Tartışmaya Bağımlı İnsanlar Kendileriyle Savaş Halindedir

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Valeria Sabater

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Tartışmaya bağımlı insanlar ile birlikte yaşamak mayın tarlasında dolaşmak gibidir. Varlıkları kötü bir atmosfer yaratır. Bu gibi insanlarla aynı ortamda bulunan kişilerin tek bir yorum, kelime ya da mimik yüzünden sorun çıkabileceğini bildikleri için huzurları kaçar. Dahası ortamda gerginlik oluşur, ve diğer insanlarda tartışmaya bağımlı insanların içindeki savaşla mücadele etme dürtüsü oluşur.

Hepimizin hayatta, kavga etmek için yer arayan insanlarla karşılaşmışızdır. Orta okullarda her sınıfta bulunan problem meraklısı tiplerden bahsetmiyoruz. Onlar sadece ergenlik dönemiyle baş etmeye ve kimliklerini bulmaya çalışırlar. Biz ise sürekli düzeni bozmaya çalışan, ailedeki uyumu bozan, komşular arasında anlaşmazlıklar yaratan, ve iş yerinde huzursuzluk çıkaran çok farklı insanlardan bahsediyoruz.

Bir dürtü etkisiyle yapılan ve sürekli bir tartışma arayışına neden olan bir bağımlıktan bahsediyoruz. Ara bulucu kimliğiyle tanınan ve Yüksek Çatışma Enstitüsünün kurucusu olan Dr. Bill Eddy ve diğer birçok yazar, bizi çok önemli bir şey hakkında uyarıyor. Maalesef toplumda bu tip tartışmaya bağımlı insanlar ile neredeyse her gittiğimiz yerde karşılaşıyoruz. Bu nedenle, onların bu tutumlarının arkasındaki nedenleri öğrenmeliyiz, çünkü ancak bu sayede onlarla nasıl daha iyi başa çıkabileceğimizi bilebiliriz.

“Bazıları gittikleri her yerde mutluluk yaratırlar; bazılarıysa her gittiklerinde.”

– Oscar Wilde

Tartışmaya bağımlı insanlar, öfkenin anatomisi

Tartışma bağımlılarıyla baş etmek için en iyi stratejinin onlardan uzak durmak olduğunu söyleyebilirdik. Fakat, hayatta karşılaştığımız her sorunu arka kapıdan kaçarak çözemeyiz. Ne kendimizi onlardan uzaklaştırmak ne de telefon rehberimizden silmek bu sorunu çözmek için yeterli değildir. Sosyal canlılar olarak birlikte yaşamakla yükümlüyüz. Aynı zamanda, kendimizin de onlardan biri olma ihtimalini de göz önünde bulundurmalıyız. Belki de, nasıl başa çıkacağımızı bilmediğimiz sorunlarla karşılaştığımızda çatışmaya yönelen biriyizdir.

Ayrıca, tartışmaya bağımlı insanların avukat, psikolog, psikiyatrist  veya sosyal hizmet uzmanlarına daha çok işinin düşmesi de dikkat çeken bir durumdur. Bunun sebebi tabii ki de bu kişiler hakkında birçok dava, şikayet, cinsiyete dayalı şiddet suçlamalarının ve iş uyuşmazlıklarının bulunmasıdır. Ve maalesef, sinirini başkalarından çıkarmak için yer arayan birçok insan var.

Dr. Eddy dünya nüfusun yaklaşık yüzde 15’nin psikolojik bir sorunu olduğunu tahmin ediyor. Kesin liste Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabında bulunmaktadır. Ayrıca Dr. Eddy, bu insanların en az% 10’unun “yüksek çatışmalı kişilik” adını verdiği rahatsızlığa sahip olduğunu öne sürüyor. Şimdi bu tür kişilik bozukluğuna sahip insanların ayırt edici özelliklerine göz atalım.

Tartışmaya bağımlı insanların özellikleri nelerdir?

Öncelikle şunu bilmeniz gerekir ki, tartışmaya bağımlı insanların yarattıkları problemler, tartışmalar veya gösterdikleri aşırı tepkiler gerçek değildir. Problem bizde değil, onlardadır. Sorun duygusal olarak dengesiz olmalarından kaynaklanmaktadır. Duygularını kontrol edemezler ve güçlü bir psikolojiye sahip değillerdir.

İşte tartışmaya bağımlı insanların iç yüzü:

• Ya hep ya hiç şeklinde düşünürler. Yani olayları analiz etmezler, kesinlikle rahat değillerdir, ve olayları değerlendirmek için hiç bir zaman vakit harcamazlar. Sevmedikleri ya da beklentilerini karşılamayan bir şeyle karşılaştıklarında agresif veya eleştirel olarak yanıt vermekle sınırlıdırlar.
• Duygularını kontrol etme yetenekleri zayıftır. Bazı kavgacı insanlar duyguları üzerinde biraz kontrol sahibi olabilir, bunun tek bir sebebi vardır: diğer insanları duygusal olarak manipule etmek. Tartışmaya bağımlı diğer insanlar ise kendilerini öfkelerini ve hayal kırıklıklarını başka insanlardan çıkartmakla sınırlıdırlar, bu da oldukça çok sıkıcı durumlara yol açar.
• Durumları ve insanları destabilize ederler. Tartışmaya bağımlı insanlar, söylentileri yayma ve eleştirme gibi konularda uzmandırlar. Egemenlik kurmak isterler, insanları aşağılarlar, sert bir dilleri ve saldırgan davranışları vardır.
• Hayal kırıklığına tahammül edemezler ve suçlu ararlar. Tartışmaya bağımlı insanlar, bekledikleri ve istedikleri gibi olmayan şeylere tahammül edemez. Bu insanlar sadece hayal kırıklığına uğramakla kalmaz, aynı zamanda bu hüsranı öfkeye çevirirler ve suçu başkasının üzerine atmaya çalışırlar.
• Düşünceleri her zaman olumsuz duyguların hakimiyeti altındadır.
• Kendi davranışlarını yansıtmakta güçlük çekerler.
• Başkalarıyla empati kurmakta büyük zorluk yaşarlar.
• Her türlü problem için sorumluluk almaktan kaçınırlar ve çözüm aramak istemezler.

“Kendisiyle barışık olmayan insan, tüm dünya ile savaş halindedir.”

– Mahatma Gandhi

Tartışmaya bağımlı insanlarla nasıl başa çıkılır?

Etrafınızda her zaman son derece kavgacı bir insanlar olacaktır, ve siz bu insanları daha iyi hale getirebilirsiniz. Çoğu zaman yorucu olduğu kadar karmaşık da olan bu insanlarla bir arada yaşamak zorunda kalıyoruz. Bir arada yaşamak zorunda olduğumuz tartışmaya bağımlı bu insanları biraz da olsa düzeltmek için önlemler almalıyız. Bunu yapmak için öncelikle bu insanların yıkıcı tepkilerini kesinlikle kişisel algılamamalıyız. Çünkü, bu insanlar aslında kendileriyle savaş halindedir. 

Ayrıca, mümkün olduğu kadar, bu tip insanlara davranışlarının neden yanlış olduğunu anlatmaya çalışarak boş yere nefesimizi yormamalıyız. Düşüncelerimizi dinlemek istemeyen biriyle tartışarak zamanımızı boşa harcamaya gerek yok. Yaptıkları tüm entrikaları, oyunları görmezden gelelim. Bizi nasıl etkilediklerini ve bu olumsuz etkiyi nasıl geçersiz kılabileceğimizi bulmaya çalışalım.

Ayrıca, tamamen klinik bir bakış açısıyla, tartışmaya bağımlı insanların olumsuz davranışları için tedavi alması gerekmektedir. DMS (Psikiyatrik Sınıflandırma Sistemi) sürekli olarak bir çatışma arayan insanların rahatsızlıklarının tedavi gerektiren bir mental bozukluk olma ihtimali üzerinde araştırmalar yapmaktadır. Spesifik psikolojik tedavi bu tip insanlar için iyi bir seçenektir. Bir uzman, tartışmaya bağımlı insanlara duygu yönetimi, öfke kontrolü ve empati kurma ve daha saygılı davranışlar yoluyla başkalarıyla bağ kurma gibi önemli konularda yardımcı olabilir.

Sonuç olarak, hiç kimse tartışmaya bağımlı bir insan olma planı yapmaz. Evet, onlarla uğraşırken sınırlar koymak zorundayız. Ancak, bu psikolojik savaşta “sorun arayan kişinin” oldukça rahatsız edici olan cephesinin ardında, dikkat çekmeye çalışan çok fazla güçlük ve gizli yara olduğunun farkına varmalıyız.