Stranger Things Dizisi: Travma Sonrası Stres Bozukluğu
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas
Travma Sonrası Stres Bozukluğu, travmatik olaylar yaşamış insanlarda oldukça yaygındır. Bu anlamda, popüler gerilim yapımı Stranger Things dizisi, bu bozukluğu anlamamıza yardımcı olan bazı ilginç karakterlere sahip.
Büyük maceralar yaşamak ve kötü canavarları yenmek, göründüğünden daha zordur. Bir yılın ardından karakterler dizinin ikinci sezonu için geri döner. Bu yeni sezon, gerilim ve gizem doludur.
Travma sonrası stres bozukluğunun Will, Eleven ve Joyce gibi insanları nasıl etkilediğini öğrenmek için yazımızı okumaya devam edin.
Bununla birlikte, bu yazımızın spoiler içerdiğini belirtmek istiyoruz. Okumaya devam edip etmemek sizin kararınız.
Stranger Things Dizisi: Doğaüstü şeyler peşinize düştüğünde
Stranger Things dizisi, Duffer Kardeşler tarafından 2016 yılında yaratıldı. Netflix platformunda başlayan dizinin iki sezona bölünmüş toplam 17 bölümü var. Netflix, ikinci sezonu 2017’de yayınladı ve üçüncü sezonun yolda olduğunu doğruladı.
Stranger Things dizisi, 1983’te ve Hawkins adlı kurgusal bir şehirde geçer. Görünürde enerjik araştırmalar gerçekleştiren Hawkins Ulusal Laboratuvarının merkezi bu şehirdedir. Bununla birlikte, Hawkins Ulusal Laboratuvarının asıl amacı gizlidir. Zira burada paranormal ve doğaüstü araştırmalar yapılmaktadır.
Eleven, Hawkins Ulusal Laboratuvarında büyümüştür. Bu çocuk, bazı olağanüstü yeteneklerle doğmuştur ve laboratuvardaki bilim adamları onun bu güçlerini politik amaçlar için kullanmak istemiştir. Dizinin başında Eleven laboratuvardan kaçar. Sonra Mike ve arkadaşları ile tanışır.
Mike, Dustin ve Lucas, Will Byers’ın arkadaşlarıdır. Ancak Will yakın zamanda kaybolmuştur. Hiç kimsenin bundan haberi olmasa da Will, paralel bir evrenden gelen bir canavar tarafından kaçırılmıştır. Bu paralel evrende Will, üşümüş ve aç bir hâlde korkunç canavardan saklanmalıdır.
İlk sezon bir hafta lık bir süreyi içerir. Will’in annesi Joyce ve polis şefi Hopper, Will’i aramaktadır. Joyce ve Hopper, hükumetin içinde bulunduğu bu büyük komployu keşfeder.
Stranger Things Dizisi: İkinci sezonda travma sonrası stres bozukluğu ele alınıyor
İlk sezonun sonunda Will’in arkadaşları ve ailesi onu paralel dünyadan kurtarmıştır. Bu noktada, ikinci sezon başlar. Annesi ve abisi Will için tekrar normal bir hayat kurmaya çalışır. Bununla birlikte, Will derin bir travmatik olay yaşamıştır ve normale dönmesi çok zor olacaktır.
Travmanın bir kişinin psikolojik sağlığını tehdit eden bir durum olduğunu unutmamalıyız. Dolayısıyla, travmalar kişide yoğun bir korku yaratan bir tehdide işaret eder. Ağır tecrübelerden kurtulan pek çok kişi gibi Will de travma sonrası stres bozukluğundan muzdariptir.
Bu rahatsızlık (TSSB) travmatik bir durumdan kaynaklanır (travmanın hemen ardından yaşanması gerekmez). Travma gibi TSSB de şiddetli ve beklenmediktir. Etkileri çeşitlidir ve diğer bozukluklarla kolayca karıştırılabilir. Örneğin, bazı durumlarda, bir kişi hem depresyon hem de TSSB’den muzdarip olabilir. Dolayısıyla, teşhis zorlaşır.
Travma sonrası stres bozukluğunun yıldönümü etkisi
Stranger Things Dizisi ikinci sezonu boyunca, Will panik ataklar geçirir. Buna ek olarak, kaçırıldığı dünyaya geri döndüğünü nöbetler geçirir.
Dizide bu durum yıldönümü etkisi olarak açıklanmaktadır. Yıldönümü etkisi, psikologların TSSB’den muzdarip birçok hastada da gözlemledikleri bir olgudur. Askerler bu hastalara örnektir. Yıldönümü etkisi, travmatik olayın yıl dönümü yaklaştığında TSSB belirtilerinin kötüleşmesidir.
Bazı uzmanlar yıl dönümü etkisini, faktörlerin garip bir yapılandırması olarak açıklar. Bununla birlikte, en alakalı faktör, hoş olmayan hatıraları ve hisleri tetikleyen çevresel özelliktir. Bu etki, travma sırasında deneyimlenen kokular, renkler, sesler ve hatta tatlar tarafından tetiklenebilir.
Çoğu kez, travmatik olayın yıl dönümü tarihi geçtikten sonra, travma sonrası stres bozukluğunun belirtileri neredeyse hemen azalır.
Stranger Things Dizisi ‘ndeki diğer TSSB tezahürleri
TSSB birçok şekilde görünebilir. Dizideki ana karakter olan Will Byers, diğer herkese kıyasla TSSB nedeniyle daha çok acı çekmektedir. Ancak travmatik bir olay, pek çok insanı etkiyelebilir.
Will’in arkadaşları ve ailesi de farklı şekillerde TSSB belirtileri gösteriyor. Will’in annesi Joyse, anksiyete atakları geçirir. Will’in arkadaşlarının kabuslar görür. Mike’ın, canavarla yüzleşen ablası suçluluk ve pişmanlık duymaktadır.
Travma sonrası stres bozukluğunun en yaygın semptomlarındna biri tekrarlayan anılardır. Bunlar son derece canlıdır ve travmatik duruma işaret etmektedir. Ek olarak, TSSB’si olan bir kişi kolaylıkla sinirlenip gerginleşebilir. Ayrıca sosyal bakımdan kendilerini izole edebilir ya da düşmanca davranabilirler.
Bazı kişiler öyle yoğun bir travma sonrası stres bozukluğu yaşayabilir ki sonunda kendi sağlıklarını tehlikeye atacak noktaya gelirler. TSSB’den etkilenen bazı kişilerde mide bulantısı, mide problemleri ve şiddetli migren görülür. Diğer hastalar ise eskiden zevk aldıkları aktivitelere olan ilgilerini kaybederler.
Ayrıca TSSB’den muzdarip birçok kişi suçluluk ve yalnızlık hissedebilir. Bu belirtiler depresif bir bozukluk ile ilişkilidir. Bu nedenle, travmatik bir olay yaşadıktan sonra bir uzmanla görüşmek önemlidir. Uzman, mağdurun TSSB’nin olası etkilerinin üstesinden gelmesine yardımcı olacaktır. Yardım istemenin yanlış bir tarafı yoktur.
TSSB’den etkilenen kişilerin semptomları yüzünden utanmamaları önemlidir. TSSB, düşündüğümüzden çok daha yaygın bir hastalıktır. Ancak doğru değerlendirme ve müdahale ile kolayca iyileştirilebilir.
“Bir şeyi, sırf başka insanlar yapman gerekiyor dedi diye yapma.”
– Stranger Things Dizisi
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.