Deneyimli Bir Sese Kulak Vermenin Önemi
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Sergio De Dios González
Yüzme konusunda uzman olduğumuzu iddia edebiliriz. Farklı teknikler (kurbağalama, kelebek, çivileme vs.) hakkında insanlara yüzme dersi de verebiliriz. Sorulsa yüzme hakkında tavsiyeler de verebiliriz. Bu konuda ego şişirip konu hakkında az bilgisi olan diğer insanlara büyüklük taslayabiliriz. Ancak bilgimiz asla tam sayılmaz. Deneyim olmadan söylediklerimizim asla değeri olamaz.
Her gün birçok insan kendi deneyimlemediği konular hakkında bize ders vermeye kalkıyor. Konu hakkında bir şeyler okuyan veya bir iki seminer dinleyen herkes kendini uzman sanıyor.
Deneyimli birini dinlemek önemlidir çünkü ilk elden yaşanan bir deneyimden yola çıkarak bize öğüt verir.
Çoğu zaman deneyimin ne kadar önemli olduğunu unutuyoruz. Empati kurmak deneyimleme fırsatı verir. Teori bir yere kadar insana bilgi vermeye yeter ama ilk elden bir işi deneyimlemek daha fazla bilgi verir ve hafızada daha çok kalır.
Suya atlama korkusu
Neden iki kere düşünmeden suya atlayıvermiyoruz?
Neden iletişim kurmaya çalışırken deneyimlemediklerimizden söz ediyoruz? Bunun en büyük iki nedeni korku ve güvensizlik olabilir. Üstelik deneyimsizlik yüzünden bu ikisinin hayat boyu baki kalması da olası.
Her zaman en iyisini kendimizin bildiğini düşünerek başkalarını yargılamayı öğrenerek büyüdük. Deneyimden çok edilen sözlerin değerli olduğu yanılgısına düştük. Asla suya girmeden su hakkında konuşup durduk. Gerçeğe dokunmadan gerçekten söz ettik.
Gerçekten anlıyor muyuz?
Yaşamadığımız bir şey hakkında nasıl bilgi sahibi olduğumuzu söylemeye cesaret edebiliriz? Mesela Picasso’nun Guernica’sını herkes bilir. Belki sanatçının hayatını baştan sona biliyoruz ve eser hakkında da bilgiliyiz peki o bombalar atılırken orada mıydık? İnsanların nasıl hissettiğini nasıl bilebiliriz?
“Uykunun anlamını, doktorlar “ziyaret saatlerinin” size uymadığını gözünüzden anladığı için günlerce hastane odasında onun elini tutarak geçirmeden nasıl anlayabilirsiniz ya da kendinizden bile çok sevdiğiniz birini kaybetmeden kaybetmenin anlamını nasıl bilebilirsiniz?”
– Robin Williams (Can Dostum)
Bazen rahat koltuğumuzda uzanmış kitabımızı okurken her şeyi bildiğimizi düşünürüz. Halbuki o anın gerçekliğinden o kadar uzağızdır ki. Deneyimlediğimiz hisleri hissedemeyiz. Ya da başkalarının karşılaştığı korkuları, kaosu ya da acıyı. Bazılarının denemeden atıp tuttuklarını deneyimli bir sesten duymak gerekir bir de.
Deneyimli bir sesin değeri paha biçilemez
Bazen işin özü hakkında çok fazla şey bilmeden bile başkalarını yargılama cesaretini gösteriyoruz. Hatta bazen sözlerimiz sandığımızdan daha kırıcı olabiliyor. İnsanların ne yaşadığını düşünmeden konuşmak kolay. İnsanlar hakkında bildiklerimizin gerçekte olandan çok daha az olduğunun farkında değiliz.
Tüm bunları yeniden düşünmeniz ve deneyimin önemini daha iyi kavramanız için Can Dostum filminden bu sahneyi izlemelisiniz.
Hepimiz kesinlikle hayatımızın bir döneminde bu genç adam gibi hissetmiştir. Bu da etrafımızdaki insanlar hakkında aslında ne kadar az şey bildiğimizi bize yeniden hatırlatıyor. Ama her şeyden önce bilgimizin azlığını ve bilecek daha çok şey olduğunu kabul etmeliyiz.
Deneyimli bir ses duymak istiyorsanız büyükannelerinize kulak verin.
Belki de kendimiz, diğer insanlara, sahip olduğumuz bazı zor veya önemli deneyimleri aktarmaya çalıştık. Paylaşmaya en iyi çabalarımıza rağmen, her zaman diğerlerinin asla tam olarak anlayamayacağı bir şey olacaktır. Bunun nedeni, onu bizzat yaşamamış olmalarıdır. Bununla birlikte, deneyimin sesi, deneyimimizin sesi, bizi dinleyenler için hala önemlidir.
Hepimiz başkalarının deneyimlerinden bir şeyler öğrenebiliriz. Bu deneyimler bizi zenginleştiriyorlar ve sahip olmadığımız bilgileri bize getiriyorlar. Aklımızı açmamıza yardım ediyorlar. Ve bunu yapmak için yargısız dinlemeye istekli olmalıyız. Ancak, her şeyden önce, dalıp gitmeli ve ilk elden alabildiğimiz her şeyi deneyimlemeye çalışmalıyız. Bu, bize yaşamdaki en büyük zenginlikleri gerçekten getirecek olan şeydir.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.