Viktor Frankl’a Göre Hayatın Anlamı

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 25 Ekim, 2022

Viktor Frankl’a göre hayatın anlamı bir amaç edinme ve kendimiz ve diğer insanlar için sorumluluk almakta saklıdır. “Neden” sorusuna güçlü bir yanıtımız olursa hayatta karşımıza çıkabilecek tüm “Nasıl” sorularına da cevap bulabiliriz. Sadece bizi motive eden amaç için bağımsız ve emin hissederek dünyayı daha iyi bir yer haline getirebiliriz.

“Hayatın Anlamı Nedir?” sorusu kadar karmaşık bir soru daha olmadığını biliyoruz. Bu tarz soruların felsefi, metafizik ve ahlaki yanıtları vardır ve genellikle “Mutlu olmak ve başkalarını mutlu etmek”, “İyi biri olmak” gibi cevaplara bağlı kalırız.

“İnsan, en zorlu fiziki ve zihni durumlarda bile ruhsal ve akli özgürlüğünü koruyabilme becerisine sahiptir.”

– Viktor Frankl

Fakat birçok kişi şu soruyu sorar ve kendini derin bir varoluşsal boşlukta bulur. Eğer tek yaptığım çalışmaksa, her gün birbirinin aynıysa, etrafımdaki hiçbir şeyde anlam bulamıyorsam benim için hayatın anlamı nedir? Bu soruyla çok sık karşılaşan ünlü nörolog, psikiyatrist ve logoterapinin babası Viktor Frankl insanları yapıcı yansımaya çağrı yapan bir cevap veriyor.

İnsanların, evrensel kavramlarla hayatın anlamını tanımlama zorunlulukları yoktur. Önce kendimizden başlayarak, potansiyelimiz ve tecrübelerimizden faydalanarak, her gün daha fazla keşfederek her birimiz bu soruya kendimiz cevap vereceğiz.

Hayatın anlamı herkes için farklı olmayabilir ancak hayatın her anında farklı bir amacımız olur. Önemli olan, her amacımızın sabah uyanıp istediğimize ulaşmamız için savaşmamızda bizi tatmin edip cesaretlendirmesidir.

Viktor Frankl’a göre hayatın anlamı

Viktor Frankl 1945 yılında İnsanın Anlam Arayışı kitabını yayınladı. Bu kitap milyonlarca insanı hayata karşı tutumunu belirleme konusunda etkilemiştir. Frankl, Auschwitz ve Dachau’da bir mahkum olarak Yahudi Soykırımı’nı tüm gerçekliği ile tecrübe etmiştir. Bu durumu çok sabırlı bir şekilde atlatması sıra dışı bir terapi yöntemi olan logoterapinin temellerini atmıştır.

Ayrıca, ailesini kaybetmesi onun bu dünyadaki amacını başkalarının hayattaki amacını bulmasına yardım etmek olarak belirlemesinde yol göstermiştir. Bunun üç temel noktası vardır:

• Her gün motive bir şekilde çalış
• Bakış açını sevgiyle şekillendir
• Zor zamanlarda umudunu kaybetme

Bunların hayattaki amacımızı bulmamızda bize nasıl yardımcı olabileceğini hep birlikte görelim.

Karar vererek yaşa

Hepimiz daha önce zor zamanları motivasyon ve pozitiflik ile aşan insanlar görmüşüzdür. Peki bunu nasıl başarıyorlar? Hepimiz aynı biyolojik oluşumu paylaşıyor olsak da bizi bu insanlardan ayıran şey onların kararlılığıdır. Bir işi başarmak için kararlı olmak, ne kadar küçük olursa olsun istediğimize ulaşmak için tüm engelleri aşmak ve savaşmak bize hayatın her evresinde amacımızı belirlemede yardımcı olacaktır.

“Bir insandan her şeyini alabilirsiniz ama istediği gibi hareket edebilme ve kendi kararlarını verebilme özgürlüğünü asla.”

– Viktor Frankl

Acı çekseniz bile amacınız belli olduğu sürece güç bulacaksınız

Viktor Frankl İnsanın Anlam Arayışı kitabında acı çekmenin amaçsız olduğunu düşünmekten daha kötü hiçbir şey olmadığını anlatmıştır. Eğer insanın bir amacı olursa sadece acıya katlanmakla kalmaz aynı zamanda onu bir meydan okuma olarak görür.

Daha anlamlı bir şey bulabilmek için davranışlarınızı değiştirin

Hayat bazen adil değildir. Bazen tüm zamanımızı, duygularımızı, kalbimizi ve enerjimizi verip çok yorulsak da kader bize aksilikler sunmaya devam eder. Kurduğumuz hayaller yıkılır. Vazgeçmek mantıklı ve anlaşılır olabilir ama bu durumda iki seçeneğimiz vardır:

• İlki, durumun değiştirilemeyeceğini kabul etmek ve bize sunulanı kabul etmek.
• İkincisi, durumun değiştirilemeyeceğini kabul etmek fakat buna karşı tutumumuzu değiştirmeye çalışmak.

Bu sebeple hayata daha umutlu bir anlam arıyorsak daha güçlü, daha dayanıklı ve daha pozitif bir tutum içinde olmalıyız.

Hayatın anlamı sorgulanmaz, hissedilir

Hayattaki sorularımızın cevapları dışarıda değildir. Kitaplar, ailemiz ya da arkadaşlarımız bize kendi hayatımızın anlamını öğretemez. Aslında ihtiyaçlarımız, tutkularımız ve varoluş amacımız içimizdedir. Bunlar zamanla biz büyüdükçe ve olgunlaştıkça değişecekler.

Özetle, hiçbir şey amaçlarımızı belirlemek için özgürlüğümüzü ve sorumluluklarımızı bilmek kadar önemli değildir. Viktor Frankl’a göre hayatın anlamı her günün her saniyesinin kaderi kabullenip yola devam etmek veya kendimizi dinleyip amaçlarımız için çabalamak arasında karar vermek için bir şans olduğunu bilmekte saklıdır.