya katlanamayacağınız acı verici bir ayrılık. Tüm bu deneyimlerin duygusal dünyanın ötesine geçen yan etkileri bulunuyor, bu nedenle, bunlara uygun şekilde ilgi göstermek hayati önem taşıyor. Duygusal acılarınızla başa çıkamıyorsanız, eğitimli ve kalifiye profesyonellerin size yardım edebileceğini hiç bir zaman unutmayın.